'Driving home for Christmas' in ijzig Amerika, hoe bijzonder is die kou?

De aankomende nacht dalen de temperaturen in de Verenigde Staten tot wel tientallen graden onder het vriespunt. En dat maakt het voor veel Amerikanen een bijzondere kerstperiode, want op de meeste plekken is het 10 graden kouder dan normaal in deze tijd.

Verantwoordelijk voor deze kou is de zogenoemde bomb cyclone, een harde, koude wind die ontstaat door een lage luchtdruk. Die wind kan leiden tot gevoelstemperaturen van -47 graden in de noordelijke staten van de VS.

Overal in het land wordt een koude Kerst verwacht. Zo kan het in Minnesota, in het noorden van de VS, wel -33 graden worden. Maar ook staten in het zuiden van het land, zoals Texas, krijgen te maken met koude feestdagen, met temperaturen rond de -15. In Florida verwacht men de koudste Kerst in dertig jaar.

'Kerst dit jaar op losse schroeven'

Toch zijn deze snelle temperatuurdalingen niet heel uniek voor de VS, zegt NOS-weerman Peter Kuipers Munneke. "Wat het nieuwswaardig maakt, is de timing. Het valt precies samen in de periode dat Amerikanen zich klaarmaken voor Kerst."

En dat komt mede door de populaire cultuur in het land, stelt Kuipers Munneke. "Al die kerstfilms gaan erover: of we het wel halen om op tijd thuis te zijn, Driving home for Christmas, decennialang zit het al in de Amerikaanse cultuur om een soort roadtrip naar huis te maken om met de familie Kerst te vieren. En dat staat nu op losse schroeven."

Het had ook in een andere periode zo koud kunnen zijn, legt hij uit. "Sterker nog: in februari 2021 was het nog veel kouder. Het ijzelde zo hard in Texas dat overal de elektriciteitskabels knapten."

Vooral de ijzige wind doet de gevoelstemperatuur zo dalen en maakt het weer voor Amerikanen extreem onaangenaam. De wind zorgt ervoor dat er in heel korte tijd hele scherpe temperatuurdalingen zijn. "Bijvoorbeeld in Denver, in het midden van de VS, is op een gegeven moment de temperatuur met 20 graden gedaald in een uur tijd", vertelt Kuipers Munneke.

Op veel centrale plekken zoals Denver zijn die snelle weersveranderingen overigens gebruikelijk. Dat komt doordat ze in het midden van Amerika te maken hebben met een landklimaat. Kuipers Munneke legt uit: "Daar is de temperatuur totaal afhankelijk van waar de wind vandaan komt. Als de wind een paar dagen uit het zuiden waait, kan het zomaar een paar dagen 15 graden zijn in de winter. Maar als die uit het noorden komt, ook zomaar -30."

Voor nu betekent het dat de bomb cyclone dit weekend nog voor veel problemen zorgt: duizenden binnenlandse en buitenlandse vluchten zijn geschrapt. Daarna zal de ijzige wind wegtrekken. In het oosten van de VS blijft het nog wel een paar dagen koud, maar in het midden van het land worden weer temperaturen rond de 15 graden verwacht.