Duitse justitie onderzoekt of kardinaal van Keulen loog over misbruik
Het Duitse openbaar ministerie is een strafrechtelijk onderzoek gestart tegen de Keulse kardinaal Rainer Woelki. Aanklagers bekijken of hij onder ede heeft gelogen over zijn kennis van seksueel misbruik binnen de kerk.
De zaak kwam aan het rollen na een getuigenis van een voormalig medewerkster van het aartsbisdom. Hildegard Dahm vertelde gisteren in een interview met de krant Kölner Stadt-Anzeiger dat zij in 2015 een lijst met misbruikzaken had opgesteld voor de kardinaal. Daarop stonden veertien namen van verdachten, waaronder die van de vooraanstaande geestelijke Winfried Pilz. Maar Woelki heeft recentelijk onder ede verklaard dat hij pas in juni van dit jaar hoorde over de verdenkingen tegen Pilz.
Die bewering spreekt Dahm, jarenlang werkzaam op de personeelsafdeling van het aartsbisdom Keulen, dus met klem tegen. Haar uitspraken zijn voor justitie de directe aanleiding om een onderzoek tegen de kardinaal te starten, zo laat woordvoerder Ulrich Bremer aan de NOS weten.
Zaken onder het tapijt vegen
Het schandaal rond structureel seksueel misbruik binnen de Keulse katholieke kerk breidt zich al jaren uit. Onderzoeken in opdracht van het bisdom brachten honderden incidenten aan het licht die tussen 1975 en 2018 zouden hebben plaatsgevonden.
Kardinaal Woelki is pas sinds 2014 werkzaam in Keulen en toonde zich aanvankelijk vastberaden om de onderste steen boven te krijgen. Maar hoe meer de onderzoeken vorderden, des te vaker kwam hij zelf onder vuur te liggen. Hem wordt verweten dat hij zaken onder het tapijt probeert te vegen.
Begin vorig jaar hield hij een eerste rapport over seksueel misbruik tegen, onder het mom van mogelijke onderzoeksfouten. Dit leidde tot hevige kritiek in heel Duitsland. Een tweede rapport concludeerde weliswaar dat voorgangers van Woelki ernstige fouten hadden gemaakt in de omgang met misbruikzaken, maar dat hemzelf geen nalatigheid te verwijten valt.
Daarmee was de kous bepaald niet af. Twee specifieke zaken kwamen keer op keer terug in de aandacht. Een daarvan is de beschuldiging aan het adres van Winfried Pilz.
Verkrachting
De inmiddels overleden directeur van de Duitse katholieke jeugdmissie Sternsinger was een invloedrijk man. Maar vrijwel niemand in Duitsland wist dat hij in de jaren 70 een mannelijke medewerker had verkracht.
In de hoogste kringen van de Keulse kerk was dit weliswaar in 2012 bekend geworden, waarna de toenmalige Keulse aartsbisschop Meisner Pilz een interne straf had opgelegd. Maar het nieuws werd nooit openbaar gemaakt en zelfs Pilz' naaste medewerkers van de jeugdmissie Sternsinger wisten van niks.
Toen de kwestie dit jaar toch in de openbaarheid kwam, ging de aandacht direct naar Meisners opvolger, de in 2014 aangetreden Rainer Woelki. Want wat wist hij al die jaren? De kardinaal reageerde en liet dus onder ede optekenen dat hij pas eind juni van dit jaar op de hoogte was gesteld.
Alsnog strafrechtelijk onderzoek
In september concludeerde justitie nog dat er geen redenen waren om de kardinaal strafrechtelijk te vervolgen, maar daar brengen de nieuwe verklaringen van Hildegard Dahm nu verandering in.
Zij was van 2012 tot 2017 de assistent van de personeelschef van het bisdom Keulen. In haar interview met de Kölner Stadt-Anzeiger zegt ze dat ze "het niet meer volhoudt dingen uit de eerste hand te weten, die de publieke uitspraken van kardinaal Woelki tegenspreken".
Niet geïnteresseerd
Dahm beweert dat ze in 2015 een lijst met verdachten van seksueel misbruik heeft meegegeven aan haar baas, die een overleg met Woelki had. Toen ze hem na afloop vroeg naar Woelki's reactie, zou die hebben geantwoord: "De kardinaal was er überhaupt niet in geïnteresseerd."
Die verklaringen leiden nu alsnog tot een strafrechtelijk onderzoek tegen Woelki.
Daarbij staat zijn lot opnieuw op het spel. In de storm van kritiek dat hij te weinig heeft gedaan om misstanden aan te pakken, nam Woelki vorig jaar al zes maanden vrij om zich te bezinnen. Na zijn terugkeer in maart vroeg hij ontslag aan bij paus Franciscus, maar die heeft daarover nog altijd geen besluit genomen.