liveblog
NOS NieuwsAangepast

'Opschorting graandeal gaat direct in' • Rusland roept VN-Veiligheidsraad bijeen

liveblog gesloten

Zelensky roept G20 op tot actie tegen Rusland om graandeal-besluit

De Oekraïense president Zelensky heeft woedend gereageerd op het Russische besluit de graandeal eenzijdig op te schorten. Hij beschuldigt president Poetin ervan opzettelijk een hongersnood te willen uitlokken.

"Het is onzin, Rusland hoort niet in de G20", zegt Zelensky in een nieuwe video. Hij hoopt dat de internationale gemeenschap extra stappen neemt tegen het regime in Moskou. President Biden noemt de Russische stap van vandaag "schandelijk". Ook de Europese Commissie heeft verontwaardigd gereageerd.

Oekraïne heeft eerder vandaag al beweerd dat het niets te maken had met de reeks explosies in Sebastopol. Volgens het Kremlin was er sprake van een Oekraïense drone-aanval, met hulp van Britse experts.

Voetbalvoorzitter Oekraïne: 'Rusland en Iran uit FIFA en UEFA'

Andriy Pavelko, voorzitter van de Oekraïense voetbalbond, heeft opgeroepen Rusland en Iran te verbannen uit de wereldvoetbalbond FIFA en de Europese voetbalunie UEFA. Russische clubs zijn vanwege de inval in Oekraïne al uitgesloten van internationale competities, maar de Russische bond is nog lid van de twee voetbalorganisaties.

De voorzitter wijst bij de Duitse omroep ARD ook op de inlijving door Rusland van clubs uit de Krim in de eigen competities. Dit is in zijn ogen tegen de regels aangezien de annexatie van het schiereiland in 2014 in strijd is met het internationaal recht. "Dat vraagt om een uitsluiting van de FIFA en de UEFA."

'Opschorting graandeal per direct', Rusland roept VN-Veiligheidsraad bijeen

De opschorting van de graandeal door Rusland gaat per direct in en geldt voor onbepaalde tijd. Persbureau Reuters meldt dat op basis van een brief van de Russische regering aan VN-chef António Guterres. Moskou roept de VN-Veiligheidsraad bijeen om de situatie te bespreken.

Het Kremlin stelt dat de Russische marine de veiligheid van vrachtschepen niet meer kan garanderen. Zeker twee schepen in de haven van Sebastopol, aan de zuidkant van de Krim, hebben volgens Rusland schade opgelopen door een Oekraïense drone-aanval. Kiev ontkent elke betrokkenheid. De Britten hebben nog niet gereageerd op Russische beschuldigingen dat ook het Verenigd Koninkrijk betrokken zou zijn bij de reeks explosies.

De VN-ambassadeur van Rusland laat weten dat de VN-Veiligheidsraad bij elkaar wordt geroepen "om de Oekraïense aanval die onze opschorting heeft veroorzaakt, te bespreken,"

Oekraïne: Moskou gebruikt vals voorwendsel om graancorridor te blokkeren

De Oekraïense regering zegt dat Rusland het besluit tot opschorting van de medewerking aan de graandeal beargumenteert met leugens. "Moskou gebruikt een vals voorwendsel om de graancorridor, waarvan miljoenen mensen afhankelijk zijn voor hun voedsel, te blokkeren", twittert de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken.

Minister Koeleba zegt dat hij al vaker gewaarschuwd heeft dat Rusland het graanakkoord probeert te ondermijnen. Het huidige akkoord loopt tot halverwege november, maar Moskou zegt nu voorlopig niet meer mee te werken aan de afspraken over graanhandel.

Rusland geeft als reden dat Oekraïne met behulp van Britse experts een drone-aanval heeft uitgevoerd op schepen in de haven van Sebastopol. Maar Kiev ontkent dat het iets te maken heeft met deze explosies. Een functionaris zei dat Russische militairen zelf de ontploffingen hebben veroorzaakt.

Rusland schort samenwerking met graandeal op na aanval op Sebastopol

Rusland schort eenzijdig de samenwerking met Oekraïne op in de graandeal vanwege de aanval op de havenstad Sebastopol vanmorgen vroeg. Het Russische ministerie van Defensie heeft dat bekendgemaakt, meldt het Russische staatspersbureau Ria Novosti.

Rusland beweert dat het Verenigd Koninkrijk betrokken was bij de drone-aanval op marineschepen, die volgens het Kremlin door Oekraïne is uitgevoerd. Daarbij zijn volgens het Kremlin twee schepen licht beschadigd geraakt. Volgens Rusland waren deze schepen betrokken bij de zogenoemde graandeal.

Door het afgelopen zomer bereikte akkoord tussen Rusland, de VN en Oekraïne werd de export van Oekraïens graan weer hervat naar grote delen van de wereld. Er werden afspraken gemaakt over de veilige doorgang van de graanschepen. Als gevolg van de oorlog waren er wereldwijd grote voedseltekorten ontstaan.

Eurocommissaris: 17 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren

In totaal heeft de EU inmiddels voor zo'n 17 miljard euro aan Russische tegoeden bevroren. Eurocommissaris voor Justitie Reynders heeft dat gezegd tegen Duitse journalisten.

In juli ging het nog om 13,8 miljard euro. In de nieuwste update maakte Reynders bekend dat inmiddels de tegoeden van 90 personen zijn bevroren. Het gaat om sancties vanwege hun rol in de Russische invasie van Oekraïne.

Britten doen Russische Nord Stream-beschuldiging af als onzin

De Britse regering ontkent stellig dat zijn marine verantwoordelijk zou zijn voor het opblazen van de Nord Stream-gasleidingen. Die beschuldiging door het Kremlin wordt vanuit Londen afgedaan als "valse beweringen van epische proporties".

Rusland heeft geen bewijs gegeven voor de beschuldiging. Het Verenigd Koninkrijk zegt dat Rusland vaker met dit soort nepnieuws de aandacht probeert af te leiden van de zware verliezen in Oekraïne.

Wie er verantwoordelijk is voor de sabotageactie van eind september wordt onderzocht door onder andere Duitsland, Denemarken, Zweden en Rusland. Het Russische onderzoek staat volledig los van dat van de Europese landen.

Zeker twee Russische schepen beschadigd bij 'drone-aanval' Sebastopol

Minstens twee schepen van de Russische Zwarte Zee-vloot zijn beschadigd geraakt in de haven van Sebastopol, gelegen op de Krim. De mijnenjager en een ander schip zijn volgens het Kremlin vanmorgen vroeg getroffen door een Oekraïense drone-aanval, maar Kiev ontkent elke betrokkenheid. Oekraïne spreekt overigens van schade aan vier Russische schepen.

In de eerste berichten over het incident zei Rusland alleen dat "er in de stad niets is geraakt". Maar in de loop van de dag werd bekendgemaakt dat marineschepen in de haven toch schade hebben opgelopen. Er wordt door het Russische ministerie van Defensie alleen gesproken van lichte averij. Volgens Moskou werd de aanval uitgevoerd door zeven zeedrones en negen luchtdrones. Alle vliegende drones zijn volgens Rusland neergehaald.

Een Oekraïense functionaris ontkent dat er sprake zou zijn van een drone-aanval. Volgens hem zijn Russische militairen zelf verantwoordelijk voor de ontploffingen. De strijdkrachten zouden "achteloos" zijn omgegaan met explosieven. Op sociale media worden foto's gedeeld van zwarte rookpluimen in de haven van Sebastopol.

Onvoorwaardelijke steun VS aan Oekraïne niet vanzelfsprekend na verkiezingen

Met de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen op 8 november in aantocht nemen de zorgen over de voortzetting van de enorme steun van de VS aan Oekraïne toe. Sinds de Russische inval in Oekraïne heeft de VS meer geld gestoken in hulp aan Oekraïne dan ieder ander land. Deze steun is cruciaal voor het succesvolle tegenoffensief in het oosten en zuiden van Oekraïne.

President Biden kon in het Congres tot nu toe rekenen op de steun van zowel de Democraten als de meeste Republikeinen. De vraag is of dat na 8 november nog steeds zo is, aangezien de helft van de huidige Republikeinse kandidaten voor het Congres uitgesproken aanhanger is van Donald Trump. De oud-president heeft nooit een geheim gemaakt van zijn bewondering voor president Poetin, die hij kort na de Russische inval "een genie" noemde. Trump staat kritisch tegenover de onvoorwaardelijke Amerikaanse militaire steun aan Oekraïne. Vorige maand drong hij aan op onderhandelingen. "Wees slim NU." Hij wekte de indruk wel te willen bemiddelen.

Rusland beschuldigt Britse marine van opblazen Nord Stream

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat de Britse marine de Nord Stream-gaspijpleidingen heeft opgeblazen. Het ministerie komt niet met bewijs voor de beschuldiging.

Volgens het ministerie waren leden van de Britse marine betrokken bij de "planning, voorbereiding en uitvoering van een terroristische aanval in de Baltische Zee op 26 september dit jaar - het opblazen van de gaspijpleidingen Nord Stream 1 en 2".

Eind september werden na explosies in de buurt van het Deense eiland Bornholm meerdere lekkages ontdekt in Nord Stream 1 en 2. Algemeen wordt aangenomen dat de gaslekken zijn veroorzaakt door sabotage. Europese analisten wezen er eerder juist op dat ook Rusland er baat bij heeft om de pijpleiding stil te leggen.

Het opbubbelende gas uit de opgeblazen Nord Stream 1, foto van 29 september

Russische gouverneur: drone-aanval in baai van Sebastopol afgeweerd

Russische marineschepen hebben een drone-aanval in de baai van Sebastopol op de Krim afgeweerd, zegt de Russische gouverneur die is aangesteld in Sebastopol op Telegram. "In de stad is niets geraakt", schrijft hij. "We blijven kalm. De situatie is onder controle."

Veerponten en andere boten konden de baai van Sebastopol tijdelijk niet oversteken, zeggen lokale functionarissen.

Rusland: vernieuwing atoomarsenaal in Europa meegenomen in planning

Rusland neemt de modernisering van de Amerikaanse kernwapens in Europa mee in zijn militaire planning. Dat heeft de plaatsvervangende minister van Buitenlandse Zaken Aleksandr Groesjko gezegd tegen het Russische staatspersbureau RIA Novosti. Hij waarschuwt dat de drempel voor de inzet van kernwapens lager komt te liggen, omdat de nieuwere, lichtere wapens makkelijker ingezet kunnen worden op het slagveld.

Eerder deze week meldde het journalistieke platform Politico dat de Verenigde Staten de levering hebben versneld van een nauwkeurigere versie van hun kernbom aan NAVO-bases in Europa. Het zou gaan om de verbeterde B61-12-kernbom. Die zouden liggen op bases in Nederland, België, Duitsland, Italië en Turkije. In een reactie aan Politico meldt het Pentagon dat er geen direct verband bestaat tussen de omwisseling van de kernwapens en de oorlog in Oekraïne.

Noorwegen klaagt mogelijke spion aan

Noorse veiligheidsdiensten hebben een universiteitsdocent aangeklaagd voor het illegaal verzamelen van inlichtingen, schrijft de BBC. De verdachte, die zich voordoet als een Braziliaanse academicus, is volgens Noorse functionarissen een Russische spion. Noorse media schrijven dat het gaat om de Rus Michail Valeriëvitsj Mikoesjin.

De advocaat van de verdachte zegt dat de man de beschuldigingen ontkent. Eerder deze week meldden Noorse functionarissen dat de man een Braziliaans paspoort heeft en sinds 2021 als onderzoeker werkt op de Universiteit van Tromsø, in het noorden van het land.

Welkom

In dit liveblog houden we je op de hoogte van het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.