Onderzoek naar financiële crises goed voor Nobelprijs voor Economie
De Nobelprijs voor Economie is dit jaar toegekend aan Ben Bernanke, Douglas Diamond en Philip Dybvig voor hun onderzoek naar banken en financiële crises. Het werk van de drie legde de basis voor hoe er tegenwoordig wordt omgegaan met crises zoals die van 2008.
Ben Bernanke was tijdens die grote financiële crisis voorzitter van de Amerikaanse centrale bank en werkt tegenwoordig bij de Amerikaanse denktank Brookings Institution. Douglas Diamond werkt als professor op de Universiteit van Chicago. Philip Dybvig is professor aan de Washington Universiteit in St. Louis.
Alle drie doen ze al tientallen jaren onderzoek naar bankruns. Ze worden onderscheiden voor papers die ze begin jaren 80 al schreven en die inmiddels tot academisch standaardwerk behoren.
De drie economen toonden aan dat het belangrijk is om te voorkomen dat banken failliet gaan en dat het steunen van banken een ergere crisis kan voorkomen, zoals die ontstond tijdens de grote depressie in de jaren 30 van de vorige eeuw.
Volgens de Zweedse Academie voor Wetenschappen was het werk van het drietal van onschatbare waarde tijdens de financiële crisis in 2008, toen overheden wereldwijd noodlijdende banken overeind hielden. Dat beleid was volgens het Nobelcomité grotendeels gestoeld op het onderzoek van de drie economen.
Er was destijds veel kritiek op de staatssteun voor banken, maar volgens de theorieën van de drie winnaars heeft de maatschappij daar toch van geprofiteerd, doordat erger leed is voorkomen.
"We wisten het destijds niet, maar vijftien jaar geleden stond een groot deel van de wereld op de rand van een vernietigende economische crisis", zei een van de leden van de Zweedse Academie voor Wetenschappen. "De meesten van ons waren hier niet op voorbereid, maar een paar academische economen waren voorbereid én bezorgd. Ze vermoedden dat de mogelijkheid van bankruns opnieuw relevant werd."
"Terwijl de gebeurtenissen zich ontvouwden in 2008 en de jaren erna, stapelde nieuw bewijs van hun theorie zich op. In een notendop stelt hun theorie dat banken ontzettend nuttig kunnen zijn, maar dat stabiliteit alleen gegarandeerd is als er behoorlijke regulering is", aldus de Academie.
Kennis toegepast
"Ik vind het prachtig voor Bernanke en zal hem straks ook even een e-mail sturen", reageert Klaas Knot, president van De Nederlandsche Bank. Drie jaar lang kwamen Knot en Bernanke elkaar geregeld tegen in het wereldje van centrale bankiers.
"Hij is enorm van belang geweest. Door zijn theoretische achtergrond wist hij als geen ander hoe je bankrun moest voorkomen. Hij heeft die kennis ook gebruikt om in de Verenigde Staten de financiële crisis te managen en tot een goed einde te brengen."
De Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen kent jaarlijks de Nobelprijs voor Economie toe. Aan de prijs is een bedrag van 10 miljoen Zweedse Kronen gekoppeld, omgerekend ruim 900.000 euro. De prijs wordt op 10 december uitgereikt in Stockholm.
Vorige week werden de winnaars van de Nobelprijzen voor Geneeskunde, Natuurkunde, Scheikunde, Literatuur en Vrede al bekendgemaakt.
