Trustkantoren blijven toegestaan, minister ziet niets in verbod
Nederland gaat geen algeheel verbod op trustkantoren invoeren. Dat schrijft minister Sigrid Kaag van Financiën in een Kamerbrief naar aanleiding van een onderzoek naar zo'n mogelijk verbod. Kaags voorganger bij Financiën, Wopke Hoekstra, had om dat onderzoek gevraagd omdat hij twijfelde aan het nut van de sector waar de laatste jaren veel misging.
Een trustkantoor biedt verschillende financiële diensten aan voor bedrijven. Zo kan het de administratie doen, maar ook een brievenbusfirma voorzien van een kantooradres en bestuurders die alleen op papier het bedrijf besturen. Dit alles kan bijdragen aan het verhullen van eigenaren en de herkomst van vermogen van de brievenbusbedrijven.
Belastingontwijking, witwassen en corruptie
Trustkantoren waren in het verleden betrokken bij multinationals die via Nederland belasting ontweken of criminelen die brievenbusfirma's gebruikten om geld wit te wassen. Ook speelden Nederlandse trustkantoren een rol in een aantal grote internationale corruptiezaken, schrijven de onderzoekers van onderzoeksbureau SEO.
Tegelijkertijd zijn baten van de trustsector voor Nederland gering. De trustkantoren zijn geen grote werkgever (naar schatting 1750 banen) en leveren jaarlijks 50 miljoen euro aan belastinginkomsten op.
Toch zien de onderzoekers weinig in een algeheel verbod. Ook zonder hulp van een officieel trustkantoor kunnen witwassers makkelijk gebruik maken van Nederlandse brievenbusfirma's. Sinds Nederland de regels aanscherpte in 2019 is een welig tierende illegale trustsector ontstaan. Vorig jaar schatte SEO dat bijna 1 op de 3 personen die trustdiensten verlenen, dat zonder vergunning doet.
Illegale trustkantoren
Een algeheel verbod zou de illegale dienstverlening alleen maar doen toenemen, beargumenteren de onderzoekers. Door juist een gereguleerde sector te houden kunnen de trustkantoren met vergunning een poortwachtersfunctie hebben. En bovendien is een verbod moeilijk te handhaven.
Kaag is gevoelig voor die argumenten en kiest er dus voor de sector niet te verbieden. Daarnaast wijst de minister erop dat er ook legale redenen zijn om gebruik te maken van een trustkantoor.
Omdat Kaag ook ziet dat de sector "serieuze risico's" met zich meebrengt, stelt ze wel aanvullende regels voor. Zo moet het moeilijker worden om te 'trustshoppen', waarmee wordt bedoeld dat dubieuze klanten net zo lang trustkantoren benaderen tot ze een kantoor vinden die ze als klant aanneemt.
Daarnaast wil de minister meer transparantie, bijvoorbeeld door te rapporteren uit welke landen trustklanten komen.
'Bijna niet gehandhaafd'
"Ik ben niet ongelukkig met de uitkomsten van het onderzoek", zegt een woordvoerder van Holland Questor, de brancheverenging van trustkantoren. Hij is blij dat de toegevoegde waarde van de sector onderstreept wordt. "En die aanvullende acties zijn ook prima. Wij hebben ook last van de illegale trustsector, daar krijgen wij een slecht naam door."
Ook Arnold Merkies van Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen snapt dat er niet gekozen is voor een algeheel verbod. "Maar de regels moeten wel heel wat strenger en het toezicht ook."
Volgens Merkies moet het handhaven van de illegale sector ook beter. "Er wordt bijna niet gehandhaafd nu. Toezichthouder De Nederlandsche Bank is daar misschien ook niet voor geëquipeerd, je zou meer een soort recherche willen."
