Russische bedrijven duiken onder in illegale Nederlandse trustsector

Zeker honderd Russische bedrijven doken afgelopen jaren onder in de ondergrondse trustsector in Nederland. Dat blijkt uit onderzoek van Platform Investico voor de De Groene Amsterdammer. Op deze, soms illegale, tak van de sector is nauwelijks toezicht omdat de trustbedrijven geen vergunning hebben.

Het gaat om onder meer om Nederlandse bv's die gelieerd zijn aan de Russische energiesector, telecom en het bankwezen. Voorheen waren zij klant van Nederlandse trustkantoren met een vergunning, maar na de annexatie van de Krim in 2014 en een strengere wet voor trustkantoren in 2019 vertrokken zij naar Nederlandse kantoren zonder vergunning.

Afgelopen week schreef sanctiecoördinator Stef Blok dat het opsporen van de uiteindelijke eigenaren lastig is, "zeker bij complexe, grensoverschrijdende eigendomsconstructies". Trustkantoren helpen bij het opzetten en in stand houden van dit soort constructies.

De zoektocht is des te lastiger door de exodus van Russen bij legale trustkantoren. Uit cijfers van toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB) die de NOS heeft opgevraagd bleek in maart al dat het Russische klantenbestand bij kantoren met vergunning flink geslonken is.

Het aantal Russische klanten die een politiek prominente functie bekleden, of familielid zijn van een politicus, nam in zeven jaar tijd bijvoorbeeld af van 305 naar 32. Dit zijn klanten waarbij extra controles nodig zijn vanwege risico's op corruptie en witwassen.

Een deel van die risicoklanten bleef voor hun trustdiensten wel in Nederland, blijkt nu. Investico ontdekte twaalf politiek prominente personen als klant in de schaduwtrustsector, onder wie een Russische minister en een Russische onderminister.

De meeste van de honderd Russische dochterbv's publiceerden geen jaarcijfers. Acht deden dat wel. Zij lieten 2,6 miljard euro aan Russische omzet door Nederland stromen.