SCP: meerderheid vrouwen blijft deeltijdwerken als kinderen groot zijn
De meeste vrouwen die in deeltijd zijn gaan werken nadat ze kinderen hadden gekregen, blijven dat ook doen als hun kinderen groter zijn. In een nieuw rapport onderzoekt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) waarom deze vrouwen met 'grote kinderen' relatief weinig blijven werken, ook nadat hun zorgtaken zijn afgenomen.
Dat veel beleid gericht is op jonge moeders en minder op deze 'vergeten groep', zien de onderzoekers als een van de oorzaken.
"Bij deeltijdwerken denken we aan moeders met kleine kinderen," zegt SCP-onderzoeker Wil Portegijs. "Daarom zijn de maatregelen ook daarop gericht: denk aan kinderopvang, ouderschapsverlof of combinatiekorting."
Grootste groep
Voor oudere moeders zijn nauwelijks stimulerende maatregelen, zegt ze. Ze noemt dat spijtig: "Want de grootste groep in deeltijd werkende vrouwen heeft geen kleine kinderen meer, daar zit dus veel arbeidspotentieel." Als deze vrouwen meer zouden werken, kan dat tekorten oplossen. "Ook in de zorg en in het onderwijs, want daar werken veel vrouwen."
Het is bekend dat Nederland kampioen deeltijdwerken is, maar door de krapte op de arbeidsmarkt is meer personeel hard nodig. Ook helpt het de vrouwenemancipatie vrouwen vaker voltijd werken: ze worden financieel onafhankelijk en hebben een grotere kans op hogere functies, aldus het SCP.
Van 13,9 naar 21 uur
De helft van de moeders is wel meer gaan werken toen hun kinderen ouder werden. Vooral vrouwen die niet of maar een of twee dagen werkten toen hun kinderen klein waren deden dit. Gemiddeld nam de werkweek van de moeders toe met bijna een dag, van 13,9 naar 21 uur. Dat is inclusief moeders die helemaal niet werken. Als je die niet meerekent, is het gemiddelde 25,5 uur.
Driekwart van de vrouwen die weer of meer zijn gaan werken, gaf aan dat de afgenomen zorg voor hun kind meespeelde. Maar zeker niet alle vrouwen die zeggen dat hun kinderen hen nauwelijks meer nodig hebben, zijn meer gaan werken. Dat komt volgens het onderzoek doordat er nog veel andere factoren een rol spelen bij deze keuze.
Geen verwachtingen
Zo wordt blijkens het onderzoek vaak een beroep gedaan op moeders voor mantelzorg. "Ook werkgevers kunnen een grote rol spelen," vervolgt Portegijs. "Zelden wordt vrouwen expliciet gevraagd of ze weer meer willen werken, werkgevers zien het vaak als een gegeven. Daar is veel winst te behalen." Al helemaal omdat deeltijdwerken "erin slijt", volgens Portegijs. "Dat is waarom het rapport 'Eens deeltijd, altijd Deeltijd' heet."
De vrouwen uit het onderzoek die wel weer meer zijn gaan werken, deden dat bijvoorbeeld omdat ze hun baan leuk vinden en graag meer kans willen op een hogere functie. Daarnaast vergoot de behoefte aan meer en eigen inkomen de kans dat vrouwen meer gaan werken. Maar er zijn dus veel andere overwegingen waardoor vrouwen uiteindelijk toch niet of maar een beetje meer gaan werken.
'Voltijdsbonus niet erg effectief'
Het kabinet is bezig een 'voltijdsbonus' vorm te geven, om daar wat aan te doen. Volgens dit plan krijgen werknemers een financiële beloning als ze ervoor kiezen om voltijd gaan werken. In het begrotingsdebat vorige week kreeg een motie van D66 en de VVD hierover een ruime meerderheid. Details over de hoogte van de bonus, de financiering ervan en in welke sectoren deze zal gelden zijn nog onbekend.
Portegijs betwijfelt of dit plan gaat werken voor oudere moeders. "Uit mijn onderzoek en onderzoek van het CPB blijkt dat oudere vrouwen weinig gevoelig zijn voor financiële prikkels." Ook vindt ze het onverstandig om alleen een bonus te geven voor voltijd werken. "Dat is nogal een stap, een dag meer werken zou ook enorm helpen. Als je de lat zo hoog legt gaan misschien minder mensen proberen om eroverheen te springen."
