Kritiek op mijn onzichtbaarheid in crises is terecht, zegt Rutte

Premier Rutte erkent dat hij bij verschillende crises de afgelopen tijd te onzichtbaar is geweest. Eerst vond hij die kritiek niet terecht, maar inmiddels denkt hij daar anders over. "Als mensen zeggen 'waar was je?' dan is dat meestal terecht", zei hij in Op1.

Zowel in de toeslagenaffaire, de stikstofcrisis en bij de aardbevingen in Groningen kreeg Rutte het verwijt dat hij te veel op de achtergrond bleef. Hij wil zich nu meer laten zien. "Daarom is het goed dat we nu hier zitten", zei hij tegen interviewer Sven Kockelmann, die hem een klein uur lang ondervroeg op het Catshuis.

Het vertrouwen in het kabinet is door alle problemen zeer laag. Rutte heeft overwogen een toespraak te houden vanuit het Torentje, zoals hij ook enkele keren deed tijdens de coronaperiode. "Maar het nadeel is dan dat niemand iets terug kan zeggen. Dit is beter." Toch sluit hij niet uit dat hij in de toekomst nogmaals de Nederlanders toespreekt vanuit het Torentje.

Uitgangspositie goed

Rutte ging tijdens het interview in op veel van de problemen waar zijn regering mee kampt, zoals de oorlog in Oekraïne en de hoge energieprijzen die daar het gevolg van zijn. Hij benadrukte dat de uitgangspositie van Nederland goed is om deze crisis het hoofd te bieden.

"De economie draait goed. Er is nauwelijks werkloosheid", betoogde de premier. Toegeven aan Poetin is geen optie, omdat de Russische president niet zal stoppen bij Oekraïne als hij zijn zin krijgt, zei Rutte. Dat is volgens hem ook de les die we geleerd hebben uit de Tweede Wereldoorlog, toen Hitler de agressor was.

Rutte is ervan overtuigd dat het grootste deel van de Nederlanders begrijpt dat we vol moeten houden. Belangrijk is daarbij wel dat de regering bijspringt om de energie een beetje betaalbaar te houden, zei hij.

De premier begrijpt dat mensen vinden dat het kabinet te laat is gekomen met het prijsplafond voor gas en elektriciteit, maar volgens hem kon dat pas toen begin september EU-breed was afgesproken dat zo'n maatregel voor alle burgers en niet voor een specifieke groep toegestaan was.

Ontwikkelingen Italië 'reden tot zorg'

De verkiezingswinst van de rechts-radicale Giorgia Meloni in Italië noemt de premier "reden tot zorg". Hij wees op de uitspraken die door haar en de partijen waarmee ze gaat samenwerken zijn gedaan in het verleden. "Er zijn dingen gezegd en gedaan waarvan je zegt: er is reden voor waakzaamheid."

In het interview ging het ook over de manier waarop Forum voor Democratie het kabinet tegemoettreedt. Rutte steunt zijn ministers Kuipers (VWS) en Van Gennip (SZW), die onderzoeken of ze aangifte kunnen doen tegen Forum-Kamerlid Pepijn van Houwelingen. Die verstuurde dit weekend een tweet met een gemanipuleerde foto waarop de twee ministers een hakenkruisvlag hijsen.

"Dat gaat alle grenzen te buiten", stelde Rutte. "Stel je voor dat kinderen een foto zien waarop hun vader of moeder een nazivlag hijst. Totaal geschuffeld." Als het inderdaad mogelijk blijkt om als minister aangifte te doen tegen een Kamerlid, dan is hij er voorstander van dat Kuipers en Van Gennip dat doen.

Ondanks alle kritiek is hij voorlopig niet van plan te stoppen. "Ik heb een mandaat van de kiezer tot 2025." De ambitie van het kabinet is volgens hem om in 2030 een land te hebben "dat modern is, en schoon. Waar de rest van de wereld jaloers naar kijkt."