Inspecteurs nog onderweg naar kerncentrale Zaporizja, weer beschietingen
Het inspectieteam van VN-atoomwaakhond IAEA is aangekomen in de Oekraïense stad Zaporizja. De verwachting is dat de experts morgen beginnen aan de controle van het nucleaire complex Zaporizja. Dat is nog ruim 100 kilometer rijden.
Ook afgelopen nacht zijn er beschietingen en explosies gemeld in het dorp vlak naast de kerncentrale, Enerhodar. Opnieuw beweert Rusland dat Oekraïne het dorp onder vuur heeft genomen met artillerie.
Kiev ontkent dat en stelt wederom dat het Russische leger de aanval in scène heeft gezet om Oekraïne in een kwaad daglicht te stellen. Deze berichten zijn niet te verifiëren.
'Gaan behoorlijk goed beeld krijgen'
Aanvankelijk was de planning dat vandaag het IAEA-team de kerncentrale zou betreden om eindelijk duidelijkheid te verschaffen over de situatie na alle zorgelijke berichten. Maar die planning is een dag opgeschoven, maakte chef Rafael Grossi van het VN-atoomagentschap bekend in de stad Zaporizja, die onder Oekraïense controle staat.
"De missie zal enkele dagen duren", zei Grossi tegen journalisten. In die periode zal zijn team "een behoorlijk goed beeld krijgen van wat er aan de hand is". Hij reageerde daarmee op een kritische vraag in hoeverre de experts überhaupt een accuraat beeld van de situatie kunnen krijgen, gezien de zeer uitzonderlijke omstandigheden.
Tanks naast kernreactoren
Op satellietfoto's is te zien dat Rusland tanks en pantservoertuigen heeft staan naast de kernreactoren. Het Oekraïense personeel houdt de centrale onder dwang draaiende. Het is onduidelijk hoe het met hen gaat.
Ook is nog onbekend hoe groot de schade is aan het complex. Wel zegt zowel Oekraïne als Rusland dat de reactoren onbeschadigd zijn en dat de veiligheidssystemen intact zijn.
Kernongeluk voorkomen
Grossi: "Onze missie is een kernongeluk voorkomen." De IAEA gaat het personeel bevragen en onderzoeken of ze nog wel naar behoren hun werk kunnen doen. Ook moet er duidelijkheid komen over het functioneren van de kerncentrale en de veiligheidssituatie en eventuele schade.
Het inspectieteam zal niet ophelderen wie er achter de aanvallen zit op het nucleaire complex, benadrukte missieleider Grossi. Ook kan het IAEA geen maatregelen opleggen of ingrijpen als er iets niet in orde is. De waakhond kan wel diplomatieke druk uitoefenen op beide partijen om te voorkomen dat de situatie escaleert.
Oekraïne zegt dat het Russische leger de kerncentrale gebruikt als schild om nabijgelegen steden te beschieten. Onder meer in de stad Nikopol wordt melding gemaakt van grote schade en talloze burgerslachtoffers als gevolg van deze beschietingen. Rusland ontkent deze berichten en beweert dat het legermaterieel bij de centrale alleen defensief wordt ingezet.