Burgemeesters zijn niet blij met het advies van de Raad van State die vindt dat het voorstel van het kabinet om lachgas op de Opiumlijst te plaatsen onvoldoende is onderbouwd. Volgens het adviesorgaan maakt het kabinet niet duidelijk waarom plaatsing op de Opiumlijst noodzakelijk is om de verkoop en het recreatief gebruik van lachgas terug te dringen.
"Ik ben niet blij", zegt burgemeester van Utrecht Sharon Dijksma. "Het miskent de problemen die ik dagelijks in mijn stad ervaar: onveiligheid, overlast en de kwetsbare positie van jongeren die zelf gebruiken."
De Raad van State wijst onder meer op de mogelijkheden van voorlichting en preventie. Maar dat zijn zaken die al lang gebeuren volgens burgemeester van Stichtse Vecht Ap Reinders. "Dit voelt voor mij als de systeemwereld van de regeltjes en processen die botst met de praktijk van alledag."
Handhaving
Ook voorziet de Raad van State problemen bij de handhaving van een verbod. In het huidige wetsvoorstel zijn uitzonderingen opgenomen voor het gebruik van lachgas voor technische doeleinden en voor gebruik in eten. Dat maakt handhaving moeilijker.
Daar komt nog bij dat de politie en het Openbaar Ministerie genoeg personeel moeten hebben om het verbod te kunnen handhaven. "Door de krapte op de arbeidsmarkt is het de vraag of dat realistisch is," stelt de raad.
Maar dat mag volgens Dijksma en Reinders geen argument zijn. Dijksma: "Als dat de nieuwe norm wordt, kunnen we een heleboel wetgeving die gehandhaafd moet worden wel stoppen."
Lokaal verbod niet genoeg
Gemeenten kunnen al wel een lokaal verbod instellen. Utrecht breidde dat verbod vorige maand nog uit, van vier naar acht wijken. "Maar dat mogen we alleen doen in gebieden waar een directe relatie met overlast is."
Het risico is volgens Dijksma en Reinders een 'waterbedeffect'. Doordat zij geen verbod voor de hele gemeente kunnen instellen, verplaatst het lachgasgebruik zich steeds naar de wijken waar geen verbod geldt.
Vertraging
Het vorige kabinet werkt al sinds 2019 aan het plaatsen van lachgas op de Opiumlijst. Dat plan moest al meerdere keren worden uitgesteld, schreef het AD eerder. Inmiddels is de Tweede Kamer akkoord met een landelijk verbod, maar het advies van de Raad van State zorgt mogelijk opnieuw voor uitstel.
Een advies van de Raad van State is niet bindend, maar weegt wel zwaar. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport laat weten het advies en de mogelijke gevolgen daarvan voor het lachgasverbod te bestuderen.
