De hoofdpijndossiers van Ajax: gammele achterhoede en zorgen onder de lat
Ajax begint tegen Fortuna Sittard aan de jacht op de vierde landstitel op rij. Er is veel veranderd in Amsterdam ten opzichte van de succesjaren en dat brengt onzekerheden met zich mee. De verloren strijd om de Johan Cruijff Schaal tegen PSV (3-5) maakte pijnlijk duidelijk dat er werk aan de winkel is voor Alfred Schreuder.
Ajax zag deze zomer het halve basiselftal én trainer vertrekken. Noussair Mazraoui, Ryan Gravenberch, Sébastien Haller, Nicolás Tagliafico, Lisandro Martínez en Erik ten Hag hebben Amsterdam verlaten. Het technische duo Gerry Hamstra en Klaas-Jan Huntelaar, pas net begonnen, gaf maar liefst 85 miljoen euro uit aan vervangers.
Door de investeringen heeft Ajax het voorin goed voor elkaar met alle posities dubbel of zelfs driedubbel bezet. Schreuder was tegen PSV terecht tevreden over het aanvalsspel, maar achterin oogde het gammel.
In die zin wordt het spel van de staart van het vorige seizoen doorgetrokken. Ajax werd uiteindelijk met hangen en wurgen landskampioen, met name in defensief opzicht liet het steken vallen. Schreuder analyseerde de vijftien tegengoals in de laatste twaalf duels en kwam tot een belangrijke conclusie.
"Er zit soms iets in wat te makkelijk is, dat heb ik ze ook verteld. Dat moeten we snel verbeteren. Dat kan ook zeker met deze groep." Maar in zijn selectie zit ogenschijnlijk een aantal zwakke plekken.
Rechtsback
Allereerst de rechtsback, een positie die het afgelopen decennium steevast werd ingevuld door een speler uit de jeugdopleiding. Gregory van der Wiel, Kenny Tete, Ricardo van Rhijn, Sergiño Dest en Mazraoui; allemaal werden ze gevormd op De Toekomst waarna ze uitgroeiden tot basisspeler in het eerste.
Dit seizoen is het de beurt aan Devyne Rensch. Het negentienjarige talent kende twee jaar geleden een bliksemstart bij Ajax en werd vervolgens zelfs geselecteerd voor Oranje. Het afgelopen seizoen moest hij het echter doen met een reserverol en als hij binnen de lijnen kwam, wist hij niet te overtuigen.
Desondanks sprak Schreuder in de voorbereiding alle vertrouwen in hem uit. "Ik durf het zeker aan met hem. Als hij fit blijft, heeft hij heel veel potentie. Hij moet nog wel stappen maken, maar Mazraoui heeft in het begin ook problemen gehad."
Zijn directe duel met Cody Gakpo afgelopen zaterdag in de Johan Cruijff Schaal onderstreepte de laatste woorden van zijn trainer. De rechtsback had het erg lastig tegen de linksbuiten van PSV. Aan de bal haalde Rensch een ruime voldoende, maar verdedigend kwam hij tekort. Hij had veel overtredingen nodig, leed te vaak balverlies en verzuimde een aantal keer de voorzet eruit te halen.
Met de alternatieven Sean Klaiber en Youri Regeer is de spoeling dun op de rechtsachterpositie. Niet voor niets hoopt Ajax volgens De Telegraaf met de Mexicaanse Jorge Sanchez (Club America) snel een nieuwe rechtsback te presenteren.
Agressiviteit en duelkracht achterin
Tegen PSV had de defensie van Ajax geen antwoord op de kopkracht van Luuk de Jong en met name Guus Til. Na afloop werd dat verklaard door het gebrek aan lengte achterin, maar gemiddeld gezien is Ajax er wat dat betreft minder dan een centimeter op achteruit gegaan in vergelijking met vorig jaar.
"Ajax heeft altijd goede verdedigers gehad die niet de langsten waren. Denk aan Frank de Boer. Met Calvin Bassey hebben we ook een prima speler met lengte gehaald", pareerde Schreuder afgelopen zaterdag.
Waar de trainer zich wel zorgen om zal maken, is de duelkracht en agressiviteit van zijn ploeg. Met het vertrek van Tagliafico en Martínez heeft Ajax ingeboet aan het nodige gif.
Tegen PSV won Ajax slechts 36 procent van de persoonlijke duels, in de afgelopen tien jaar behaalde Ajax alleen in 2019 tegen VVV-Venlo (32% destijds) een lager percentage, berekende databureau Opta.
Ook door de lucht wisten de Amsterdammers een historisch laag aantal kopduels te winnen (18%). Waar Martínez vorig seizoen met zijn duelkracht en agressiviteit de ideale aanvulling was naast Jurriën Timber, complementeert Blind zijn kompaan in de centrale verdediging minder.
Bassey, de aankoop van 23 miljoen die het gat van Martínez zou moeten opvullen, viel in tegen PSV, maar kende een ongelukkig debuut met een totaal onnodige rode kaart. Schreuder zal Bassey na zijn schorsing waarschijnlijk naast Timber positioneren, maar ook de Nigeriaans-Engelse verdediger is geen garantie voor succes.
Waar Ajax voorin blessures en schorsingen makkelijk kan opvangen zijn de keuzes centraal achterin gering. Bij een blessure van Timber bijvoorbeeld moet Ajax terugvallen op Perr Schuurs, die vooralsnog nooit kon overtuigen in Amsterdam. Het zal Schreuder ongetwijfeld de nodige hoofdpijn bezorgen.
Doelman
Bij het trainingskamp in De Lutte was Schreuder duidelijk over het keepersmalheur van vorig seizoen bij Ajax. Dat de afgeschreven Andre Onana noodgedwongen toch weer onder de lat moest staan (en het niet waarmaakte) kwam vooral door pech.
Alfred Schreuder ging begin juli op de persconferentie in De Lutte in op de keeperskwestie bij Ajax.
Ajax ging daarom niet op zoek naar een nieuwe doelman. De onervaren Jay Gorter en de 'oudjes' Maarten Stekelenburg en Remko Pasveer moeten nu samen gaan uitvechten wie de eerste doelman wordt in Amsterdam.
De wedstrijd tegen PSV maakte maar weer eens duidelijk dat het een risico is om met dit drietal het seizoen in te gaan. Tegen PSV koos Schreuder voor Gorter in de basis, maar die ging bij de 1-2 van Til onder de bal door en bij de 2-3 van Gakpo ging hij opzichtig in de fout.
Vooraf had Schreuder al aangegeven dat de keuze voor Gorter niet betekent dat hij voorlopig de eerste doelman zal blijven. De trainer zei na afloop Gorter niet zomaar te laten vallen, maar het zwakke optreden zal hem niet helpen in de concurrentiestrijd.
De keuze voor Pasveer, die vorig seizoen voor zijn blessure een betrouwbare indruk achterliet, lijkt nu een logische aangezien Maarten Stekelenburg nog niet wedstrijdfit is. Maar met twee blessuregevoelige doelmannen van bijna 40 en de onervaren Gorter blijft de positie onder de lat een achilleshiel van Ajax.