Rabobank over rol stikstofcrisis: 'Zouden nu anders handelen'

De Rabobank kijkt "met gemengde gevoelens" terug op de jarenlange schaalvergroting in de veehouderij, die mede gefinancierd is door banken.

"Met de kennis van nu zou je in het verleden echt anders handelen", zegt de Rabobank tegen Trouw. De jarenlange schaalvergroting is ingezet door de overheid, benadrukt de bank. "Onderaan de streep gaat het er nu om dat we de boeren helpen aan perspectief en de natuur beschermen."

De bank noemt het nadrukkelijk geen spijtbetuiging en zegt altijd binnen alle wet- en regelgeving te hebben gehandeld.

Kritiek

De Rabobank is de grootste geldverstrekker voor boeren in Nederland. 85 procent van alle boeren hebben een lening bij de bank. De afgelopen tijd krijgt de bank vanuit onder meer de Tweede Kamer kritiek over de rol die de bank had bij de uitbreiding van veehouderijen.

Directeur Rens van Tilburg van het Sustainable Finance Lab, dat onderzoek doet naar verduurzaming van de financiële sector, snapt die kritiek. "Het is heel opvallend dat de Rabobank zegt dat ze zich aan de wet hebben gehouden. Dat is een beperkte opvatting van een rol van de bank. Banken kijken vooruit, hebben informatie op een sector."

Hij wijst op waarschuwingen die al tientallen jaren geleden zijn gedaan over de uitbreiding van de veehouderij. "Van een bankier verwacht je dat ze die kennis gebruiken om klanten te helpen betere investeringsbeslissingen te nemen", zegt Van Tilburg. "Dat is hier evident niet gebeurd."

'Schijnzekerheid'

De Tweede Kamer vroeg het kabinet in een motie te onderzoeken of banken zoals de Rabobank kunnen worden gedwongen om mee te betalen aan het oplossen van de stikstofcrisis. De bank liet vorige week weten dat het afschrijven op leningen van boeren "niet aan de orde" is.

Deze week kreeg de bank forse kritiek van het Wereld Natuur Fonds. Het WNF, dat al jaren samenwerkt met de Rabobank, vindt dat de bank het voortouw moet nemen en met concrete voorstellen moet komen om de landbouw te veranderen. Op dit moment maakt de bank zich volgens het WNF schuldig aan "schijnzekerheid op korte termijn".

De bank wil bijvoorbeeld met de bedrijven Lely en FrieslandCampina boeren stimuleren om te investeren in robots en nieuwe vloeren in stallen om de stikstofuitstoot te verminderen. Vanuit de wetenschap en het WNF is er kritiek op die innovatie omdat het onzeker is of die echt leidt tot minder stikstofuitstoot en andere problemen zoals de uitstoot van broeikasgassen er niet door worden opgelost.

Realistische oplossing

"Ze zeggen hiermee, jullie kiezen weer voor een oplossing die geen echte oplossing is", zegt econoom Rens van Tilburg. "Je mag hopen dat er nu een les wordt getrokken, maar uit de koers van de Rabobank herken ik niet dat ze die lessen geleerd hebben."

De bank zegt alles op alles te zetten voor een realistische en goede oplossing. "Wij willen hier beslist een rol in nemen."