'Griekenland zet migranten in om andere migranten het land uit te zetten'
De Griekse politie dwingt migranten te helpen met het illegaal over de grens zetten van andere migranten, ofwel pushbacks, Dat schrijven onderzoeksjournalisten van een aantal Europese kranten, waaronder The Guardian en Der Spiegel. Om een tijdelijke verblijfsvergunning te krijgen, moeten de migranten rubberbootjes volgepakt met andere migranten naar de overkant van de rivier de Evros, op de grens van Griekenland en Turkije, brengen.
De journalisten spraken met zes migranten uit Syrië en Marokko, die bevestigden dat ze voor de politie hebben gewerkt. Ze waren via Turkije naar Griekenland gereisd. Daar werden ze met harde hand aangehouden en vastgezet door de grenspolitie, schrijven de media. De zes vertellen dat ze voor een keuze werden gesteld: veroordeeld worden voor mensensmokkel of werken voor de politie.
'Beroofd en mishandeld'
Volgens de migranten zaten ze overdag vast op een politiebureau. 's Nachts moesten ze assisteren bij de pushbacks door boten met migranten over de Evros naar de Turkse oever te brengen. Ze moesten hun gezicht afschermen met bivakmutsen. Voor hun werk zouden ze geen salaris hebben gekregen. Ze mochten van de Griekse agenten wel van andere migranten stelen wat ze nodig hadden. Als beloning zouden ze een verblijfsvergunning voor een maand hebben gekregen.
De migranten vertelden de journalisten dat zij op politiebureaus zagen hoe andere migranten door agenten werden beroofd en mishandeld, voordat ze in de opblaasbootjes werden gezet. Ook de zes mannen kregen met politiegeweld te maken als er iets misging bij het overzetten van de migranten.
Inwoners van het dorpje Neo Cheimonio, op tien minuten afstand van de Evros, bevestigen dat ze weleens migranten hebben zien werken voor de politie. "We zien hier nooit migranten. Ze zijn allemaal opgesloten, behalve zij die voor de politie werken. Je ontmoet ze bij de rivier waar ze aan het werk zijn, of 's nachts als ze boodschappen gaan doen."
Spanningen met Turkije
Twee Griekse politieagenten hebben tegenover de onderzoeksjournalisten bevestigd dat "soms buitenlanders ingezet worden" om bootjes te besturen. Dat zou gebeuren omdat er grote spanningen zijn tussen de Turkse en Griekse grensbewaking.
In 2020 gaf de Turkse president Erdogan, om de EU onder druk te zetten, opdracht om de grens naar Griekenland open te zetten. Duizenden migranten probeerden toen de EU binnen te komen over de Evros. Sindsdien signaleren hulporganisaties dat gewelddadige pushbacks vanuit Griekenland veel vaker voorkomen.
Nog steeds proberen migranten over de Evros de EU binnen te komen, zij het in kleinere aantallen dan in 2020. Ze komen in groepen per boot, met of zonder mensensmokkelaars. NOS-correspondent Mitra Nazar beschreef eerder in een reportage hoe migranten daar soms "heen en weer gepingpongd worden": de Griekse grensbewaking stuurt ze terug naar Turkije, van waaruit ze vervolgens weer terug naar Griekenland gestuurd worden.
'Ernstige mensenrechtenschending'
Volgens EU-wetgeving heeft iedere migrant die EU-grondgebied bereikt recht op een asielprocedure. Pushbacks gaan dus tegen de grondrechten van migranten in. De Griekse overheid ontkent stellig deze rechten te schenden, ondanks bewijs van stelselmatige pushbacks in het grensgebied.
De vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties rapporteerde eerder dit jaar bewijs te hebben van bijna 540 incidenten waarbij migranten gedwongen de Griekse grens over zijn gezet. De organisatie noemt het "geweldpleging tegen en ernstige mensenrechtenschending van vluchtelingen".
