Mensen met arbeidsbeperking buitengesloten, 'door wetgeving achter geraniums'
"Ik ben niet beperkt genoeg", heet het manifest dat maatschappelijke organisaties vandaag aan minister Schouten (Armoedebeleid en Participatie) overhandigen. Hiermee vragen ze aandacht voor het buitensluiten van een deel van de mensen met een arbeidsbeperking op de arbeidsmarkt.
Onder meer Start Foundation, JongPIT, CNV Jongeren, Onbeperkt aan de Slag en Ieder(in) sloegen de handen ineen om verhalen te verzamelen over buitensluiting. Die werden voorgelegd aan de doelgroep zelf en deskundigen, en gezamenlijk werden oplossingen bedacht. Vandaag wordt het verslag van die knelpunten en oplossingen aan de minister overhandigd.
'Niet dezelfde kans'
"Door de huidige wetgeving krijgt niet iedereen in Nederland dezelfde kans", zegt Erik Rouw van Start Foundation. "Er zit een groep mensen thuis die heel graag wil werken. Dit speelt al jaren, door de huidige arbeidskrapte wordt het probleem alleen zichtbaarder."
Om hoeveel mensen het gaat is lastig te bepalen, de organisaties zeggen het in hun achterban veel tegen te komen. Ze gaan uit van honderdduizenden mensen.
Het grote probleem is volgens de betrokkenen het doelgroepregister.
Iemand die hierdoor tussen wal en schip viel, is Mireille Uileman. Door een progressieve oogziekte moest ze stoppen met haar werk in het onderwijs. "Ik was daarom op zoek naar iets nieuws, maar dat lukte alsmaar niet omdat detacheerders zeiden dat ik niet in het doelgroepregister stond. Niemand kon mij uitleggen waarom, de gemeente niet, het UWV niet en de overheid niet. Uiteindelijk duurde het 2,5 jaar voordat iemand dat snapte."
De reden die uiteindelijk aan Uileman werd gegeven, was dat ze niet in de bijstand zat. Dat komt doordat haar man een baan heeft. Daarbij had ze een hbo-diploma in een sector met krapte. Daardoor werd ze gezien als zelfredzaam en dus niet erkend als iemand met een arbeidsbeperking.
"Dit is een goed voorbeeld", zegt Rouw. "Omdat zij niet binnen het register valt, moet ze op de arbeidsmarkt concurreren met mensen zonder een arbeidsbeperking, én met mensen met een arbeidsbeperking die hulpmiddelen tot hun beschikking hebben." Volgens Rouw kan deze groep veel sneller naar werk begeleid worden.
'Het voelt naar'
"Ik wil heel graag werken, autonomie is heel belangrijk voor mij", zegt Uileman. "Nu word ik door bepaalde wetgeving achter de geraniums gedwongen, dat voelt heel naar. Iedereen is erbij gebaat dat ik aan het werk ga."
Uiteindelijk kreeg Uileman een baan van een werkgever die buiten deze regelingen om werkt. "Dat was stinkende mazzel. Duizenden anderen hebben deze mogelijkheid niet."
Een van de oplossingen die het manifest aandraagt is om mensen met een arbeidsbeperking in aanmerking te laten komen voor de Wet banenafspraak. "De wet moet verbreed worden", zegt Rouw, "Maar er zijn nog meer discriminerende dingen die moeten worden aangepakt. Zo vallen mensen met een arbeidsbeperking in sommige sectoren onder een aparte cao-schaal, ooit zo bepaald door de overheid. Zij verdienen dan minder dan collega's voor hetzelfde werk."
Gelijke kansen
Minister Schouten ontvangt het manifest vanmiddag en wil dan pas inhoudelijk reageren. In een reactie aan de NOS laat ze alvast weten dat ze gelijke kansen belangrijk vindt: "Ze zijn zo belangrijk, maar helaas niet altijd vanzelfsprekend. Ieder mens is waardevol en heeft iets toe te voegen. We moeten er samen voor zorgen dat kansen voor iedereen te grijpen zijn."