Precies 30 (in plaats van 2500) extra statushouders wonen nu in een hotel
Ellen Kamphorst
redacteur Binnenland
Het is een van de oplossingen die in de asielcrisis voorbij is gekomen: zogenoemde statushouders in hotels onderbrengen. Eind maart werd besloten dat opvangorganisatie COA in totaal 2500 vluchtelingen met een verblijfsvergunning zou onderbrengen in de gemeenten die sowieso voor hun huisvesting moesten zorgen. Tot nu toe is er voor welgeteld 30 een plek gevonden, boven op de 64 die gemeenten daar zelf eerder al hadden ondergebracht.
Terwijl het juist zo belangrijk is dat de uitstroom van statushouders uit asielzoekerscentra op gang komt. Een derde van de opvangplekken in de azc's wordt op dit moment bezet door mensen die recht hebben op een sociale huurwoning en die dus helemaal niet meer in de centra zouden moeten verblijven.
Omdat het, vanwege de woningnood, soms maanden duurt voordat zo'n huis gevonden is, werd daarom afgesproken ze een half jaar in een hotel in hun toekomstige woonplaats onder te brengen. Win-win, want zo komt niet alleen plek vrij in de asielopvang, de statushouder kan ook op zoek naar werk en beginnen met zijn integratie.
Hotels niet happig
Een woordvoerder van het COA geeft aan dat er meerdere redenen zijn waarom de 2400 hotelkamers, oftewel maximaal vijftien per Nederlandse gemeente, bij lange na niet gehaald zijn. Aan de ene kant zijn hotels niet heel happig. Ze zijn bang voor overlast, willen liever toeristen in hun hotel of zijn bang dat het verblijf van de nieuwkomers die toeristen afschrikt.
Aan de andere kant heeft het COA te weinig personeel om alle hotels af te bellen en zo onderdak te vinden voor de statushouders. De opvangorganisatie heeft anderhalve maand geleden een bureau ingehuurd dat de hotels gaat bellen.
Nog geen klap op de plannen
Kabinet, gemeenten en COA zoeken al ruim een half jaar naar oplossingen voor de crisis, die zich het sterkst laat voelen in het aanmeldcentrum in Ter Apel. Eind vorige week werd besloten een crisisorganisatieteam in het leven te roepen, onder leiding van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV).
Gisteravond spraken het kabinet en het COA in het zogenoemde Veiligheidsberaad met de burgemeesters van grotere gemeenten (de voorzitters van de 25 veiligheidsregio's) over de oplossingen die het kabinet heeft om uit de crisis te komen. Na dat overleg bleek dat er nog geen klap op de plannen is gegeven.
Voorzitter Bruls vertelde in Sven op 1 op NPO Radio 1 dat het kabinet de gemeenten heeft gevraagd om, naast de crisisnoodopvang die ze op dit moment organiseren om Ter Apel te ontlasten, ook voor een oplossing voor de middellange termijn te zorgen. Concreet gaat het om extra opvang tot oktober. "Dat is nogal wat", stelde Bruls, omdat diezelfde gemeenten nu al tienduizenden vluchtelingen uit Oekraïne opvangen en zij bovendien onvoldoende personeel en ervaring met dit werk hebben.
225 plaatsen per veiligheidsregio
Navraag bij aanwezigen bij het beraad leert dat het om zo'n 225 plaatsen per veiligheidsregio gaat. Dat zou betekenen dat er de komende drie maanden 5000 plaatsen of meer extra beschikbaar zijn voor de opvang van asielzoekers. Daarmee zou de huidige crisis in elk geval tijdelijk zijn opgelost. De discussie gisteren ging volgens de bronnen vooral over de vraag in hoeverre het kabinet dwang mag inzetten als bepaalde veiligheidsregio's de gevraagde aantallen niet halen. Veel burgemeesters voelen niets voor die dwang.
Het gaat nadrukkelijk om een tijdelijke oplossing in dit voorstel van het kabinet. Vanaf oktober zouden statushouders beter moeten kunnen doorstromen naar tijdelijke woningen in bijvoorbeeld oude kantoorpanden. Deze week is er hoogstwaarschijnlijk opnieuw overleg over de kabinetsplannen.
