Nog nooit in de geschiedenis van de Rotterdamse haven was er zo'n gigantisch personeelstekort. Het tekort is zo nijpend dat de bedrijven een omzetverlies maken van vele miljoenen. Dat blijkt uit navraag van Nieuwsuur onder havenondernemers.
De Rotterdamse haven, waar meer dan 380.000 mensen werken, telt nu ruim 8000 vacatures. Daarvan is tweederde moeilijk invulbaar. Het gaat dan niet alleen om 'handenwerk', maar ook om juristen en civiele technici.
Er is geen quick fix. Je moet aan alle knopjes draaien: én migranten én mensen uit de bijstand én jongeren.
Gemiddeld lopen de bedrijven zo'n 10 procent omzet mis. Steinweg Group, voor logistieke service, is een van de bedrijven die minder omzet maakt vanwege de personeelskrapte. Doordat zij vaak 'nee' moeten verkopen, is het verlies 15 tot 20 miljoen euro.
Fabian Dekker, van de Erasmus Universiteit Rotterdam, doet onderzoek naar werkgelegenheid in de Rotterdamse haven. Hij ziet dat werkgevers ondanks de krapte kritisch zijn op wie zij aannemen. "Zoveel vacatures op elk niveau en verderop staan er 47.000 mensen geregistreerd bij het UWV in Rotterdam", zegt Dekker, die onderzoek deed bij ruim 120 havenondernemers. "Het merendeel staat niet open voor werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt."
Milko Oldenburg, operationeel directeur van de Steinweg Group, herkent dat beeld niet. Hij neemt iedereen aan die maar wil en laat zien dat hij of zij bereid is om het vak te leren. "Je hoeft voor het havenwerk niet heel lang geleerd te hebben", zegt Oldenburg. "Maar het vereist wel bepaalde discipline. En het is niet meer zo fysiek als vijftig jaar geleden. Natuurlijk heb je bepaalde vaardigheden nodig, maar we kunnen je heel veel leren. Dus als je op tijd kan komen, je eigen boterhammen smeert en je veters kan strikken, dan hebben wij een plek voor je."
Geen visie
Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt, ziet meerdere redenen waarom het invullen van de vacatures niet makkelijk is. "De bereikbaarheid van de haven, het fysieke werk. Dat kan niet iedereen. Als de haven geen afspiegeling is van de samenleving, dan voel je je er ook niet thuis. Het is ook een imago-probleem."
Hij ziet een verkeerde aanpak. "Ook bij Schiphol is het probleem dat er te lang door is gegaan met het flexmodel. Dat werkt niet meer in tijden van krapte. Dat probleem is er ook bij de haven: als je door blijft gaan met oproep en afroep, kom je er niet."
Wilthagen mist verder nog visie. "Er is geen coördinatie van de politiek op de krapte. Wat in de haven gebeurt, zie je bij veel andere sectoren. Er is geen quick fix. Je moet aan alle knopjes draaien: én migranten én mensen uit de bijstand én jongeren. Het is gewoon triest. We zitten met een groot probleem, maar zonder duiding of visie."
De Rotterdamse haven is niet de enige sector die het moeilijk heeft om voldoende mensen aan te trekken, merkt Wilthagen op. "De 'kraptecrisis' is dermate serieus dat we keuzes zullen moeten gaan maken. De noodtoestand wordt vanuit de politiek nauwelijks geduid, laat staan dat er coördinatie of afstemming plaatsvindt. Er is geen tijd te verliezen."
