Het ministerie van Financiën heeft wel degelijk invloed gehad op de benoeming van een hoogleraar Belastingrecht bij de Erasmus Universiteit. Het ministerie sponsorde een hoogleraarsplek, op voorwaarde dat een eigen ambtenaar die zou gaan invullen.
De Erasmus Universiteit ontkende tegen Nieuwsuur altijd dat er sprake was van invloed op de benoeming. Maar uit een sponsorovereenkomst die het ministerie en de universiteit in 2008 sloten, blijkt nu dat de uitkomst van de sollicitatieprocedure vooraf vaststond: de nieuwe hoogleraar moest een medewerker van Financiën zijn. Het ministerie verstrekte de overeenkomst op verzoek van Nieuwsuur.
Document kwijt
Dat de universiteit eerder ontkende dat de hoogleraar van het ministerie moest komen, komt volgens een woordvoerder doordat de universiteit die voorwaarde niet kende. De universiteit is mede-ondertekenaar van de overeenkomst. Het document zelf kan de universiteit niet meer vinden.
De Erasmus Universiteit houdt nu vol dat de uitkomst toch niet vooraf vaststond, omdat het College van Bestuur nog moest instemmen met de voordracht. Arnaud de Graaf, op dat moment beleidsadviseur bij het ministerie van Financiën, werd uiteindelijk aangesteld.
Nieuwsuur doet al langer onderzoek naar hoogleraren en hun nevenfuncties. Wat blijkt? De verplichte registratie is een chaos. Sommige instellingen hebben, tegen de afspraken in, überhaupt geen register:
Het ministerie stelde als voorwaarde voor sponsoring ook dat het invloed mocht uitoefenen op de invulling van de leerstoel. "De leeropdracht behoeft instemming van de (plaatsvervangend) directeur-generaal voor Fiscale Zaken", is één van de bepalingen in de overeenkomst tussen het ministerie en de universiteit.
Opvallend is dat het ministerie de leerstoel wilde gebruiken om studenten warm te maken voor een baan. "Betrokkene wordt door de Vakgroep Belastingrecht zodanig ingezet dat daarmee een zodanige 'exposure' bij studenten ontstaat dat het promotionele aspect richting arbeidsmarkt dat voor Financiën een relevante overweging voor ondersteuning is, voldoende tot zijn recht komt."
'Onafhankelijkheid niet in geding'
De universiteit stemde in met die voorwaarden, maar zowel de universiteit als het ministerie laten weten dat niet meer kan worden achterhaald of deze ook in de praktijk zijn gebracht. Een document dat daar helderheid over zou moeten geven, is zoek. Volgens de Erasmus Universiteit is "de inhoudelijke academische onafhankelijkheid in onderwijs en onderzoek hier niet in het geding geweest".
Lees hier de volledige antwoorden van de het ministerie van Financiën en de Erasmus Universiteit.
