Ondernemers krijgen 10 miljoen per jaar tegen ondermijning, 'peanuts' vindt Aboutaleb
Minister Yesilgöz van Justitie stelt jaarlijks 10 miljoen euro beschikbaar aan ondernemers voor de bestrijding van ondermijning. Het geld moet hen helpen om zich te weren tegen criminelen die de bovenwereld willen binnendringen. Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam, die veel te maken heeft met drugssmokkel via de haven, vindt de extra investering veel te weinig. "Peanuts", zegt hij.
De georganiseerde misdaad zoekt voortdurend wegen om geld wit te wassen of illegale praktijken uit te voeren, stelt de minister. Zo zijn criminelen op zoek naar boerenschuren voor drugslabs en proberen ze havenpersoneel om te kopen om drugs door te laten. Yesilgöz wil ondernemers bewuster maken van de gevaren van ondermijnende criminaliteit.
Het extra geld was al begroot, nu is bekend dat het bedrag gaat naar de tien regionale Platforms Veilig Ondernemen (PVO's) in Nederland. Daarin werken politie, OM, gemeenten, brancheorganisaties en bedrijven samen. Uit onderzoek blijkt dat ondernemers behoefte hebben aan meer aandacht voor het vergroten van hun weerbaarheid tegen criminaliteit.
De besteding van 10 miljoen euro komt uit het extra geld dat het vorige kabinet in 2021 heeft uitgetrokken voor criminaliteitsbestrijding, jaarlijks 435 miljoen. Deze kabinetsperiode komt daar nog circa 100 miljoen per jaar bij.
Vertrouwenspersoon voor boeren
Er loopt een proef met een Vertrouwenspersoon Veilig Buitengebied, waar boeren en tuinders terechtkunnen met vragen en vermoedens. Bijna 1 op de 5 boeren is weleens benaderd door criminelen die gebruik wilden maken van hun leegstaande schuren en stallen. Met het geld van het ministerie wordt de proef nu omgezet in een definitief project.
Bestuurder Hendrik Hoeksema van land- en tuinbouworganisaties ZLTO denkt dat agrariërs eerder naar zo'n vertrouwenspersoon zullen stappen dan naar de politie. "Er is een lage meldingsbereidheid. Ze zien in het buitengebied al jaren weinig politie door de bezuinigingen."
Hij adviseert boeren om in een huurcontract expliciet op te nemen dat ze gevraagd en ongevraagd in de schuur of stal mogen kijken. "Als een huurder zo'n contract niet wil tekenen, dan weet je meestal dat het niet pluis is."
Yesilgöz bezocht gisteren de haven van Rotterdam, waar havenpersoneel door middel van een videogame wordt getraind om verdachte situaties sneller te herkennen. Ook speelt een acteur de rol van criminelen die de medewerkers proberen om te kopen, bijvoorbeeld door ze grof geld te bieden voor hun toegangspas voor het haventerrein, De komende jaren is het de bedoeling dat die training breder ingezet wordt.
De minister erkent dat het geld dat zij uitgeeft niets is, in vergelijking met het geld dat omgaat in de misdaad:
Burgemeester Aboutaleb van Rotterdam vindt het goed dat er aandacht is voor de ondermijnende criminaliteit, maar hij vindt het verre van voldoende. In de haven moet wat hem betreft niet langer steekproefsgewijs gecontroleerd worden op drugs; iedere container met tropisch fruit moet nagekeken worden.
Mooi gebaar
De toegezegde 10 miljoen voor de ondernemers vindt hij heel weinig. "Er gaat in Colombia alleen al 215 miljard euro om in die troep. Dan is 10 miljoen een fantastisch mooi gebaar, maar meer dan een gebaar is het niet." Hij wil onorthodoxe maatregelen, zoals een 100-procentcontrole. "Doen we het niet, dan moeten we accepteren dat de coke over onze voeten heen blijft stromen de komende jaren."
Minister Yesilgöz denkt toch dat de investering kan helpen. "Wij gaan qua geld nooit matchen met wat de criminelen hebben. Er is nog nooit zoveel geld uitgegeven aan de bestrijding, maar het blijft een fractie van wat de criminelen verdienen. Dus we moeten slim omgaan met ons geld."
Is het een wedstrijd die te winnen valt? "Zeker, zeker. Ik geloof in de democratie en de rechtsstaat. Die wil ik beschermen, maar dat kan je niet alleen. Dat doe je ook in samenwerking met de ondernemers."
