'Misbruik van Oekraïense vluchtelingen in Amsterdam' • Duitsland wil oostflank NAVO versterken

In galajurk bij vernietigde school

Een Oekraïense mensenrechtenorganisatie plaatste vandaag een ingezonden foto op Twitter van een scholiere in een galajurk, poserend bij haar gebombardeerde middelbare school. De inzender van de foto schrijft op Facebook dat het om haar nichtje Valerie gaat, die dit jaar eindexamen zou doen en rond deze tijd haar feestelijke diploma-uitreiking zou hebben.

De foto zou gemaakt zijn in Charkov, bij dezelfde school waar leerlingen gisteren een wals dansten.

Verzet Oekraïne haalt geld op met video's van drone-aanvallen

Oekraïense strijdgroepen halen met online filmpjes van gevechtsacties met drones veel geld op. Dat blijkt uit een analyse van de NOS.

De filmpjes verschijnen de laatste weken op Twitter, Facebook, YouTube en Telegram. Sommige kijkers doneren geld aan de strijdgroepen, vaak in cryptovaluta. Met dat geld worden consumentendrones gekocht die - uitgerust met granaten - worden ingezet om Russische militairen en materieel op te blazen.

Minder opvangplekken voor Oekraïners

Het aantal gemeentelijke opvangplekken voor vluchtelingen uit Oekraïne is gedaald tot onder de 50.000. Uit de nieuwste cijfers van het ministerie van Justitie en Veiligheid blijkt dat het aantal met ruim 2700 is afgenomen tot 47.854. Vorige week waren er nog 50.596 opvangplekken.

Gemeenten moeten juist toe naar 75.000 opvangplekken, zoals afgesproken met het kabinet. Het aantal Oekraïners dat van een gemeentelijke opvanglocatie gebruikmaakt, is sinds vorige week donderdag gestegen met 171 (naar 41.503 mensen). Dat betekent dat er op dit moment nog ruimte is in de opvanglocaties.

Signalen over mensenhandel Oekraïense vluchtelingen in Amsterdam

Het Amsterdamse college heeft signalen ontvangen over Oekraïense vluchtelingen in de hoofdstad die slachtoffer zijn van misbruik en mensenhandel. Dat schrijft burgemeester Halsema in een reactie op vragen uit de raad.

Zo doet de politie onderzoek naar de aanranding van een Oekraïense vrouw in een woning. Ook zijn er mogelijke ronselaars gezien en mensen "die zich vreemd gedroegen" nabij of in opvanglocaties voor Oekraïense vluchtelingen. De burgemeester noemt verder een geval van seksuele uitbuiting van twee Oekraïense vrouwen in Den Haag, die eerder in een opvanglocatie in Amstelveen verbleven.

Halsema stelt dat er in opvanglocaties nu meer aandacht is voor de risico's die Oekraïense vluchtelingen lopen. "Een groot deel van de beveiligers en werknemers zijn getraind in het herkennen van signalen van mensenhandel. Daardoor is de alertheid verder toegenomen." De burgemeester erkent dat het moeilijk is om toezicht te houden op vluchtelingen die bij mensen thuis worden opgevangen.

VS scherpt sancties geldmarkt aan

Het Amerikaanse ministerie van Financiën heeft bekendgemaakt dat Amerikanen geen investeringen meer mogen doen op de geldmarkt in Russische belangen. Het opkopen van een Russische schuld of het aanschaffen van aandelen in Russische bedrijven is nu verboden. Daarmee worden de beperkingen die Rusland zijn opgelegd verder aangescherpt.

De VS neemt deze maatregel "in overeenstemming met het doel om Rusland de financiële middelen te ontzeggen die het nodig heeft om zijn meedogenloze oorlog tegen Oekraïne voort te zetten".

Rusland: verbinding over land naar de Krim gerealiseerd

De Russische minister van Defensie Sjojgoe zegt dat er nu een verbinding over land is van Rusland naar de Krim. De route loopt door gebied dat de Russen hebben bezet in het zuiden van Oekraïne.

Sjojgoe zegt dat ook voor de hervatting van het treinverkeer van Rusland via de Donbas naar de Krim al de nodige voorbereidingen zijn getroffen. Hij zei niet wanneer de treinen weer gaan rijden.

Duitsland bereid oostflank van de NAVO te versterken

De Duitse bondskanselier Scholz heeft Litouwen militaire steun toegezegd voor de verdediging van het land tegen een eventuele Russische aanval. Er worden voorbereidingen getroffen om de NAVO-gevechtseenheid in Litouwen uit te breiden tot de grootte van een "robuuste gevechtsbrigade", zeiden Scholz, de Litouwse president Gitanas Nauseda en de premiers van Letland en Estland na een ontmoeting in Vilnius.

"In het geval van een Russisch aanval zullen we het NAVO-territorium tot op de centimeter verdedigen", zei Scholz. De Baltische staten liggen in de frontlinie, zei de Litouwse president. "Maximale paraatheid en versterkte operationele troepen in onze regio zijn de sleutel tot de veiligheid van het hele bondgenootschap."

Een brigade bestaat uit 3000 tot 5000 militairen. Op dit moment is een bataljon van 1600 militairen onder leiding van Duitsland in Litouwen gestationeerd. Het officiële besluit om de oostflank van de NAVO te versterken zal worden genomen op de NAVO-top in Madrid eind van de maand.

Ruim 13.200 Oekraïense vluchtelingen hebben werk gevonden in Nederland

Oekraïense vluchtelingen in Nederland hebben vooral werk gevonden in de horeca en via uitzendbureaus, meldt het UWV. In april kwamen daarover 4300 meldingen en sinds begin mei nog eens 8900. De meesten werken in de regio's Groot Amsterdam, Haaglanden en Rijnmond.

Ook in de zakelijke dienstverlening en in transport en logistiek werken Oekraïners. Bijna de helft vindt werk via het uitzendbureau. Dat biedt vooral werk als productiemedewerker, schoonmaker of magazijnmedewerker.

Werkgevers hoeven sinds 1 april voor Oekraïense medewerkers geen tewerkstellingsvergunning aan te vragen, wel geldt een meldplicht bij het UWV.

Russische leger vervolgt officieren voor inzetten dienstplichtigen

Ongeveer twaalf Russische officieren zijn vervolgd voor het inzetten van zo'n 600 dienstplichtigen in Oekraïne, maakt het Kremlin bekend. Welke straf ze krijgen, is niet duidelijk.

De Russische president Poetin heeft altijd ontkend dat jonge mannen met dienstplicht worden ingezet voor de "speciale militaire operatie in Oekraïne". Volgens de president bestaan de troepen alleen uit beroepsmilitairen. In maart moest het Russische ministerie van Defensie echter erkennen dat sommige dienstplichtigen naar het front waren gestuurd; volgens het ministerie ging dit per ongeluk en werden ze zo snel mogelijk teruggehaald.

'Er viel een granaat op onze school'

Jeugdjournaal-verslaggever Noortje Deutekom is in Irpin, een van de steden die het zwaarst zijn getroffen. Ook de basisschool van Mykyta en Hlib is verwoest door het Russische leger. "We wonen hier al ons hele leven. Toen kwamen de monsters en bombeerden alles. Het doet zeer", zegt Hlib.

Bekijk de video:

Russische blokkade beperkt Oekraïense graanexport tot 2 miljoen ton per maand

Oekraïne kan vanwege de Russische blokkade aan de Zwarte Zee slechts 2 miljoen ton graan per maand exporteren, kondigt het Oekraïense ministerie van Landbouw aan. Normaal gezien exporteert Oekraïne 5 miljoen ton graan per maand.

Eerder werd al bekend dat door de blokkade 20 miljoen ton graan ligt te wachten in Oekraïense pakhuizen.

Zelfs als de blokkade meteen opgeheven zou worden, duurt het nog zes maanden voordat de handelsroute veiliggemaakt kan worden, meldt het ministerie. Dat komt door de mijnen die Rusland in de Zwarte Zee zou hebben gelegd.

De Verenigde Naties willen een veilige scheepvaartcorridor aanleggen die export weer mogelijk maakt. Er is echter discussie over wie de zeemijnen moet ruimen. Turkije heeft zich als bemiddelaar tussen de twee partijen opgeworpen. De minister van Defensie van dat land maakte vandaag bekend dat de onderhandelingen lopen en dat het Turkse leger eventueel als waarnemer op de Zwarte Zee zou kunnen dienen.

Burgemeester Severodonetsk: situatie is moeilijk

De burgemeester van Severodonetsk noemt de situatie in de stad "moeilijk". "Onze strijdkrachten hebben hun posities versterkt, ze houden nog stand", zegt de burgemeester van de stad in de regio Loegansk op de Oekraïense televisie.

Volgens hem stuurt Rusland meer militairen, om zo de hele stad in beslag te nemen. De Oekraïense president Zelensky zei vannacht dat Russische troepen in de stad in de meerderheid zijn.

Volgens het Britse ministerie van Defensie hebben de Oekraïense strijdkrachten enkele delen van de stad heroverd, maar gaan de Russische militairen waarschijnlijk terreinwinst boeken in de oostelijke gebieden. Rusland is waarschijnlijk van plan om de regio rondom Severodonetsk af te sluiten van zowel het noorden als het zuiden, schrijft het ministerie verder.

Beelden van kapotgeschoten stad Lysytsjansk in de Donbas

Hevige gevechten en constante bombardementen hebben de Oost-Oekraïense stad Lysytsjansk verwoest. Het is een van de laatste delen van de Loegansk-regio die nog in handen zijn van het Oekraïense leger.

Bekijk de beelden:

Superjacht van Russische oligarch uit Fiji naar VS

De autoriteiten van Fiji hebben een superjacht met een waarde van 300 miljoen dollar (281 miljoen euro) overgedragen aan het Amerikaanse ministerie van justitie, meldt persbureau Reuters. Het jacht was vorige maand in Fiji in beslag genomen in opdracht van de VS, als onderdeel van de sancties tegen de Russische president Poetin en de rijke zakenlieden die hem steunen.

De Amerikaanse autoriteiten menen dat het schip toebehoort aan de oligarch Soelejman Kerimov. Russische advocaten ontkennen dit en zeggen dat een andere oligarch, tegen wie geen sancties lopen, de eigenaar is.

Sinds de inbeslagname lag het luxeschip in een haven in Fiji, maar vanwege de hoge onderhoudskosten besloot de rechter dat het te duur werd om het schip in het land te houden. Het jacht is aan de Amerikanen overgedragen en zal het land verlaten.

Dit zou het jacht zijn van Kerimov, de Amadea. De foto werd half april genomen in de Queens Wharf in Lautoka in Fiji.

Blinken: berichten dat Rusland graan steelt 'geloofwaardig'

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Blinken noemt de berichten dat Rusland graan uit Oekraïne steelt om zelf te verkopen "geloofwaardig". Oekraïne had Rusland ervan beschuldigd het graan naar onder meer Syrië en Turkije te exporteren.

Volgens de minister past de vermoedelijke diefstal in een breder plan van Rusland; de Russen blokkeren de havens van de Zwarte Zee, waardoor Oekraïne het graan niet via die weg kan exporteren. De enorme hoeveelheden graan per weg en spoor vervoeren blijkt een onmogelijke opdracht.

Op een bijeenkomst van de Veiligheidsraad beschuldigde Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, de Russen er gisteren van dat ze een wereldwijde voedselcrisis teweegbrengen. De Russische VN-ambassadeur Nebenzia liep vervolgens boos de vergadering uit.

'Nederland is prachtig, maar ik ga terug naar Oekraïne omdat dat mijn land is'

Door de oorlog in Oekraïne zijn duizenden Oekraïners naar Nederland gevlucht. Ook in de wijk van NOS-verslaggever Mattijs van de Wiel verblijven Oekraïense vluchtelingen. In het NOS Radio 1 Journaal volgt hij zijn nieuwe wijkgenoten.

De meeste vluchtelingen willen graag blijven, maar Anna en haar twee zoontjes keren komende week terug naar Oekraïne. Hun toekomst is daar nog onzeker. Anna heeft er geen baan meer en weet ook niet of er genoeg te eten zal zijn. Vooral oudste zoon Vitaly wil graag terug, "voor zijn vaderland" vertelt hij. Oekraïense vrienden hadden hem verrader genoemd en daar leed hij onder.

De hele serie is hier terug te vinden.

Zelensky: Russen in de meerderheid in Severodonetsk

De Russische militairen zijn in de meerderheid in Severodonetsk, zegt de Oekraïense president Zelensky tegen journalisten in Kiev. "We houden stand, maar ze zijn met meer en ze zijn sterker."

De burgemeester van de stad in het oosten van het land zei gisteren dat de Oekraïense militairen een tegenaanval hadden ingezet. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken maakte juist melding van successen in het gebied.

De stad in de regio Loegansk is van groot symbolisch en strategisch belang voor de Russen. Sinds enkele weken wordt er intensief om de stad gevochten; alle infrastructuur is vernietigd, zei Zelensky vorige week.

In Kiev is het 'normale leven' weer terug

Verslaggever Arjen van der Horst is in de Oekraïense hoofdstad Kiev en voorstad Irpin, waar terrasjes en speeltuinen weer volstromen met mensen die hun leven weer op proberen te pakken.

"Van mijn vrienden is de helft weer teruggekeerd naar Kiev":

'Cholera uitgebroken in Marioepol'

In de door Rusland ingenomen stad Marioepol worden mogelijke gevallen van cholera onderzocht. Dat zegt de adviseur van de verdreven burgemeester van de stad tegen Oekraïense media.

Cholera is een acute infectieziekte die gepaard gaat met overgeven en diarree, waardoor uitdroging op de loer ligt. Mensen kunnen de ziekte oplopen door het consumeren van vervuild water of voedsel en door nauw contact met patiënten.

Volgens het Oekraïense ministerie van Volksgezondheid is er inderdaad kans op een cholera-uitbraak in Marioepol. De toegang tot schoon drinkwater is beperkt, straten zijn vervuild en het duurt lang voordat omgekomen inwoners zijn begraven.

Welkom

Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne. Het blog van gisteren vind je hier terug.