Kort na de Russische invasie in Oekraïne kwam er een golf van noodhulpacties op gang. Niet alleen vanuit hulporganisaties, maar ook vanuit groepjes 'gewone' mensen die iets voor de Oekraïners wilden doen. Maar de particuliere hulporganisaties verkeren inmiddels in zwaar weer.
Het einde van de oorlog in Oekraïne lijkt nog niet in zicht, en de donaties beginnen al terug te lopen. Om hulp te kunnen blijven geven, zouden particuliere organisaties graag aanspraak maken op de gelden van Giro555. Op dat verzoek krijgen sommige weinig respons.
Stichting De Leeuw Kyiv, een organisatie van Nederlandse ondernemers die gevestigd was in Oekraïne en nu vanuit Nederland humanitaire hulp levert, merkt dat de aandacht voor de oorlog verslapt. "De donaties drogen op. Mensen zijn 'Oekraïne-moe'. Ze gaan straks allemaal op vakantie, maar de oorlog gaat gewoon door. Als het geld op is, dan bestaan we niet meer", zegt Emmeke Vierhout.
Om het belangrijke werk voort te kunnen zetten, klopte ze aan bij Giro555. "Daar werd de deur stevig dichtgehouden", aldus Vierhout.
Patat
Bijna 100 dagen geleden, toen Rusland Oekraïne binnenviel, en de particuliere initiatieven als paddenstoelen uit de grond schoten, zamelden mensen massaal geld, eten en spullen in. Sommige hulpacties groeiden uit tot geoliede machines. Zo ook de organisatie van Niek Brouwer uit Genemuiden.
Zijn vader kwam op het idee om een frietkar te huren en Oekraïners aan de Poolse grens van patat en andere maaltijden te voorzien. Tot op heden reist er wekelijks een groep vrijwilligers naar Polen af om eten uit te delen. Alle kosten die worden gemaakt, zijn gedekt door giften.
"Aan het begin hebben we heel veel donaties binnengekregen en daar teren we nu op", zegt Brouwer. Net als Vierhout merkt hij dat er minder geld binnenkomt en mensen niet meer in de rij staan om te helpen. "Waar eerst iedereen op je afkwam, moet je nu zelf actief vrijwilligers werven."
Hoewel het nu lastiger is om de organisatie te runnen dan drie maanden geleden, redt Brouwer het financieel gezien nog. Bovendien heeft hij steun gekregen van de gemeente en heeft hij een goede relatie met Stichting Vluchteling, die deel uitmaakt van Giro555.
Stichting Vluchteling heeft friet geleverd, advies gegeven en heeft geholpen met het werven van vrijwilligers. Niet elk particuliere initiatief heeft warm contact met de hulporganisaties die onder Giro555 vallen, zeker niet als ze financieel ondersteund willen worden.
Marieke van Schaik, directeur van het Rode Kruis, legt uit dat het lastig is om particuliere initiatieven te betrekken, vanwege een gebrek aan zicht op hun activiteiten. "Het is heel sympathiek en nuttig, maar wij werken als professionele hulporganisatie op een iets andere manier. Wij moeten heel goed screenen, controleren en rapporteren en daarom werken we alleen samen met deze 18 organisaties."
De strijkstok
Vierhout begrijpt dat het transparant moet zijn waar het geld aan wordt besteed. Toch zou ze graag zien dat Giro555 bereid is beter te bekijken om wat voor een organisatie het gaat. Haar organisatie De Leeuw Kyiv bestaat uit mensen die al lange tijd in Oekraïne wonen en gezamenlijk een groot netwerk hebben.
Ze staan in nauw contact met de Oekraïense overheid en de Nederlandse ambassade en weten daardoor wat het land nodig heeft, zegt Vierhout. "Bij ons blijft niks aan de strijkstok hangen. Wij controleren het hele proces van inzameling tot distributie. We doen het allemaal zelf."
Vierhout hoopt dat Giro555 toch op een gegeven moment wil kijken wat particuliere initiatieven, zoals De Leeuw Kyiv, al bereikt hebben. Zij heeft de projectvoorstellen al klaarliggen. "Nu moet die deur nog open. Als die deur niet opengaat, gaan wij door zolang als het kan."
