Energieprijzen stijgen nog veel meer per 1 juli
Rob Koster
Economieverslaggever
Essent gaat de variabele tarieven met 25 tot 30 procent verhogen. Afhankelijk van de grootte van het huis en het energieverbruik betekent dat een stijging van tussen 25 tot 90 euro per maand, verwacht het bedrijf. Gemiddeld is het 49 euro per maand.
Deze verhogingen komen bovenop de eerdere prijsverhogingen van gemiddeld zo'n 20 euro per maand sinds 1 januari. Essent heeft samen met Eneco en Vattenfall ruim driekwart van de Nederlandse energiemarkt in handen.
Het is nog niet duidelijk hoe hoog de prijsstijging bij de andere energiebedrijven zal zijn. Zowel Vattenfall als Eneco kan nog niet zeggen wat de prijzen per 1 juli zijn. "We zijn nog bezig met de inkoop", zegt een woordvoerder van Eneco.
"De verwachting is dat consumenten die al een langere tijd een variabel tarief betalen een verhoging te wachten staat", zegt Sanne de Jong van prijsvergelijker Gaslicht.com. De prijsverhoging voor mensen die een nieuw contract af moeten sluiten ligt nog veel hoger. Dat heeft te maken met de manier waarop grote energiebedrijven gas inkopen.
Voor veel huishoudens is het bijna niet meer te betalen. Zo ook voor Maaike Groeneveld en haar vriend. Ze zijn studenten en lenen beiden geld bij bij DUO om de gasrekening te kunnen betalen:
Zodra een nieuwe klant zich aanmeldt bij een energiebedrijf, begint dat bedrijf met het inkopen van gas en elektriciteit. Een flink deel van het gas dat consumenten het afgelopen jaar gebruikten was daarom al ingekocht vóór de grote prijsstijgingen in de tweede helft van 2021.
Inkoopprijs vervijfvoudigd
Doordat energie lang van te voren wordt ingekocht, waren de prijzen per 1 januari voor vaste klanten met een variabel contract nog niet zo hoog. Maar omdat de hoge gasprijzen voortduren, verdwijnt dat voordeel. En mensen die een nieuw contract moeten afsluiten, krijgen te maken met een nog veel sterkere verhoging van hun energierekening. Het energiebedrijf heeft immers nog niets ingekocht en baseert het contract volledig op de huidige inkoopprijs van gas.
Hoe kan je besparen op je energieprijzen? Deze energiecoach gaat langs bij gezinnen en geeft tips:
Die inkoopprijs vervijfvoudigde eind vorig jaar ten opzichte van de coronaperiode, onder meer vanwege een verminderd aanbod van Russisch gas. Bij het uitbreken van de oorlog in Oekraïne steeg de gasprijs tot boven de 120 euro per megawattuur en die schommelt nu rond de 90 euro per megawattuur.
Essent houdt rekening met nog hogere prijzen in de toekomst als gevolg van de spanningen rond de oorlog in Oekraïne en tekorten die komende winter kunnen ontstaan. "Pas als de oorlog eindigt en de vraag geleidelijk aan toeneemt kan de prijs gaan dalen", verwacht energiespecialist Joris Kerkhof van Independer.
De gas- en de stroomprijzen stegen sinds begin vorig jaar gestaag:
De onvoorspelbaarheid van de gasprijs en de dreiging van enorme prijsstijgingen is de reden dat energiebedrijven niet of nauwelijks nog langetermijncontracten afsluiten. Het afkopen van de risico's die hiermee gepaard gaan kost te veel geld. Consumenten kunnen daardoor bij een aflopend contract vaak alleen nog voor een variabel tarief kiezen, waarvoor hogere prijzen gelden.
Uit cijfers van informatiecentrum Milieu Centraal blijkt dat alleenstaanden rekening moeten houden met relatief hogere prijsstijgingen dan gezinnen. De energieprijzen stijgen voor hen gemiddeld 38%, terwijl meerpersoonshuishoudens uitkomen rond een gemiddelde van 33%.
Het Nibud heeft geen recente cijfers over hoeveel mensen hun energierekening niet kunnen betalen. "We maken ons zorgen om deze nieuwe prijsstijgingen. Dit betekent voor velen dat hun maandbedrag weer fors hoger wordt.
Velen konden de verhogingen van begin dit jaar al niet betalen", zegt een woordvoerster van het Nibud. "Met deze verhoging zullen huishoudens met een laag inkomen zo'n 10 tot 15% van hun inkomen kwijt zijn aan energie."
Hopen op betere tijden
"Voor de meeste consumenten is het niet voordelig om nu over te stappen", zegt Joyce Donat van de Consumentenbond. "Mensen kunnen geen kant op, want alle leveranciers verhogen de prijzen. Wat je kan doen is bezuinigen op het energieverbruik, isoleren en hopen op betere tijden. De prijzen zijn in een jaar tijd verdubbeld, daardoor komen steeds meer mensen in de problemen."
Het Nibud hoopt dat het kabinet met aanvullende maatregelen komt. De btw-verlaging die in juli ingaat en de 800 euro die gemeenten mogen geven aan huishoudens met een laag inkomen zijn nodig, maar lang niet genoeg om het leven betaalbaar te houden.
Bekijk hier de stijging van de energiekosten per type huis: