Op een festival, in het park of op het werk: zo vierden we Bevrijdingsdag
Of het nou op een festival, in een parkje of tijdens het werk was: Nederland vierde de vrijheid op Bevrijdingsdag.
De dag begon eigenlijk al gisternacht, toen de Britse veteraan Harry Rawlings (96) het traditionele Bevrijdingsvuur had aangestoken op het 5 Mei Plein in Wageningen. Dat gebeurde samen met burgemeester Floor Vermeulen en de kinderburgemeester van de gemeente, Seppe Meijer zu Schlochtern (11).
Daarna gingen 1500 estafettelopers op pad om het vuur naar 80 andere gemeenten in het land te brengen, ter ere van Bevrijdingsdag.
Zo werd het vuur aangestoken:
Het vuur heeft de hele dag centraal gestaan. Het werd onder meer aangestoken op de veertien Bevrijdingsfestivals in het land, maar ook aan het einde van de middag vanuit Nijmegen naar de Duitse grens gebracht.
Daar brachten Duitse estafettelopers het vuur naar Kleve. Het is voor het eerst dat het vuur ook naar Duitsland gaat. In Kleve werd het ontstoken door burgemeester Gebing en zijn Nederlandse collega Bruls, burgemeester van het nabijgelegen Nijmegen.
De beelden van de weg naar Kleve:
De officiële viering begon gisteren om 12.00 uur met de 5 mei-lezing, dit jaar in Oss gehouden door luitenant-generaal Gijs Tuinman, Ridder der Militaire Willems-Orde.
De luitenant-kolonel gaf in zijn lezing onder meer antwoord op de vragen: Wat is vrijheid? Wat is de betekenis van vrijheid in ons leven? En hoe voelt vrijheid? Na een gesprek met een Oekraïense collega en een Libische officier besloot drager van de Militaire Willems-Orde dat "vrijheid een gevoel is". Voor hemzelf is vrijheid: "Niet het hebben of ervaren van vrijheid, maar het actief beschermen van je idealen waarin je gelooft en de dingen die je belangrijk vindt."
Bekijk hier de toespraak:
Ook minister van Defensie Kajsa Ollongren was aanwezig in Wageningen. Zij sprak in haar toespraak over de oorlog in Oekraïne. "Vandaag vieren we onze vrijheid ook in de wetenschap dat er in Oekraïne geen muziek klinkt, maar het geluid van luchtalarmen, raketinslagen en artilleriebeschietingen."
Naast Ollongren was ook premier Rutte bij deze lezing. Hij reisde daarna meteen door naar Den Bosch, om daar met zanger Duncan Laurence het officiële startschot te geven voor alle Bevrijdingsfestivals.
Die werden op veertien verschillende plekken in Nederland gehouden. De Ambassadeurs voor de Vrijheid (Donnie, Suzan & Freek, Fresku en Duncan Laurence) reisden in een legerhelikopter naar de locaties. Maar dat ging niet van een leien dakje.
Zo bleek Fresku hoogtevrees te hebben:
En werd Duncan Laurence op de verkeerde plek afgezet. Hij moest naar Rotterdam, maar de helikopter bracht hem naar Den Haag.
Gelukkig kon hij er smakelijk om lachen:
Die festivals waren zeer druk. In Zwolle maakte de politie 's middags bekend dat er ruim 130.000 mensen de binnenstad, het Bevrijdingsfestival Overijssel of Dance4Liberation bij de Wijthmenerplas bezochten. Voor het festival in Groningen werden bijna 35.000 kaartjes verkocht.
In Assen was het even zelfs te druk. Daar riep de organisatie op om niet meer naar het terrein te komen.
De situatie in Assen:
Om 16.55 uur, 5 voor 5, werd op alle veertien Bevrijdingsfestivals stilgestaan bij de vrijheid. Het moment stond dit jaar in het teken van de Oekraïners die op de vlucht zijn voor oorlog en geweld.
Op alle podia maakten sprekers uit Oekraïne een statement en riepen ze op tot steun aan de slachtoffers van de oorlog. Elk festival gaf een eigen invulling aan het moment.
Zo zag dat eruit:
Maar niet iedereen ging naar de festivals. Het was lekker weer (ongeveer 21 graden), dus werden de parken goed bezocht, werden op sommige plekken gedichten voorgelezen en ook samen gegeten.
De NOS vroeg lezers om hun leukste foto's op te sturen van de dag. Hieronder een selectie:
Toch waren de meeste mensen aan het werk. Bevrijdingsdag is een nationale feestdag, net als bijvoorbeeld Nieuwjaarsdag, Koningsdag, Hemelvaart, de Eerste en Tweede Pinksterdag en de Eerste en Tweede Kerstdag. Sinds 1990 is dat in de wet geregeld.
Maar de meeste bedrijven geven hun werknemers op 5 mei geen vrij. In veel cao's is wel geregeld dat het één keer in de vijf jaar een doorbetaalde vrije dag is.
Ook zij moesten werken:
Het 5 mei-concert, de traditiegetrouwe afsluiting van Bevrijdingsdag, ging door op de Amstel in Amsterdam met publiek. De koninklijke familie was daar ook bij.
Onder anderen Fresku, Tania Kross en Anita Meyer traden daar op.
Een kleine impressie van de afsluiter van de avond: