Bevrijdingsvuur in Wageningen ontstoken, Bevrijdingsdag weer met festivals
De Britse veteraan Harry Rawlings (96) heeft om middernacht het traditionele Bevrijdingsvuur aangestoken op het 5 Mei Plein in Wageningen, samen met burgemeester Floor Vermeulen en de kinderburgemeester van de gemeente, Seppe Meijer zu Schlochtern (11). Daarna gingen 1500 estafettelopers op pad om het naar 80 andere gemeenten in het land te brengen, ter ere van Bevrijdingsdag.
Wageningen was de plek waar op 5 mei 1945 de Duitse bezetters capituleerden, waarna Nederland officieel bevrijd was. Het aansteken van het vuur symboliseert de overgang van de dodenherdenking op 4 mei naar Bevrijdingsdag op 5 mei.
Zo werd het vuur vannacht ontstoken:
Rawlings heeft zelf in de Tweede Wereldoorlog gevochten, en is een van de 20 Britse veteranen die naar Nederland zijn gekomen om mee te doen aan het Bevrijdingsdefilé in Wageningen. De mannen openen het defilé in historische legervoertuigen.
Vandaag wordt het vuur uit Wageningen onder andere aangestoken op de veertien Bevrijdingsfestivals in het land. Daarnaast wordt aan het eind van de middag een vuur vanuit Nijmegen naar de Duitse grens gebracht, waar Duitse estafettelopers het vuur naar Kleve zullen brengen. Het is voor het eerst dat het vuur ook naar Duitsland gaat. In Kleve wordt het ontstoken door burgemeester Gebing en zijn Nederlandse collega Bruls, burgemeester van het nabijgelegen Nijmegen.
Na twee jaar weer met publiek
Bevrijdingsdag wordt vandaag voor het eerst in twee jaar weer gevierd zonder coronamaatregelen: verspreid over Nederland zijn er veertien Bevrijdingsfestivals, die voor het publiek gratis toegankelijk zijn. Populaire artiesten zoals Donnie, Fresku en Duncan Laurence (de 'ambassadeurs voor de vrijheid') doen meerdere van deze festivals aan voor een optreden.
Ook het 5 mei-concert, de traditionele afsluiting van Bevrijdingsdag, vindt vanavond weer buiten op de Amstel in Amsterdam plaats met publiek, en in het bijzijn van de koninklijke familie. Deze evenementen waren de afgelopen twee jaar alleen te volgen via livestream.
Minister-president Mark Rutte is om 12.00 uur aanwezig bij de 5 mei-lezing in Oss. Die wordt gehouden door luitenant-kolonel Gijs Tuinman, Ridder der militaire Willems-Orde. Na de lezing ontsteekt Rutte het Bevrijdingsvuur in 's-Hertogenbosch, wat het startsein betekent voor de Bevrijdingsfestivals.
Oorlog in Oekraïne
Dit jaar vieren verschillende steden niet alleen het einde van de Tweede Wereldoorlog, maar wordt ook stilgestaan bij de slachtoffers van de oorlog in Oekraïne. Zo houdt Maksym Kononenko, de ambassadeur van Oekraïne in Nederland, een speech op het Bevrijdingsfestival in Den Haag en treedt de Oekraïense band Go_A op bij het Groningse Bevrijdingsfestival.
Daarnaast schuiven Oekraïense vluchtelingen in onder meer Lelystad en Rotterdam aan bij een Nederlandse Vrijheidsmaaltijd. Dit is een nieuw onderdeel van Bevrijdingsdag. Op meer dan vierhonderd plekken in het land is soep te krijgen.
Die wordt gegeten bij een Vrijheidsmaaltijd, waarmee mensen samen vrijheid kunnen vieren. Zo worden in het Gooi blikken soep uitgedeeld vanuit historische legervoertuigen en rijdt in Noord-Brabant een ouderwetse soepkar rond.