Nog één jaar lenen voor studenten, maar aantal aanmeldingen neemt toe
Nederlandse universiteiten zien een toename van 4 procent in het aantal aanmeldingen voor het komend studiejaar. Op de hogescholen heeft zich 1 procent minder studenten aangemeld. Hiermee lijkt het herinvoeren van de basisbeurs in het studiejaar 2023-2024 geen invloed op het aantal aanmeldingen te hebben.
Dat valt op te maken uit cijfers van de Universiteiten van Nederland en de Vereniging Hogescholen. De stijging van het aantal aanmeldingen op de universiteiten is vergelijkbaar met vorig jaar, toen er toename van 5 procent was. Op de hogescholen is de daling afgevlakt, die was vorig jaar 7 procent.
Volgens de Vereniging Hogescholen laten de cijfers zien dat studenten niet massaal afhaken, hoewel ze dus nog een studiejaar moeten wachten op de herinvoering van de basisbeurs.
Sociaal leenstelsel
Vooraf was de vrees dat jongeren voor een tussenjaar zouden kiezen om te vermijden dat ze nog een heel collegejaar geld moeten lenen. Onder het leenstelsel hebben studenten geen recht op een basisbeurs en een eventuele aanvullende beurs. In het wetsvoorstel dat er nu ligt komt de basisbeurs voor uitwonende studenten uit op 273,90 euro per maand.
De basisbeurs is in 2015 afgeschaft. Daarvoor in de plaats kwam er een zogenoemd sociaal leenstelsel, waarin studenten tegen een lage rente geld kunnen lenen. De afschaffing van de studiebeurs leidde destijds niet tot grote veranderingen in de doorstroom naar het hoger onderwijs.
Bij de definitieve inschrijving in het najaar zal duidelijk zijn hoeveel studenten er precies gaan studeren. Aankomend studenten hebben tot 1 oktober om hun aanmelding om te zetten in een inschrijving.
Studentenorganisaties en scholierenorganisatie LAKS horen soms van aankomend studenten dat ze een tussenjaar overwegen, maar ze hebben dit niet gepeild onder hun achterban.
Voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) Ama Boahene krijgt van eindexamenkandidaten en hun ouders vragen of het inplannen van een tussenjaar verstandig is. Boahene zegt de overweging te begrijpen: ''Je krijgt compensatie voor het jaar dat je nog onder het leenstelsel studeert, maar die is veel minder dan de basisbeurs die eraan komt.''
Die compensatie voor studenten die nog onder het leenstel studeren komt uit op bijna 30 euro per maand, dus 360 euro voor een heel jaar studeren. De basisbeurs is bijna 3300 euro per jaar.
De basisbeurs komt terug. Goed nieuws voor een nieuwe generatie studenten, maar er is een hele generatie studenten die met een hoge studieschuld afstudeert. Zij kregen geen basisbeurs maar een lening. De pechgeneratie:
Het aantal aanmeldingen voor een zorgopleiding ligt in het hbo weer op het niveau van voor de coronapandemie. Afgelopen studiejaar kozen juist meer studenten voor een opleiding in de gezondheidszorg. Dat was een corona-effect, denkt de Vereniging Hogescholen.
Daarnaast is er een lichte afname te zien in het aantal aanmeldingen voor de sector onderwijs, waar de pabo onder valt. Dit geldt ook voor de sector landbouw en natuurlijke omgeving: daar is ruim 5 procent minder aanmeldingen.
De Vereniging Hogescholen heeft geen verklaring voor die terugloop, maar vermoedt dat het stikstofprobleem het mogelijk onaantrekkelijk maakt om voor een landbouwopleiding te kiezen.
In het studiejaar 2020-2021 kozen uitzonderlijk veel studenten voor een opleiding in het hoger onderwijs. Het vervallen van de centrale examens door de coronacrisis en het niet nemen van een tussenjaar speelden daarbij een rol.
