Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp hoorde over executies van burgers in Stary Bykiv, ten oosten van Kiev. Hij besloot het dorp te bezoeken en was daar precies op het moment dat de inwoners hun doden moesten opgraven voor onderzoek. Hij zag daar taferelen die doen denken aan de beelden uit Boetsja, waar tientallen dode mensen op straat werden gevonden.
"Russische militairen hebben zich niet bekommerd om de hoofden en de harten van de mensen waarover ze de controle hadden", zegt Dennekamp. Hij zag hoofden met schotwonden, één gezicht was helemaal onherkenbaar.
Op de begraafplaats van het pas bevrijde dorp worden maandag de lichamen van zes mannen opgegraven voor onderzoek. Ze zijn op 27 februari opgepakt en vermoord. Eén is van dichtbij door het hoofd geschoten, maar er zijn ook steeksporen. Bij een ander is de keel doorgesneden. Een derde man is overleden door een messteek in het hart.
Willekeur
Het gaat hier om burgers, zegt nabestaande Sergej. "Dit waren gewoon vreedzame mensen die nergens bij betrokken waren. Het was gewoon willekeur." Lesja, vrouw van de omgebrachte Alexander beschrijft hoe ze de schoten hoorde waarmee haar man werd vermoord. De volgende dag zagen enkele bewoners de lichamen liggen, maar ze konden ze niet weghalen.
Een lange colonne Russische voertuigen reed over de hoofdweg. Ze vreesden dat ze zouden worden beschoten. Pas na acht dagen kregen ze toestemming om de lichamen op te halen.
"Het gebied was onder controle van het Russisch leger, dus ze hadden elk moment kunnen besluiten die lichamen weg te halen en een fatsoenlijke begrafenis te geven", vertelt Dennekamp. "Dat hebben ze niet gedaan. Die lichamen hebben er dagen gelegen. De mensen hebben moeten smeken ze te mogen begraven."
De doden zijn in eerste instantie in tapijten begraven, dat was voorhanden tijdens de oorlog bij gebrek aan kisten. Nu worden ze herbegraven. De vrouw van één van de vermoorde mannen, Lesja, moest haar man Alexander twee keer begraven. "Ik had liever gehad dat zijn graf niet verstoord was. We willen het niet, maar het moet."
Bekijk hier de reportage van Dennekamp:
Dennekamp vergelijkt de situatie in Stary Bykiv met die in Boetsja. "Het duidt erop dat het ook op meerdere plekken en misschien wel op grotere schaal is gebeurd."
Victoria, de moeder van de vermoorde Bohdan, spreekt met een combinatie van woede en onbegrip over de voormalige bezetter: "Welke moeders hebben de beesten gebaard, die zich zo gedragen?"
Waar sommigen al weten welk vreselijke lot hun geliefden moesten ondergaan, geldt dat niet voor de ouders van Viktoria. Zij zagen hoe hun dochter geblinddoekt en met tape werd meegenomen door de Russen. Haar ouders hebben sindsdien niets meer van haar vernomen. "Onze enige wens is dat we haar terugkrijgen."
