Dit weekend gaat Hongarije naar de stembus. Zes Hongaarse oppositiepartijen hebben de handen ineengeslagen. Péter Márki-Zay, een conservatieve burgemeester uit een provinciestad, is gekozen tot oppositieleider. Hij moet premier Viktor Orbán van de troon stoten.
Maar campagnevoeren gaat moeilijk. Volgens Márki-Zay houdt het Orbán-kamp hem weg uit de media. De verenigde oppositie krijgt weinig aandacht op de Hongaarse staatstelevisie. "We kregen vijf minuten om de waarheid te vertellen, woensdag om 8 uur 's ochtends. Vijf minuten! En daarna was Orbán terug met zijn leugens", zegt Márki-Zay.
Marionet
Het campagneteam reist daarom stad en land af om kiezers te ontmoeten en hun verhaal te vertellen. En dat verhaal gaat nu voornamelijk over de steun van Orbán voor de Russische president Vladimir Poetin. "De steun voor Poetin's standpunt", zegt Márki-Zay.
Hij is benieuwd of Orbán Poetin zal blijven verdedigen. "Orbán is geïsoleerd geraakt in Europa, als de laatste marionet van Poetin, de laatste figuur in Europa die loyaal is aan de Russische president. Ik hoop dat we Orbán kunnen vervangen en dat Hongarije een gerespecteerd lid van de EU-gemeenschap zal worden", zegt Márki-Zay.
Orbán trekt zelf nauwelijks door het land. Volgens analisten kan hij zich dat permitteren. Wel staan er overal in Hongarije enorme reclameborden waarop oppositieleider Márki-Zay uitgemaakt wordt voor een vriend van corrupte politici en een homoknuffelaar.
"Er is zo'n ongelijke verdeling van de middelen van de twee partijen. De regeringspartij heeft staatsgeld en een groot media-imperium, dus eigenlijk hoeven ze niet veel campagne te voeren", zegt hoofdonderzoeker Gábor Tóka van de Central European University in Boedapest.
Winst
En Orbán is nog steeds populair. Tijdens een van zijn weinige bijeenkomsten, in Boedapest, weet hij tienduizenden aanhangers te verzamelen. Daar legt hij uit waarom hij Rusland niet afvalt.
"Vrienden, het is in ons belang dat we geen pion zijn in de oorlog van iemand anders. We kunnen niets winnen in deze oorlog, maar hebben alles te verliezen. We moeten erbuiten blijven. Geen enkele Hongaar mag tussen het Oekraïense aambeeld en de Russische hamer terechtkomen", aldus Orbán.
Volgens de peilingen staat Orbán sinds de Russische inval in Oekraïne nog steeds op winst. "Hij doet het prima", zegt een vrouw op straat. "We moeten uit de oorlog blijven. Orbán pakt het heel goed aan."
Maar onderzoeksjournalisten van het Hongaarse journalistencollectief 'Direct36' ontdekten duistere deals tussen Hongarije en Rusland. Ze deden onderzoek naar gascontracten, de uitbreiding van een kerncentrale en naar een Russische investeringsbank in Boedapest, waar de leiding immuniteit kreeg en nu verdacht wordt van spionageactiviteiten. De oppositie omschrijft de bank als 'Poetin's bank'.
Deals
"Een van onze recente artikelen heeft als titel 'Spionnen, zakendeals en criminelen: hoe Orbán Russische belangen bevoordeelt in plaats van westerse'", vertelt onderzoeksjournalist Szabolcs Panyi.
"We hebben alle soorten deals die de Orbán-regering met Rusland sluit, nauwlettend gevolgd, de geldstromen gevolgd. Een zeer kleine groep van Hongaarse zakenlieden gelieerd aan de premier profiteert van deze deals. De door Rusland geleide investeringsbank gaf zeer goedkope leningen aan bedrijven die banden hebben in Orbán-kringen."
Hooggeplaatste Hongaren zouden - naar verluidt - daarom niet toelaten dat Orbán zich distantieert van Poetin. "Een grote sectie in zijn partij is pro-Russisch in dit conflict. Om ze aan boord te houden, kan hij waarschijnlijk niet zo ver gaan als hij nodig acht. Daarom doet Orbán allerlei dingen die Vladimir Poetin duidelijk maken dat hij zoveel mogelijk aan zijn zijde blijft", zegt onderzoeker Tóka.
Zo wil Orbán geen wapenleveranties naar Oekraïne via Hongarije. Ook is hij tegen een boycot van gas en olie uit Rusland. Tot verontwaardiging van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, die een emotionele oproep deed aan Orbán en hem wees op het gedenkteken aan de Donaukade in Boedapest. Het schoenenmonument herdenkt duizenden joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden doodgeschoten en in de rivier de Donau vielen.
"Luister, Viktor, weet jij wat er in Marioepol aan de hand is? Alsjeblieft, als je kunt, ga naar je waterkant. Kijk naar die schoenen. En je zult zien hoe massamoorden opnieuw plaatsvinden in de wereld van vandaag", zei Zelensky.
Supporters
Márki-Zay: "Zelensky had volkomen gelijk toen hij zei dat Orbán een beslissing moet nemen. Hij kan niet voor altijd de marionet van Poetin zijn. Hij moet de kant van Europa kiezen en hij moet de kant van de NAVO kiezen. Een NAVO-lidstaat kan Poetin niet dienen, dat is verraad."
Onderzoeksjournalist Panyi komt vandaag met nieuwe onthullingen. Hij ontdekte dat Russische hackers toegang kregen tot het Hongaarse ministerie van Buitenlandse Zaken. De regering-Orbán zou opvallend weinig hebben gedaan om de Russen tegen te houden.
Panyi voorziet bij de aanstaande verkiezingen nog geen keerpunt. "In deze oorlog is het zwart-wit: je weet wie de agressor is en wie het slachtoffer. Je ziet al die afschuwelijke beelden van kinderen die worden vermoord in Marioepol en andere plaatsen. Toch heb je nog steeds mensen die zulke doorgewinterde supporters zijn van Orbán dat ze ook Poetin blijven bewonderen."
