Taliban laten toch geen meisjes toe op middelbare scholen

De Taliban hebben het besluit dat meisjes weer naar de middelbare school mogen, vandaag toch weer ingetrokken. Volgens het ministerie van Onderwijs omdat er eerst een plan moet komen dat in overeenstemming is met de islamitische wet.

Veel meisjes stonden vandaag klaar om naar school te gaan, maar moesten weer vertrekken:

Het besluit betekent een klap voor meisjes in Afghanistan, zegt correspondent Aletta André. "Op een aantal scholen waar ik leraren en activisten sprak, kwamen meisjes wel opdagen, maar mochten zij de school niet in. En dat is echt een enorme klap, er werd gehuild."

Ook de manier waarop de toegang voor meisjes door de Taliban werd ingetrokken, leidde tot veel onduidelijkheid. "Maandag nog kondigde het ministerie van Onderwijs officieel, op papier, aan dat de scholen voor jongens en meisjes zouden openen, dus zij waren hier echt klaar voor."

Maar vannacht kwamen er ineens berichten dat dit voor middelbareschoolmeisjes toch weer was ingetrokken. "Niet iedereen was hiervan op de hoogte toen de scholen begonnen. Het is dus opnieuw vaag en onduidelijk wat er de komende tijd wel of niet zal zijn toegestaan."

Tot nader order dicht

Daarbij zijn er ook regionale verschillen, zegt André. "In sommige regio's was de schoolvakantie al afgelopen en mochten meisjes naar school van lokale leiders. Andersom hebben andere regio's al gezegd dat ze geen meisjes zullen toelaten."

Dat geeft aan dat de besluiten van het ministerie niet volledig worden opgevolgd. "Er schijnt dus wel ruimte te zijn om lokaal je macht te laten gelden. Het is ook geen wet, maar een richtlijn."

Dat neemt niet weg dat het ministerie van Onderwijs nu officieel heeft aangekondigd dat de scholen "tot nader order" dicht moeten blijven voor meisjes, totdat het onderwijs voor meisjes volgens de Talibanleiders in overeenstemming is met de sharia en de Afghaanse cultuur.

Ook minder vrouwen naar universiteiten

"Dezelfde reden dus waarom ze in september ook thuis moesten blijven, terwijl jongens wel weer naar school konden", zegt André. Waarom dat nog niet is geregeld, is niet duidelijk. "De meeste middelbare scholen zijn al gescheiden en meisjes zijn volledig bereid hun kleding aan te passen als ze maar naar school mogen. Ook zijn er vrouwelijke leraren. Misschien niet genoeg voor kwaliteitsonderwijs voor meisjes door heel het land, maar geen reden om het maar helemaal af te schaffen."

Dat de belofte dat meisjes naar school mochten nu op het laatste moment weer is ingetrokken, doet denken aan het Talibanregime van de jaren 90, zegt André. "Ook toen werden keer op keer vage beloftes gedaan dat meisjes wel weer naar school mochten zodra het veilig was en in lijn met de sharia. Maar dat gebeurde nooit."

Dat er sinds vorig jaar private universiteiten en sinds vorige maand openbare universiteiten zijn waar vrouwen kunnen studeren, is niet veel waard, zegt André. Door het besluit van vandaag zullen vrouwen zonder middelbaar onderwijs langzaamaan geen toegang tot universiteiten krijgen."

Hulp voor vrouwenrechten ligt stil

Daarbij golden er al beperkingen, omdat vrouwen nu zijn uitgesloten van allerlei beroepen. "Ook hun bewegingsvrijheid is steeds meer beperkt. Eerst werd gezegd dat vrouwen geen lange afstanden mogen afleggen zonder mannelijke begeleider. En onlangs kwam daarbij dat ze het land niet uit mogen zonder mannelijke begeleider. Dus de droom van sommige meisjes om in het buitenland te studeren, wordt ook stukken moeilijker."

Onderwijs voor meisjes is altijd een belangrijke eis geweest van internationale hulp aan Afghanistan, zegt André. "Hulporganisaties willen Afghanen die echt noodhulp nodig hebben op het gebied van voedsel en medische hulp niet in de steek laten. Maar het is wel een stuk moeilijker voor hen om mensen te overtuigen geld te doneren. Juist programma's die zich inzetten voor mensenrechten en vrouwenrechten liggen nu grotendeels stil, omdat het voor donoren niet duidelijk is in hoeverre dit mogelijk is."