Het kabinet trekt miljarden uit om vanaf 2024 elk jaar 100.000 extra woningen te bouwen. Maar de vraag is: waar moeten die komen? Bouwplannen stuiten nu al op stevige weerstand.
Want bijna overal zijn er wel omwonenden met bezwaren. Zoals in De Bilt. Daar heeft de gemeente drie mogelijke bouwlocaties op het oog. Maar er zijn ook drie actiegroepen die zich ertegen verzetten.
Te weinig brandweer door woningtekort
De Bilt is een populaire gemeente onder de rook van Utrecht en de vraag naar betaalbare woningen is er dan ook enorm. "Iedereen kent wel iemand die een woning zoekt", zegt wethouder Dolf Smolenaers (D66).
En dat is niet alleen vervelend voor de woningzoekers zelf, zegt hij. "De brandweer kan inmiddels niet meer genoeg vrijwilligers vinden omdat die hier geen huis meer kunnen kopen. Het is een echt maatschappelijk probleem. Meer dan duizend woningen hebben we hier nodig."
Zo'n beetje iedereen is het erover eens dát ze er moeten komen, maar niet over wáár. De gemeente heeft drie opties: de centraal gelegen Spoorzone rond station Bilthoven, een oud bedrijventerrein aan de rand van de bebouwde kom en weilanden bij het dorp Maartensdijk:
In de Spoorzone zijn 670 appartementen gepland. Maar bewoners van de aanpalende villawijk Bilthoven-Noord zijn tegen. Ze wijzen erop dat met de nieuwe woningen groen verdwijnt en dat een belangrijke straat in de wijk meer dan drie keer zo druk wordt.
"Juist in deze tijd moet je groen in stedelijke gebieden houden", zegt Ina Duthler van de bewonersvereniging. "Er moeten woningen komen, maar het moet niet onveilig worden op straat en de wijk moet wel leefbaar zijn."
Ook in Maartensdijk wil de buurt liever geen nieuwe woonwijk op wat nu nog groene velden zijn. Ed Buitenhek van bewonerscollectief Maartensdijk erkent wel dat weilanden relatief makkelijk en snel te bebouwen zijn. "Het is ook de goedkoopste oplossing, daar moeten we ook geen doekjes om winden. Maar als je dit bebouwt, krijgt je het nooit meer terug. Het wordt nooit meer groen."
'Dieren blijven weg'
Zelfs rond het bedrijfsterrein klinkt protest. Want niet alleen op het vervallen terrein zijn nieuwe woningen gepland, maar ook in het stukje natuur dat daarachter ligt.
Actievoerder Paul de Roos vreest dat dieren die via de nabijgelegen faunatunnel de N237 oversteken, straks wegblijven. "De ruimte voor dieren wordt kleiner en er komen gezinnen langs te zitten met barbecues, lampen en toeterende auto's. Er komt geen beest meer door straks, dat is mijn bezwaar."
Je moet in je achterhoofd houden dat woningzoekenden geen plek aan tafel hebben.
Alle bewoners hebben terechte argumenten, vindt wethouder Smolenaers. Maar de huizen moeten toch ergens komen. "Ik begrijp heel goed dat mensen opkomen voor hun buurtbelang. Maar als je onder de rook van Utrecht, met hele dure bouwgrond, minder woningen bouwt, dan worden die woningen onbetaalbaar voor onze eigen inwoners. En dat willen we niet."
Bovendien, zegt hij, kunnen woningzoekers nu niet meepraten over de plannen. En die hebben heel andere belangen. "Zij hebben geen plek aan tafel en dat moet je altijd wel in je achterhoofd houden. We voelen echt de verantwoordelijkheid om ook iets voor hen te doen."
'De keurige mensen houden de bouw tegen'
De Roos denkt dat die woningzoekers het meest hebben aan nieuwe huizen in de Spoorzone. "Met name bij openbaar vervoersknooppunten moet je de woningbouw verdichten. Maar de plannen daar liggen al jaren stil. En waarom? Omdat ze daar vijf lagen hoog willen bouwen. En dat mag niet van alle keurige mensen in Bilthoven-Noord."
Die keurige mensen pleiten juist weer voor huizen buiten bebouwd gebied, waar meer ruimte is. "Dan hoeven we het groen hier niet te verwisselen voor asfalt en beton", zegt Duthler. "Zo houd je het hier leefbaar."
De Roos heeft weinig begrip voor de bezwaren van de villabewoners. "Hoe noemen ze dat ook alweer? Not in my backyard. Ik heb daar niet zoveel goede woorden voor. Al zeg ik zelf natuurlijk ook: niet hier, er zijn andere locaties. Ook ik denk dat ik de beste argumenten heb."
De nieuwe woningen in De Bilt komen in elk geval niet op het bedrijfsterrein. Doordat één raadslid op het laatste moment van mening veranderde, was er geen meerderheid meer voor het bestemmingsplan. De bouw van 130 huizen is daarmee van de baan.