Op jacht naar 'n vliegticket, Russen zoeken uitweg voor dienstplichtige zoons

Kirill (18) uit Moskou heeft het vliegtuig genomen naar Jerevan. Hij is nog niet opgeroepen voor het Russische leger, maar vreesde binnen afzienbare tijd te worden ingezet in de oorlog in Oekraïne. In de Armeense hoofdstad hoopt hij dat te ontlopen.

In korte tijd is ook de situatie in Rusland ingrijpend veranderd. Steeds meer onafhankelijke nieuwsbronnen zijn onbereikbaar en de politie treedt harder op tegen uitingen van onvrede over de invasie in Oekraïne. Het is voor veel Russische moeders aanleiding om hun zoons het land uit te sturen. Weg van de oorlog, weg van een mogelijke oproep om te vechten in Oekraïne.

Het ticket naar Jerevan kostte een veelvoud van de prijs van twee weken geleden, maar dat is het voor mensen die het kunnen betalen meer dan waard. "We hebben hem weggestuurd om van die tergende onzekerheid af te zijn", zegt Kirills moeder. "Dat geeft in de huidige toch al moeilijke situatie tenminste iets meer rust."

Haast

De onzekerheid over hoe de dag van morgen er in Rusland uitziet wordt vergroot door de ongekend harde economische sancties die tegen Rusland zijn afgekondigd. Een groeiend aantal bedrijven keert het land de rug toe.

Ook burgers hebben haast om te vertrekken. Die haast groeit door hardnekkige geruchten dat president Poetin een staat van beleg zal afkondigen, waarbij de grenzen dichtgaan.

Nadia heeft een zoon van 23 jaar. Direct na de Russische inval in Oekraïne is ze gaan zoeken naar een ticket voor hem, om hem het land uit te krijgen. "Het eerste betaalbare ticket dat we vonden was voor een vlucht die vandaag vertrok. Nu heb ik eindelijk rust in mijn hoofd." Haar zoon is onderweg naar Istanbul; vanuit daar reist hij door naar West-Europa.

Veel leeftijdgenoten van Kirill en Nadia's zoon hebben hun voorbeeld gevolgd. Morgen kan het te laat zijn, redeneren zij en hun ouders.

President Poetin heeft meermalen gezegd dat in Oekraïne alleen professionele militairen worden ingezet en, geen dienstplichtigen. Een algehele mobilisatie is volgens hem niet nodig.

"Ik geloof hem niet op zijn woord", zegt Nadia daarover. Ze wijst erop dat Poetin eerder ook zei dat Rusland Oekraïne niet zou binnenvallen.

Het Russische ministerie van Defensie heeft nu bekendgemaakt dat er toch dienstplichtigen in Oekraïne meevechten. Dat deed het nadat een aantal militairen van bevoorradingseenheden gevangengenomen waren door het Oekraïense leger.

Onrust

Officieel heeft Rusland toegegeven dat er bij de gevechten in Oekraïne zeker 498 Russische militairen zijn omgekomen, een cijfer dat al dagenlang niet is aangepast, hoewel de strijd onverminderd doorgaat. Oekraïne noemt veel hogere cijfers. Dat zaait onrust bij ouders van Russische dienstplichtigen.

In Kemerovo, in Siberië, dwongen soldatenmoeders een ontmoeting af met de plaatselijke gouverneur. Ze riepen hem geëmotioneerd toe dat hun kinderen als "kanonnenvoer" worden gebruikt. De gouverneur antwoordde dat de "speciale operatie" in Oekraïne niet mag worden becommentarieerd of bekritiseerd.