De Jonge niet eens met conclusies OVV-rapport: te weinig naar samenhang maatregelen gekeken
Toenmalig minister De Jonge van VWS is kritisch over de conclusies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) over de aanpak van de coronacrisis. Hij vindt dat de raad te weinig heeft gekeken naar de samenhang van de maatregelen die in het begin van de pandemie door het kabinet zijn genomen. Hij is het ook niet eens met de conclusie dat er te weinig oog was voor de situatie in de verpleeghuizen.
De Jonge kreeg in december de gelegenheid om te reageren op een conceptversie van het rapport dat vanmorgen is gepresenteerd. Zijn brief aan voorzitter Dijsselbloem is toegevoegd aan het rapport.
De onderzoeksraad heeft veel kritiek op de aanpak van De Jonge. In zijn brief wijst de voormalig coronaminister erop dat het rapport voor een groot deel is gebaseerd op interviews met betrokkenen achteraf. Daardoor is het volgens hem "moeilijk om de context van destijds, de grote onzekerheid, de enorme schaarste, de hoge verwachtingen, de paniek en de emotie, de tijdsdruk en de in zeer korte tijd gemaakte beleidskeuzes scherp te krijgen".
Ander licht
Volgens De Jonge werden algemene maatregelen, zoals de anderhalve meter afstand en geen handen schudden, ook genomen om kwetsbare mensen in verpleeghuizen te beschermen. "Dat werpt ook een ander licht op de conclusie dat de situatie in verpleeghuizen onvoldoende aandacht kreeg." Bovendien werd er al heel vroeg in de crisis een bezoekverbod afgekondigd voor verpleeghuizen, geeft De Jonge aan.
Ook is hij het niet eens met de conclusie dat Nederland begin 2020 niet goed voorbereid was op een pandemie. "Op dat moment werden ernst en impact van infectieziektes wel degelijk op hun waarde geschat op basis van de toenmalige (wetenschappelijke) kennis."
Bij de presentatie van het rapport vanmorgen noemde Dijsselbloem de kritiek van De Jonge "opvallend". Volgens hem worden in het rapport veel van de aanmerkingen van De Jonge weerlegd. Dijsselbloem erkent dat er door de minister en zijn ambtenaren "ongelooflijk hard is gewerkt". "Maar er moet ook een bereidheid zijn om terug te kijken en lessen te leren. Vanuit een verdediging komen we meestal niet verder."
'Man on the moon-strategie'
De OVV beschrijft de manier waarop De Jonge in het begin van de pandemie optrad als 'the man on the moon-strategie'. "Een terugkerend patroon waarin de minister van VWS besluiten neemt en toezeggingen doet, terwijl nog niet duidelijk is of en hoe die te realiseren zijn." Als voorbeelden noemt de raad het besluit om de testcapaciteit op te schalen en het bron- en contactonderzoek uit te breiden. Al gauw bleek dat dat op dat moment niet haalbaar was.
"Inherent aan deze werkwijze is dat een bestuurder grote druk zet op partijen in de uitvoering - en als de uitvoering trager gaat of mislukt - het risico neemt dat de samenleving het vertrouwen verliest in verdere besluiten en toezeggingen", schrijven de opstellers van het rapport.
