Aantal tattooshops verdubbeld, tatoeages steeds populairder
Tattooshops schieten de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond. Het aantal is in Nederland de afgelopen zeven jaar verdubbeld naar 1658. In 2014 was het aantal tattooshops ook al verdubbeld ten opzichte van vijf jaar daarvoor, blijkt uit cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Hoe komt het dat tatoeages steeds populairder worden?
"Het zijn tegenwoordig niet meer alleen de twintigers die zich willen laten tatoeëren; tieners of veertigers net zo goed. Er komen zelfs jongeren samen met hun opa of oma een tattoo zetten", zegt Linda Berserik, eigenaar van tattooshop Tattoo Garden in Den Haag. "Ik merk dat tatoeages steeds meer geaccepteerd worden. Ik zie piloten, gemeenteambtenaren, politieagenten en zelfs advocaten."
"Tatoeages zijn volledig genormaliseerd", zegt Jesse Beugelink, eigenaar van Studio Rook in Arnhem. "Vroeger waren belangrijke zakenmannen de rolmodellen, nu kijken jonge mensen vooral op naar rappers, voetballers en influencers. Zij hebben vaak tatoeages, dus ook jongeren willen dat."
Feministische daad
Die normalisatie is decennia geleden begonnen, zegt Henri Beunders, hoogleraar ontwikkelingen in de publieke opinie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij zegt dat naar schatting inmiddels anderhalf miljoen Nederlanders een tatoeage hebben. Van de jongvolwassenen die een tatoeage hebben, is zo'n 60 procent vrouw. Beunders, die onderzoek deed naar de opkomst van tatoeages, denkt dat de vrouwenemancipatie daarbij een belangrijke rol heeft gespeeld.
"In de jaren zestig en zeventig begon de tatoeage mainstream te worden door de activistische zangeressen Janis Joplin en Joan Baez. Vrouwen zoals zij zetten lijntjes of bloemetjes als feministische daad. Ze streden voor het zelfbeschikkingsrecht van de vrouw, die baas over eigen lichaam moest zijn."
Linda Berserik van tattooshop Tattoo Garden merkt ook dat tatoeages steeds populairder zijn geworden:
Vanaf toen kregen tatoeages ook een rol in andere "antiautoritaire subgroepen", zoals de heavymetalscene en in de hiphopcultuur. "In de jaren 80 kwam MTV op en werden tatoeages echt onderdeel van de popcultuur. Denk ook aan de getatoeëerde basketballer Dennis Rodman of later voetballer David Beckham, die toen populair waren. Ook nu zie je rappers en voetballers als Memphis Depay die volgetatoeëerd zijn. Bij de jongste generatie hebben Instagram en TikTok grote invloed."
Thuisprikkers
Het is voor tattoo-artiesten ook steeds makkelijker om bekendheid te verwerven. Via sociale media kunnen ze hun persoonlijke stijl aan een groot publiek tonen, zeggen verschillende tatoeëerders die de NOS gesproken heeft. "Sowieso is het in de branche gebruikelijk om met zzp'ers te werken", zegt Beugelink. "Omdat de artiesten zelf willen bepalen wat hun waarde is."
"Het is ook steeds makkelijker om aan apparatuur te komen", zegt Gerrit Bekman van de Nederlandse Branchevereniging Tattoo Kunst (NBTK). "Bijvoorbeeld via Marktplaats of Ali Express, waar niet-professionele producten worden gekocht. Dat doen vooral de mensen die dit als bijverdienste doen. Maar als je op die manier je materiaal verkrijgt, dan weet je niet altijd hoe je het goed kunt gebruiken."
Ontstekingen
Zo zijn er ook tatoeëerders, veelal beginnende, die buiten het zicht van de overheidsinstanties blijven. De zogenoemde thuisprikkers leren zichzelf tatoeëren en hebben vaak geen vergunning van de GGD. De groei van het aantal thuisprikkers brengt ook risico's met zich mee. In Nederland heb je als tatoeëerder vooralsnog geen diploma nodig, wel een vergunning.
"Als wij klanten binnenkrijgen van onprofessionele tatoeëerders, zien we vaak littekenvorming omdat de tatoeage te diep of te ruig is gezet. We hebben ook weleens gezien dat mensen ontstekingen krijgen", zegt Bekman, ook eigenaar van Painted Flesh in Coevorden.
Volgens de branchevereniging voelen tattooshops nog geen concurrentie van de thuisprikkers. "De interesse in professioneel gezette tatoeages groeit ook, dus we hebben genoeg klanten."
Tegenvallers
Sinds januari gelden er nieuwe Europese regels waarmee bepaalde kleurstoffen die in tattoo-inkt zitten, zijn verboden. "Dat was voor tattooshops, naast de beperkende coronamaatregelen, nog een financiële tegenvaller", zegt Mike Leijs, eigenaar van Shot of Ink in Sint Willebrord en bestuurslid van de branchevereniging. "We hebben onze voorraad weg moeten gooien en er zijn leverproblemen met de nieuwe inkt, maar we vertrouwen erop dat de nieuwe inkt veiliger en van betere kwaliteit is."