Inspectie SZW wil strafrecht aanpassen om uitbuiting beter te kunnen aanpakken

De Inspectie SZW, voorheen bekend als Arbeidsinspectie, kan het uitbuiten van arbeidsmigranten niet goed aanpakken omdat de wet daar te weinig ruimte voor biedt. Het strafrecht moet daarom worden aangepast, vindt de Inspectie. Arbeidsuitbuiting zou als een apart delict moeten gelden, in plaats van als een vorm van mensenhandel, zoals nu het geval is.

Het staat in een rapport dat de Inspectie ruim een week geleden naar staatssercretaris Wiersma (VVD) stuurde en dat door NRC wordt gesignaleerd.

Uitbuiting vindt in Nederland plaats doordat mensen veel te weinig loon krijgen, veel te lange werkdagen maken of zeer onveilig werk doen. De precieze omvang is moeilijk vast te stellen vanwege het heimelijke karakter. De Inspectie SZW spreekt van dark numbers.

Geen vervolg

Alle meldingen worden nagetrokken, maar een deel krijgt geen vervolg, omdat volgens het strafrecht vastgesteld moet worden dat er sprake is van "de geringste aanwijzing van slachtofferschap van mensenhandel". Dat is moeilijk, want het betekent dat onder meer bewezen moet worden dat de betreffende werknemer is geworven, vervoerd en gehuisvest ten behoeve van uitbuiting.

"Gebleken is dat bij ernstige gevallen vervolging niet haalbaar is, terwijl de misstand wel rechtvaardigt dat er een norm wordt gesteld via het strafrecht," zo staat in het rapport. Om meer succes te kunnen boeken bij het vervolgen, wil de Inspectie SZW dus dat arbeidsuitbuiting als zelfstandig misdrijf strafbaar gesteld wordt. Het aantonen van de misstand op zich zou voldoende moeten zijn om de werkgever te kunnen vervolgen.

In september nam de Tweede Kamer al een motie aan waarin werd gevraagd om aanpassing van de wet. De motie volgde op een kritisch rapport van de Rekenkamer, die vaststelde dat meer geld en meer inspecteurs bij de Inspectie SZW nauwelijks hadden geleid tot meer boetes.

De minister van Sociale Zaken wees er toen op dat het kabinet een wetswijziging ook wenselijk vindt, maar dat daar een missionair kabinet voor nodig is.