Kamer buigt zich over onderzoek naar toelatingseisen omroepen
Demissionair minister Slob voor Media heeft laten onderzoeken welke criteria er extra nodig zijn voor omroepen om toe te treden tot het publieke bestel. Op dit moment is alleen een ledenaantal een harde eis. Het rapport is aangeboden aan de Tweede Kamer waar over de criteria wordt gedebatteerd.
Onder meer over het toetreden van Ongehoord Nederland (ON) en Omroep Zwart als aspirant-omroepen bestonden naar verluidt grote bezwaren bij de toetsingscommissies omdat niet duidelijk was aan welke criteria getoetst moest worden. Medewerkers van de toetsingscommissies klaagden daarover in interne documenten, die zijn verkregen door NRC.
In het rapport wordt een aantal nieuwe criteria voorgesteld naast het ledenaantal. De criteria in het rapport zijn onderverdeeld in twee categorieën: de beoordeling van de bijdrage van de omroep aan het gehele publieke bestel en de individuele prestaties van de omroep.
Volgens de minister passen de huidige regels voor toetreding niet meer bij deze tijd. "In een samenleving waarin steeds minder mensen lid worden van een omroep moet je naar nieuwe manieren zoeken om te meten in hoeverre een omroep geworteld is in de samenleving", zegt hij in NRC.
Er staan nu bijvoorbeeld criteria in als 'evenwichtig', 'gevarieerd' en 'kwalitatief hoogwaardig'. In de krant zegt Slob dat "het duidelijk is dat er veel werk moet worden verricht om deze criteria toetsbaar te maken". Hij sluit niet uit dat omroepen in de toekomst aan andere eisen zullen moeten voldoen. "Maar daar zullen de adviesinstanties en omroepen samen over in gesprek moeten. En ik verwacht dat de Kamer ook wel iets zal vinden."
Op dit moment moeten omroepen die willen toetreden tot het publieke bestel voldoen aan een ledendrempel van 50.000. Dan worden ze toegelaten als aspirant-omroep en krijgen ze subsidie om programma's te maken. Na vijf jaar moeten ze 100.000 leden hebben, dat was voorheen 150.000. Bij die drempel wordt een omroep als volwaardig gezien en mag die in het bestel blijven.
ON en Omroep Zwart
Naast die eis staat in de Mediawet dat omroepen een 'stroming' moeten vertegenwoordigen en van 'toegevoegde waarde' moeten zijn. Vorige maand klaagden medewerkers van de toetsingscommissies dus dat het toelaten van nieuwe omroepen niet streng genoeg is en dat niet duidelijk is aan de hand van welke criteria die eisen te toetsen zijn.
Bij de commissies waren twijfels of Omroep Zwart zich wel aan de heersende journalistieke codes houdt. Ook maakten ze zich "echt zorgen" over het verspreiden van desinformatie door ON, die de NOS geregeld beschuldigt van niet-onafhankelijke berichtgeving.
Slob erkende eerder al dat de eisen moeten worden verduidelijkt en dat hij onderzoek zou laten doen naar mogelijk nieuwe criteria. Bij het toelaten van de twee omroepen waarschuwde Slob al dat hij scherp zou toezien op het verspreiden van nepnieuws.
