Europees Parlement wil Commissie bij de rechter dwingen om Polen aan te pakken
Het Europees Parlement heeft de Europese Commissie voor het Europees Hof van Justitie gedaagd. Het parlement wil dat de commissie de middelen die ze heeft ook echt gaat gebruiken om Polen te dwingen de rechtsstaat te respecteren.
Het gaat het parlement om het zogenoemde 'rechtsstaatmechanisme'. Dat is de mogelijkheid om betaling van Europees geld aan een lidstaat op te schorten als daar de rechtsstaat bedreigd wordt.
Grote zorgen leven er in het parlement over Polen, dat de omstreden tuchtkamer van het Constitutioneel Hof nog steeds niet heeft opgeheven, zoals Brussel verlangt. Ook bestaan er bij het parlement grote zorgen over een vonnis van dat Poolse Hof waarin het Pools recht boven het Europees recht wordt geplaatst. Dat is in strijd met de voorwaarden waaronder een land lid kan zijn van de Europese Unie.
Geen woorden maar daden
"We verwachten van de Europese Commissie dat ze consequent zijn en doen wat commissievoorzitter Von der Leyen in ons parlement hierover heeft gezegd", zegt de voorzitter van het Europees Parlement. "Woorden moeten worden omgezet in daden".
Tijdens een debat in het parlement klonken er van de zijde van de Europese Commissie harde woorden aan het adres van Polen. De commissie en Polen zijn in een bittere strijd verwikkeld.
In die strijd heeft Polen, samen met Hongarije, aan het Europees Hof van Justitie gevraagd om te toetsen of het 'rechtsstaatmechanisme' juridisch wel houdbaar is. Een vonnis in die zaak wordt rond de jaarwisseling verwacht. De commissie wil die uitspraak afwachten voordat ze het mechanisme gaat toepassen.
Niet ontvankelijk
Maar het parlement wil daar niet op wachten en eist dat de commissie het mechanisme nu al gaat toepassen. De juridische dienst van het parlement waarschuwde eerder al dat ook het Europees Hof kan bepalen dat het eerst iets moet vinden van de rechtsgeldigheid van het mechanisme, voordat het een eis tot inzet ervan kan behandelen. In dat geval zou het Hof kunnen oordelen dat het parlement niet ontvankelijk is, en komt er dus geen rechtszaak.
Lastig parket
De gang naar de rechter brengt de commissie in elk geval in een lastig parket. In het zoeken naar een oplossing voor het conflict met Polen pleit het parlement voor harde actie, terwijl de regeringsleiders van de lidstaten vorige week nog opriepen tot voorzichtigheid. Onder aanvoering van Duitsland was er de oproep om vooral met Polen in gesprek te blijven.
De gemoederen lopen intussen nog steeds op. Polen heeft de Belgische ambassadeur in Warschau vandaag op het matje geroepen nadat de Belgische premier De Croo Polen deze week had aangesproken op het aantasten van de rechtsstaat.
