Rechter verplichtte anticonceptie bij vrouwen met ernstige psychiatrische problemen
Minstens zes vrouwen met ernstige psychiatrische problemen zijn het afgelopen jaar door de rechtbank verplicht anticonceptie te nemen. De nieuwe Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg, die sinds begin 2020 van kracht is, maakt dat met een zorgmachtiging mogelijk, schrijft de Volkskrant.
Het opleggen van zo'n machtiging gebeurde vorig jaar september voor de eerste keer. De rechtbank in Rotterdam wees een zorgmachtiging met verplichte anticonceptie toe, in de vorm van een prikpil. De vrouw in kwestie heeft een schizo-affectieve stoornis en had al vier kinderen die allemaal onder toezicht zijn geplaatst.
De rechter concludeerde daarom dat ze op dit moment niet in staat zou zijn om een kind te verzorgen. "Als ze een kind zou krijgen, zou ze dit waarschijnlijk weer moeten afstaan. Dat is zeer pijnlijk voor haar en verergert haar toestandsbeeld. Om te voorkomen dat betrokkene op die manier ernstig nadeel ondervindt, is anticonceptie verplicht opgelegd." Ook rechtbanken in de arrondissementen Noord-Nederland, Amsterdam en Zeeland-West-Brabant hebben zo'n zorgmachtiging afgegeven.
'Ernstig nadeel voor vrouw of kind'
Oud-kinderrechter Cees de Groot spreekt over een "buitengewoon heugelijke ontwikkeling". Hij pleit al jaren voor het opleggen van verplichte anticonceptie bij bepaalde kwetsbare vrouwen. "In deze gevallen wordt de prikpil voorgeschreven omdat de rechter zo een ernstig nadeel voor de vrouw of het toekomstige kind kan afwenden", zegt De Groot bij het NOS Radio 1 Journaal. "Want zo'n kind heeft er ook niets aan als het geboren wordt, geen band met zijn of haar moeder kan ontwikkelen en meteen ergens in een inrichting of pleeggezin wordt geplaatst."
Vijf jaar geleden pleitte Hugo de Jonge er in zijn eerdere functie als Rotterdamse jeugd- en zorgwethouder ook al voor om ouders die niet in staat zijn tot verantwoord ouderschap te verplichten om voorbehoedsmiddelen te gebruiken. "Sommige kinderen hebben het recht om niet geboren te worden", zei De Jonge destijds.
'Geen heksenjacht'
De pleidooien voor verplichte anticonceptie stuitten de afgelopen jaren ook op veel kritiek; zo wijzen critici erop dat het recht op vrije voorplanting wordt geschonden. Toenmalig ChristenUnie-Kamerlid Dik-Faber zei destijds over het voorstel van De Jonge: "Overgaan tot verplichte anticonceptie druist in tegen elementaire grondrechten, zoals de integriteit van het menselijk lichaam".
"Je kunt in dit land letterlijk geen seconde niet op je hoede zijn. Ik ga er achteraan", schrijft Bij1-leider Simons op Twitter nu over de nieuwe wet en de gerechtelijke machtigingen.
"Er wordt geen heksenjacht op allerlei vrouwen geopend, dat is absoluut niet de bedoeling", zegt oud-kinderrechter De Groot. Hij benadrukt dat er niet een bepaalde groep in aanmerking komt voor de verplichte anticonceptie, maar dat de rechter het in individuele gevallen kan opleggen.
Het steriliseren van mannen ligt nog gevoeliger, zegt De Groot. "Omdat dat als onomkeerbaar geldt. Bij de prikpil is het een kwestie van drie maanden, de behandeling kan eventueel herhaald worden", zegt De Groot.
