Dat het door de coronacrisis drukker is in de zorg is geen geheim. Maar voor de geboortezorg is de druk nóg groter door de toename van het aantal zwangerschappen.
In het eerste halfjaar van dit jaar lag het aantal geboortes 5,5 procent hoger dan in het eerste halfjaar van 2020. Verschillende gynaecologen en verloskundigen waarschuwen dat zij niet altijd de persoonlijke zorg en ondersteuning kunnen bieden.
'Personeelstekort is nijpend'
"Vijf jaar geleden weigerden we hier vijf patiënten per maand. Nu is dat soms vijf per dag", zegt Laura de Wit, gynaecoloog bij het Máxima MC ziekenhuis in Veldhoven. Ook daar ligt de verloskunde-afdeling helemaal vol. "Patiënten die in gevaar zijn, worden niet geweigerd maar soms moeten we patiënten doorverwijzen naar een ander ziekenhuis vanwege de drukte."
Ook verloskundigen merken dat de drukte is toegenomen. "We werden op een ochtend geïnformeerd dat de afdeling gynaecologie van het Gelre ziekenhuis in Zutphen tijdelijk werd gesloten, omdat het personeelstekort zo nijpend was", zegt verloskundige Karin Schreurs.
Door het personeelstekort kon Shannon, één van de patiënten van Schreurs, niet in haar vaste ziekenhuis in Zutphen bevallen, dat slechts vijf minuten rijden is. Ze moest door naar het Gelre ziekenhuis in Apeldoorn, dat zonder file al gauw dertig minuten rijden is. "De autorit was hels, de langste rit van mijn leven. Ik denk dat mijn partner gehoorbeschadiging heeft", vertelt Shannon glimlachend.
Ook het personeelstekort op de intensive care voor pasgeborenen is groot. "We hebben achttien bedden beschikbaar, maar met veel pijn en moeite kunnen we vijftien bedden bemannen", vertelt gynaecoloog De Wit. "Soms zijn er zelfs perioden dat we maar tien bedden beschikbaar kunnen stellen."
De Wit ziet dat veel verpleegkundigen van de NICU - de intensive care-afdeling voor baby's - het zwaar hebben. Baby's komen daar terecht als zij te vroeg, ziek of te klein geboren worden. Vrouwen worden vaak al naar een ziekenhuis met zo'n afdeling overgeplaatst, als de zwangere op voorhand een NICU-indicatie heeft.
"De verpleegkundigen van de NICU hebben tijdens de piek van de coronacrisis ook op de intensive care voor volwassenen gestaan. Door de geboortegolf moeten zij nu wéér extra op de NICU staan. Dat vraagt heel veel van mensen", verzucht De Wit.
Ze kunnen hetzelfde salaris krijgen als ze ergens les gaan geven.
Niet alleen voor het personeel, maar ook voor de zwangere vrouwen is de drukte voelbaar. "We hebben afgelopen maand twee vrouwen gehad die naar een NICU in Antwerpen moesten, omdat alle afdelingen in Nederland vol lagen", zegt De Wit. "Er zijn maar tien ziekenhuizen met een NICU-afdeling. Als die allemaal vol liggen, moeten we naar het buitenland uitwijken."
'Zorgen in nacht en ontij'
Het personeelstekort vindt De Wit niet zo gek. Het heeft volgens haar alles te maken met het salaris van verpleegkundigen. "Ze moeten bij nacht en ontij voor zieke patiënten zorgen maar kunnen datzelfde salaris krijgen als ze ergens les gaan geven, waarbij ze regelmatige uren en vakantie hebben. Er zijn er best een aantal die daarvoor kiezen. Dat kan ik me ook wel voorstellen."
Dat verpleegkundigen stoppen vanwege de werkdruk, leidt ook weer tot meer druk op de geboortezorg. "Er komen wel nieuwe mensen, maar die moet je weer inwerken en dat heb je niet meteen gedaan. Daarmee kunnen we de pieken niet opvangen."
Met Shannon en haar baby is het goed gekomen. Schreurs vindt wel dat er nu vanuit de politiek wat moet gaan gebeuren. ''We hebben de afgelopen maanden hard geklapt voor de mensen in de zorg. De politiek moet nu serieus aan de slag en de beloftes van een hoger salaris waarmaken.''
