Remkes: gesprekken over acht dagen verder, afgelopen week werkt complicerend
De gesprekken tussen informateur Remkes en VVD, D66 en CDA gaan volgende week maandag verder. Dat zei informateur Remkes na overleg in Hilversum met de leiders van VVD, D66, en CDA. Volgens Remkes waren er dit weekeinde goede gesprekken, maar hebben de gebeurtenissen van de afgelopen week 'complicerend' gewerkt. Hij doelde daarmee op de aangenomen moties van afkeuring in de Kamer en het aftreden van de ministers Bijleveld en Kaag in de nasleep van de slecht verlopen evacuaties uit Afghanistan. Volgens hem heeft dat "veel politieke pijn" veroorzaakt.
Remkes denkt nog steeds dat de drie partijen vruchtbaar met elkaar kunnen samenwerken, maar hij maakt zich wel zorgen over de situatie. Er is in elk geval nog geen doorbraak bereikt. "Als ik vol overtuiging was dat dit allemaal zou gaan vliegen, had ik hier iets anders gestaan. Ik vind dat het te lang duurt."
Kijk hier naar de toelichting van Remkes:
Remkes wilde dit weekend "vanuit de inhoud" verkennen of VVD, D66 en CDA vruchtbaar kunnen samenwerken. Hij had daarvoor het landgoed De Zwaluwenberg in Hilversum uitgekozen, zodat de partijleiders Rutte, Kaag en Hoekstra en hun secondanten in een rustige omgeving, ongestoord, wat langer met elkaar konden praten. De opdracht van de Tweede Kamer aan Remkes is om te onderzoeken of er een minderheidskabinet kan komen uit een combinatie van VVD, D66 en CDA.
Druk neemt toe
De verkiezingen zijn inmiddels al meer dan een half jaar geleden en van alle kanten neemt de druk toe dat er nu toch echt snel een nieuw kabinet moet komen. De politieke situatie rond het al sinds januari demissionaire kabinet werd deze week nog precairder na het aftreden van de ministers Kaag (donderdag) en Bijleveld (vrijdag).
Dat de gesprekken pas over een week verdergaan, heeft er ook mee te maken dat het volgende week Prinsjesdag is en dan ook de Algemene Beschouwingen in de Kamer worden gehouden. Ook moet Rutte als premier volgende week nog naar de Verenigde Naties in New York.
Heftige week
VVD-leider Rutte zei dat het "heel heftig is wat er afgelopen week is gebeurd". Volgens hem heeft dat geen directe gevolgen voor de samenwerking tussen VVD, D66 en CDA, en hebben de drie de wil om er uit te komen, maar is het niet gelukt om nu al concrete afspraken te maken. "De precieze vorm en de voorwaarden, daar moeten we echt over doorpraten."
Kijk hier naar de toelichting van Rutte:
Ook D66-leider Kaag gebruikte het woord heftig, maar volgens haar hebben de gesprekken van dit weekeind een goede basis gelegd. "We moeten nu verder. Het demissionaire kabinet begint een duiventil te worden".
Ze benadrukte het belang van samenwerking met het politieke midden:
CDA-leider Hoekstra sprak van een lastige week, die ook iets met de "persoonlijke dynamiek" heeft gedaan. Maar hij gaat "gematigd optimistisch" naar huis. "We zijn nog niet klaar, maar er blijven weinig smaken meer over."
Daarom wil Hoekstra ook samenwerken met andere partijen:
De komende week overlegt VVD-fractievoorzitter Hermans, ook namens D66 en CDA, met andere partijen "in het brede politieke midden" over mogelijke aanpassingen in de begroting voor volgend jaar. Die begroting wordt dinsdag, Prinsjesdag, ingediend. "Iedereen realiseert zich dat de lijnen met GroenLinks, PvdA en ChristenUnie open moeten zijn", zei Rutte daarover.
"De begroting is minder inhoudelijk dan als er een missionair kabinet had gezeten en je wilt kijken hoe in 2022 zoveel mogelijk de dingen kunnen gebeuren die nodig zijn."
PvdA: uitstel idioot
PvdA en GroenLinks reageren er zeer kritisch op dat de formatie in feite opnieuw wordt uitgesteld. In Buitenhof noemde PvdA-leider Ploumen dat idioot: "Ze hebben nu twee dagen bij elkaar gezeten. Er is nog geen seconde onderhandeld over een meerderheidskabinet en nu we moeten we dus weer een week wachten. Twee rechtse partijen blokkeren twee linkse partijen en de problemen worden niet opgelost."
Ook GroenLinks-voorman Klaver vindt het onverstandig om nog langer te wachten. Net als Ploumen herhaalde hij dat hij nog steeds bereid is mee te werken aan een meerderheidskabinet, zelfs met zes partijen (VVD, D66, CDA, PvdA, GroenLinks en ChristenUnie). Volgens Klaver moeten politici over persoonlijke vetes heen stappen: "Het is geen crèche."
Verhuurderheffing
Klaver noemde het wel positief dat de formerende partijen deze week met anderen willen bekijken wat er nog in de begroting voor volgend jaar kan worden geregeld: "Dat brengt een kabinet niet dichterbij, maar het is wel heel belangrijk."
PvdA en GroenLinks willen bijvoorbeeld dat de verhuurderheffing voor verhuurders van sociale huurwoningen wordt afgeschaft. Daardoor zouden volgens hen snel meer betaalbare woningen kunnen komen. Ze denken dat daar misschien nu ruimte voor is. En ze willen grotere stappen in het klimaatbeleid. Buiten wat het kabinet al heeft toegezegd, zou een van de kolencentrales eerder moeten sluiten.
