Kabinet: grote groep Afghanen niet meer te evacueren
Niet alle Afghanen die voor Nederland hebben gewerkt, zullen de komende tijd worden geëvacueerd. Dat schrijft het demissionaire kabinet in een brief aan de Tweede Kamer. De omstandigheden in Afghanistan zijn zo veranderd dat grootschalige evacuaties niet meer mogelijk zijn. Daardoor zullen niet alle mensen die zich bij het ministerie van Buitenlandse Zaken hebben gemeld en aan de voorwaarden voldoen naar Nederland kunnen komen.
Alleen voor mensen met een Nederlands paspoort, tolken en een kleine groep andere Afghaanse medewerkers wordt een uitzondering gemaakt. "Het kabinet wil hun overkomst naar Nederland zodra mogelijk faciliteren."
De e-mails van andere Afghanen die na aanstaande vrijdag binnenkomen worden niet meer in behandeling genomen.
'Andere NAVO-landen doen meer'
In een aangenomen motie van D66'er Belhaj stelde de Kamer vorige maand dat lokale medewerkers zoals beveiligers, koks en chauffeurs zich hebben ingezet voor Nederland en dat ze daarmee potentieel net zo veel gevaar liepen als tolken. Tot dan toe waren de tolken de enigen die voor evacuatie in aanmerking kwamen, maar dat veranderde na die motie. Het kabinet beloofde de motie "naar letter en geest" uit te voeren.
In de brief stellen de bewindspersonen Kaag, Bijleveld en Broekers-Knol nu dat daar weinig aan verandert. "Met deze aanpak voert het kabinet de motie-Belhaj uit met inachtneming van de geldende omstandigheden in Afghanistan."
Het is de vraag of de Kamer daar vandaag in het debat over de evacuaties mee akkoord gaat. PvdA'er Kati Piri is in ieder geval kritisch. "Andere NAVO-landen tonen nog steeds commitment om iedereen die daar recht op heeft te evacueren. Het kabinet trekt - zonder te weten hoeveel mensen überhaupt in aanmerking komen voor evacuatie - al de conclusie 'dat zijn er teveel'".
23.000 mails
Volgens de regering kreeg Nederland de afgelopen weken zo'n 23.000 mails met hulpverzoeken uit Afghanistan. Hoeveel individuele afzenders er achter die mails zitten is niet duidelijk. Zeker is dat veel mensen meer dan één mail hebben gestuurd, maar ook dat veel verzoeken over meer dan één persoon gaan. Hoeveel mensen naar Nederland willen komen, blijft daardoor onduidelijk.
De mails die de afgelopen dagen binnenkwamen zijn volgens de ministers steeds minder betrouwbaar. "De documentatie van de hulpzoekenden is vaak gebrekkig, en een band met Nederland en/of een acute, schrijnende situatie soms niet eenvoudig aan te tonen." Ook zouden mensen proberen om een eerder ingediend migratie-verzoek te versnellen door te mailen.
Het kabinet blijft zich wel inzetten voor tolken en zo'n 70 Afghaanse medewerkers die al waren opgeroepen voor evacuatie, maar het vliegveld niet wisten te bereiken. Zij kunnen de komende tijd wellicht alsnog mee met een lijnvlucht.
Beveiligers niet gecontacteerd
Over alle anderen, waarschijnlijk duizenden mensen, zal Nederland overleggen met vluchtelingenorganisaties IOM en UNHCR. Zij kunnen dan mogelijk via internationale programma's alsnog uit Afghanistan wegkomen, maar die route zal waarschijnlijk veel tijd kosten.
Het kabinet zegt verder, in antwoord op Kamervragen, dat geen contact meer is opgenomen met beveiligers en andere medewerkers wier evacuatie-verzoek is afgewezen. Zij zouden na de aangenomen motie-Belhaj mogelijk alsnog in aanmerking komen voor evacuatie, maar hebben dat niet van Buitenlandse Zaken te horen gekregen.
Verder schrijven de bewindslieden in de brief dat er "waarschijnlijk" 22 tolken en hun gezinnen zijn achtergebleven in het land. Met een deel van hen is nog contact. In totaal zijn er 436 tolken en andere Afghanen die voor militaire of politiemissies hebben gewerkt met hun familieleden naar Nederland gekomen tijdens de evacuatie.
De brief aan de Kamer van de ministers kwam gisteravond laat. Het ministerie van Buitenlandse Zaken was niet meer bereikbaar voor commentaar.
