Er zitten te veel kankerverwekkende stoffen en lood in het stof dat neerdaalt rond staalfabrikant Tata Steel, bleek uit het RIVM-rapport van vorige week. Toch houdt Tata Steel zich aan de milieuvergunning: het bedrijf mag 28.000 kilo lood uitstoten en daar blijft Tata Steel ver onder. Hoe kan dit?
Als je de uitstoot van een bedrijf onder de loep neemt, kun je verschillende waarden meten en checken of die voldoen aan de normen die we landelijk en in Europa hebben afgesproken.
Zo zijn er emissienormen (wat stoot een bedrijf uit?) en immissienormen (wat ademt de omgeving in?). De Omgevingsdienst geeft milieuvergunningen uit en houdt toezicht of bedrijven zich aan die regels houden.
In het geval van Tata Steel, blijft het bedrijf ruim onder wat maximaal is toegestaan. Vorig jaar was de uitstoot van lood een kleine 4 procent van wat volgens de milieunorm zou mogen. En concentratie lood in de buitenlucht is zelfs in Wijk aan Zee 'slechts' 9 nanogram per kubieke meter. Dat is nog geen 2 procent van de 500 nanogram die volgens de immissienorm is toegestaan.
Normen sluiten niet goed aan
Hoe kan het dat die normen zo hoog zijn? "Bij het opstellen van die milieuwetten spelen gezondheidseffecten een rol, maar die maken deel uit van een breder afwegingskader", laat woordvoerder Annemiek Bots van de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied weten in een reactie aan Nieuwsuur. "Er wordt bijvoorbeeld ook gekeken naar de kosteneffectiviteit en de ruimtelijke inpassing."
De normen voor gezondheidsrisico's en milieurisico's zijn niet goed op elkaar afgestemd, vindt Bert van de Velden, directeur GGD Kennemerland. "We moeten erover nadenken of de gezondheid niet een belangrijkere plek moet krijgen in de wetgeving en daarmee dus ook in de vergunningen", zegt hij.
Bots van de Omgevingsdienst voegt toe dat vanuit milieu- en gezondheidsperspectief op een andere manier naar risico's wordt gekeken. "De milieuwetgeving gaat uit van het maximaal toelaatbaar risico. Voor gezondheid geldt dat alles boven het verwaarloosbaar risico niet acceptabel of wenselijk is."
RIVM onderzoekt andere waarde
Naast het feit dat de milieunormen niet afdoende zijn om gezondheidsrisico's te voorkomen, heeft het RIVM in het rapport ook andere waarden onderzocht. Die gaan niet over emissie of immissie, maar over depositie. Daarbij wordt gekeken wat er op de grond en gebouwen in de omgeving ligt, zoals neergedaald stof.
De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) heeft wel richtlijnen opgesteld over welke waarden wenselijk en onwenselijk zijn voor de gezondheid. Maar het ministerie laat in een reactie weten dat het erg ingewikkeld is om die waarden te vertalen naar een norm waar bedrijven zich aan moeten houden. Dat komt doordat niet iedereen hetzelfde reageert op een bepaalde hoeveelheid schadelijke stoffen in neerslag.
