Een baan krijgen zonder een cv op te stellen of een sollicitatiegesprek te voeren. Het zal voor veel mensen als een onwaarschijnlijke droom klinken, maar toch is dat precies wat er gebeurt bij open hiring. De eerste sollicitant die zich meldt, krijgt de baan.
Voor sommige bedrijven is het gezien de krappe arbeidsmarkt helemaal geen gek idee, zegt arbeidseconoom Ronald Dekker. "Via open hiring zou je, is mijn inschatting, tienduizenden mensen aan het werk kunnen helpen."
Buiten de gebaande paden
Vorig kwartaal was het aantal vacatures voor het eerst in 50 jaar hoger dan het aantal werklozen. Ook was het aantal vacatures met 327.000 hoger dan ooit gemeten. Met andere woorden: veel bedrijven zitten te springen om nieuwe werknemers.
Open hiring is een van de manieren waarop bedrijven toch aan mensen zouden kunnen komen. Het concept is komen overwaaien uit de Verenigde Staten en wordt sinds een paar jaar toegepast door Nederlandse werkgevers.
Een voordeel van deze manier van werven is dat werkgevers mensen kunnen bereiken bij wie dat via normale sollicitatieprocedures niet lukt, zegt Dekker. "Denk aan groepen die al afhaken omdat de vacaturetekst vol staat met een lijstje eisen waar ze niet aan kunnen voldoen. Of mensen die een poos uit het betaald werk zijn geweest, of niet de vereiste schooldiploma's hebben maar wel degelijk dingen kunnen."
Monique Ravenstijn is eigenaar van een Jumbo-supermarkt die haar personeel op deze manier vindt. "Ik heb voor open hiring gekozen omdat het gewoon een heel innovatieve manier is om mensen te werven. En ik denk dan altijd: ik kan wel lopen zeuren dat ik geen medewerkers kan krijgen, maar als ik zelf nooit buiten de gebaande paden durf te gaan dan krijg ik ook niet die medewerkers die ik wil."
Ook een hoogleraar economie zou je via open hiring moeten kunnen aannemen.
Ook Bart Zegers gebruikt open hiring om werknemers te vinden. Hij is directeur van Wiltec, een leverancier van onder meer bedrijfskleding. "Wij hebben zo'n veertig vacatures op vierhonderd medewerkers. Dat is enorm veel. Het is echt een uitdaging om goede mensen te vinden, dus we wenden alle mogelijkheden aan om ze in huis te halen."
Een van de werknemers die Zegers op deze manier aannam is Jolanda Bekkers. Ze werkt als orderverzamelaar in het magazijn. Voor ze aan deze baan begon kreeg ze veel afwijzingen op sollicitaties:
Vooral voor de werkzoekenden werkt het systeem goed, zegt arbeidseconoom Dekker. "Die worden er echt heel blij van, want ze zitten met veel frustratie van al die selectieprocedures en ze worden nu gewoon ineens aangenomen. Voordat we kunnen zeggen of het economisch succesvol is voor werkgevers, zou je wat meer onderzoek moeten doen."
Zegers vindt het in ieder geval geen probleem dat hij niet weet wie hij aanneemt. "Laten we heel eerlijk zijn, er zijn heel veel functies waarvoor de match pas duidelijk wordt in de eerste paar weken dat iemand aan de slag is."
Koudwatervrees
Open hiring is in Nederland nog geen groot fenomeen: volgens cijfers van de Start Foundation, die open hiring bevordert, zijn er 28 bedrijven die er gebruik van maken. "Er is ontzettend veel extra ruimte om op deze manier te werven, maar ik denk dat de meeste bedrijven het toch een beetje spannend vinden", zegt Dekker. "Omdat je als werkgever een aantal verplichtingen hebt als je iemand aanneemt en het toch niet werkt. Daar kun je een oplossing voor bedenken: een proeftijd of een tijdelijk contract."
Zowel Ravenstijn als Zegers hanteren een proeftijd bij de werknemers die ze via open hiring aannemen. Wiltic-werknemer Bekkers heeft een contract van zeven maanden, waarvan een maand proeftijd was.
Open hiring bij gemeenten en universiteiten?
Staatssecretaris Dennis Wiersma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) laat weten open hiring een "mooie oplossing" te vinden voor bedrijven die op zoek zijn naar personeel, zeker gezien de krapte op de arbeidsmarkt. Het ministerie ondersteunt proeven met open hiring en wil dat gemeenten en uitkeringsinstantie UWV het zelf ook gaan toepassen bij vacatures. Wiersma: "Ik vind dat de overheid ook aan zet is het goede voorbeeld te geven."
Als het aan arbeidseconoom Dekker ligt biedt open hiring nog veel meer kansen. "Ik denk dat het ook geschikt is voor functies die meer kwalificaties vragen, omdat kandidaten prima in staat zijn om in te schatten of ze daarvoor geschikt zijn. Ik denk alleen dat de vrees bij werkgevers nog veel hoger is dan bij 'lagere' functies. Maar op zich zou je een hoogleraar economie via open hiring moeten kunnen aannemen."
