Kabinet: opvang asielzoekers loopt bijna tegen grenzen aan
Het kabinet roept provincies en gemeenten op om meer opvangplekken voor asielzoekers te creëren. Ook zouden er meer woningen voor statushouders moeten komen, zodat die weg kunnen uit asielzoekerscentra.
Onder meer door de evacués uit Afghanistan dreigen de locaties van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) binnen een paar weken tijd vol te raken, schrijven demissionair staatssecretaris Broekers-Knol en minister Ollongren in een brief aan gemeenten en provincies.
Volgens Milo Schoenmaker, voorzitter van het bestuur van het COA, zijn er op dit moment nog zo'n 2000 van de 29.000 plekken beschikbaar. "Maar in de praktijk zijn dat er eigenlijk minder", zei Schoenmaker in Langs de Lijn En Omstreken op NPO Radio 1. Dat komt doordat het COA rekening moet houden met asielzoekers die vanwege een covidbesmetting in quarantaine moeten, en er ruimte moet zijn voor mensen die vanwege ongewenst gedrag tijdelijk apart gezet worden.
Het aantal asielzoekers dat wekelijks instroomt, ligt volgens Schoenmaker nu tussen de 800 en 900 per week, terwijl er wekelijks maar 600 mensen uit de centra vertrekken. "Die situatie houden we nog maar zeer beperkt vol", aldus Schoenmaker. "De evacués uit Afghanistan gaan bovendien op een zeker moment voor een deel de asielopvang in. De locaties die we nu hebben, bieden die ruimte niet."
'Opvang in scholen en sporthallen willen we vermijden'
Volgens Schoenmaker is er al langer behoefte aan meer opvangplekken en heeft het COA dit ook laten weten aan gemeenten en provincies. Maar het is lastig om locaties te vinden: "Gemeenten geven aan dat de panden die geschikt zijn al worden gebruikt voor kantoren of woningen."
Mochten de opvangplaatsen straks echt op zijn, dan zijn er volgens de voorzitter twee mogelijkheden. "We hebben al contact gelegd met grotere evenementenhallen voor asielopvang. We zetten daar dan bedden en scheidingswanden in."
Als dat onvoldoende is, moet het COA overschakelen naar zogenoemde crisisnoodopvang. Schoenmaker: "In dat scenario vragen we gemeenten om opvang in scholen en sporthallen te regelen. Maar dat willen we echt vermijden."
Ook het kabinet wil liever niet dat het op crisisopvang aankomt, omdat het lokaal leidt "tot een ongewenste druk op de samenleving". Dat kan het draagvlak voor de opvang van asielzoekers verminderen, is de vrees. "We willen daarom dit uiterst onwenselijke scenario samen met u absoluut voorkomen", schrijven de demissionaire bewindslieden in de brief.
Op dit moment worden Afghaanse evacués op verschillende plekken opgevangen in noodlocaties. In het Gelderse Harskamp leidde dat gisteren tot fel protest, waarbij brand werd gesticht en mensen nationalistische leuzen riepen.
Libanon, Wit-Rusland en Turkije
Ollongren en Broekers-Knol vragen aan de provincies om uiterlijk in de tweede week van september met ideeën te komen.
Overigens is het niet alleen de situatie in Afghanistan die leidt tot meer asielzoekers. Ook de omstandigheden in Libanon, Wit-Rusland en Turkije dragen bij. Verder melden zich veel zogenoemde nareizigers, schrijven de demissionaire bewindslieden. "Zij konden eerder niet reizen vanwege de internationale reisbeperkingen in verband met covid-19", zegt het kabinet. Nareizigers zijn mensen die in het kader van gezinshereniging naar Nederland komen.
