De benoeming van Tjibbe Joustra als voorzitter van het onderzoek naar de beveiliging van Peter R. de Vries, is juridisch aanvechtbaar. Dat zei hoogleraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans donderdagavond in Nieuwsuur. Volgens Voermans gaat de benoeming in tegen het Europees vastgelegde 'recht op leven'.
Peter Schouten en Onno de Jong, de advocaten van Nabil B. in het Marengo-proces, gaven donderdagmiddag in een persconferentie flinke kritiek op de benoeming van Joustra. Zij vrezen dat Joustra niet de juiste man is om het handelen van de NCTV te onderzoeken, omdat Joustra in het verleden zelf bij die organisatie heeft gewerkt.
Hoogleraar Voermans geeft ze niet alleen daarin gelijk, hij zegt nu dat de benoeming zelfs juridisch aanvechtbaar is op basis van het 'recht op leven', een Europees wetsartikel dat de overheid verplicht het leven van burgers te allen tijde te beschermen.
De erven van Peter R. de Vries kunnen, als ze dat willen, morgen een zaak aanspannen.
Het recht op leven komt volgens Voermans met bepaalde verplichtingen op het gebied van onderzoek. "Je moet dan bijvoorbeeld mensen onder ede gaan horen, wat Tjibbe Joustra nu met deze commissie niet kan doen", zegt hij. "En er gelden hogere eisen voor onafhankelijkheid. Je moet institutioneel, juridisch en praktisch onafhankelijk zijn. Je mag geen verleden hebben bij de club die onderzocht wordt."
De erven van Peter R. de Vries kunnen, als ze dat willen, volgens Voermans morgen een zaak aanspannen. "Ze kunnen dan zeggen: het recht op leven is geschonden."
Rosenthal: Joustra goede keuze
Uri Rosenthal, oud-minister en emeritus hoogleraar bestuurskunde, vindt de benoeming van Joustra juist helemaal niet zo'n slechte keuze. "Als het om de feiten gaat, is hij een man van de feiten", zegt hij tegen Nieuwsuur. "En hij zal zich dus ook niet laten beïnvloeden door belangen en relaties."
Volgens Rosenthal is het ook niet zo makkelijk om iemand anders te vinden voor deze functie. "Noem mij er één. In dit kleine land heeft iedereen wel een bepaald belang. Iedereen heeft wel connecties."
Hij hoopt dat advocaten Schouten en De Jong uiteindelijk minder problemen zullen hebben met de benoeming van Joustra.
"Ik kan me voorstellen dat ze zich enigszins zullen laten leiden door het feit dat het nu gaat om een commissie", zegt hij. "Niet alleen met Joustra maar ook met twee anderen, van wie op geen enkele manier gezegd kan worden dat ze in het verleden bij deze instanties betrokken zijn geweest. Mogelijk zal de soep niet zo heet worden gegeten als hij wordt opgediend."
'Weg kennen juist nadeel'
Voermans is het niet eens met Rosenthal. "Hij heeft hier in dit geval toch echt ongelijk in", zegt hij. "Ongetwijfeld is Tjibbe Joustra een hele onafhankelijke en deskundige man. Maar hier gaat het om die eisen van het Europese hof. Als het 'recht op leven' aan de orde is, gelden de allerhoogste eisen aan de degene die het onderzoeken."
Volgens Voermans moet je voor dit onderzoek iemand hebben die echt van buiten komt. "Juist dat Joustra zijn weg kent in die organisatie, is hier het nadeel."