Zes jaar gevangenisstraf voor Marokkaanse journalist Radi

De Marokkaanse journalist Omar Radi is in Casablanca veroordeeld tot zes jaar gevangenisstraf en een boete van 200.000 dirham, omgerekend bijna 19.000 euro. Hij is schuldig bevonden aan spionage en verkrachting. Zijn collega Imad Stitou heeft een gevangenisstraf gekregen van een jaar, waarvan zes maanden voorwaardelijk.

Radi is ervan beschuldigd een spion te zijn van de Nederlandse ambassade en Britse inlichtingendiensten. Activisten en journalisten in Marokko spreken van een politiek proces. Radi, en ook Stitou, is een van de weinige journalisten in het land die zich kritisch durven uit te spreken tegen de overheid.

Het is niet de eerste keer in Marokko dat kritische journalisten voor een zedendelict worden opgepakt, een aantijging die de autoriteiten volgens critici misbruiken om journalisten de mond te snoeren. Imad Stitou zou Radi hebben geholpen bij de verkrachting en zou dus medeplichtig zijn geweest. Beide journalisten ontkennen schuld. Vorige week werd een andere journalist, Soulaimane Raissouni, veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf voor verkrachting.

NSO Group

De Marokkaanse autoriteiten hadden Radi al langer in het vizier. Vorig jaar bracht Amnesty International een rapport naar buiten waarin stond dat Radi door de Marokkaanse inlichtingendienst zou zijn bespioneerd met spyware van het Israëlische softwarebedrijf NSO Group, waarover deze week onthullingen naar buiten kwamen. Journalisten, advocaten en mensenrechtenactivisten werden in allerlei landen afgeluisterd met hulp van de NSO-spyware. Marokko ontkent er gebruikt van te maken.

In dezelfde periode trad Radi naar buiten met de beschuldigingen dat hij werd afgeluisterd. Sindsdien werd hij twaalf keer opgeroepen voor een politieverhoor op verdenking van spionage voor buitenlandse regeringen, bedrijven en organisaties. In juli 2020 deed een vrouw aangifte tegen Radi voor een verkrachting en werd hij gearresteerd. Tot aan het begin van het proces heeft hij in voorarrest gezeten.

Politiek proces

Radi werd een bekend journalist doordat hij zich uitsprak tegen de lange straffen voor de activisten van de Hirak-beweging in de Rif. Ook deed hij onderzoek naar corruptie in Marokko.

Internationale mensenrechtenorganisaties gaan ervan uit dat het om een politiek proces gaat. Onder meer Amnesty International roept op tot een nieuw en eerlijk proces. ''Voor zijn arrestatie werd Omar Radi door de autoriteiten lastiggevallen vanwege zijn moedige journalistieke werk over mensenrechtenschendingen en corruptie", meldt Amnesty in een verklaring. Volgens Amnesty heeft de journalist geen eerlijk proces gekregen en mocht de verdediging het bewijsmateriaal tegen hem niet inzien.

Monddood

De rechtszaak tegen Radi ging in september 2020 van start. Zittingen werden het afgelopen jaar meerdere malen uitgesteld. Radi zou al een jaar in eenzame opsluiting zitten. Getuigen mochten door de verdediging niet worden opgeroepen. De Clooney Foundation for Justice, die zich inzet voor mensenrechten wereldwijd, heeft het proces waargenomen en stelt dat de veroordeling "onderdeel is van repressie van de onafhankelijke journalistiek in Marokko".

Voor journalisten activisten in Marokko is het moeilijk om zich uit te spreken over dit proces, zegt correspondent Samira Jadir. "Twijfel over de echtheid van de verkrachtingsaanklacht wordt al gauw bestempeld als 'blaming the victim'. Verschillende mensenrechtenactivisten en collega's van Radi hadden het gevoel dat ze monddood werden gemaakt als ze zich hierover zouden uitspreken."

"Seksueel wangedrag is een wezenlijk probleem hier, maar er volgen zelden harde straffen tegen veroordeelden", zegt Jadir. "In de zaken tegen journalisten klinkt juist het verwijt dat zij hier zwaarder op worden afgerekend. Zodra een journalist beschuldigd wordt van seksueel wangedrag hoeft hij geen publieke steun te verwachten. Verschillende Marokkaanse organisaties hebben zich tegen deze lastermethode uitgesproken."