Sonja Pleumeekers & Ronja Hijmans
Sonja Pleumeekers & Ronja Hijmans
Sinds gisteren mag bijna alles weer. Er zijn flink wat maatregelen opgeheven, maar wat nog steeds niet mag: handen geven. We zijn al anderhalf jaar aan het ellebogen en boksen, maar komt het schudden van handen ooit nog terug? Of is dit helemaal niet (sociaal) wenselijk?
"Het is het letterlijke aftasten van elkaar", zo omschrijft etiquette-expert Anne-Marie van Leggelo het schudden van handen. "Je kunt beter een inschatting maken van iemand. Een zweterige hand kan staan voor angst bijvoorbeeld."
En de handdruk zit "verankerd in ons brein", zegt Marc Slors, hoogleraar cognitiefilosofie aan de Radboud Universiteit. Het feit dat premier Mark Rutte direct na het aankondigen van de maatregel weer een hand gaf aan RIVM-baas Jaap van Dissel, zegt al genoeg. "Het is deel van onze sociale conventies, die aangeleerd zijn vanaf de geboorte. Het experiment om niet handen te schudden, is heel vermoeiend voor ons geweest."
Maar hoe werkt het handen schudden ook alweer? Etiquette-expert expert Anne-Marie van Leggelo legt uit waar je op moet letten:
Vergeet de tips, zegt arts-microbioloog en viroloog Jean-Luc Murk. "Ik zie geen enkel voordeel aan het handen schudden. We hebben de afgelopen anderhalf jaar door alle maatregelen, waaronder het niet-handen-schudden, een heel aantal infectieziekten nauwelijks meer zien voorkomen. Een simpele verkoudheid en longontstekingen, maar ook infecties die maagdarmproblemen en heftige diarree kunnen veroorzaken."
Het komt omdat we gemiddeld meer dan twintig keer per uur aan ons gezicht zitten. "En aan onze handen blijft van alles kleven, bacteriën en ook virussen. Die dragen we via een handschud-actie van de een aan de ander over. Dus de hele dag door heb je allemaal risico's om bacteriën en virussen in je eigen lichaam in te brengen."
Toch heeft ook Murk moeite met de ongemakkelijkheid die nu bij begroetingen komt kijken. "Een hand schudden is gewoon heel rechttoe-rechtaan. Nu is het de kat uit de boom kijken."
Sommigen genoten ook wel van de handdrukvrije periode. "Het was even wennen, maar op een gegeven moment ook wel fijn":
Handen schudden zit er in ieder geval voorlopig nog niet in, want de basismaatregelen blijven gelden. Zo moeten we ook nog anderhalve meter afstand van elkaar houden en thuisblijven bij klachten.
Een greep uit de versoepelingen: op de meeste plekken hoeven sinds gister geen mondkapjes meer gedragen te worden, er zijn geen beperkingen meer als het gaat om het thuis ontvangen van bezoekers, en de cafés, kroegen en discotheken mogen weer open.
