Afhandeling toeslagen loopt vast, gemeenten willen helpen
De afhandeling van de toeslagenaffaire loopt helemaal vast, nu het aantal ouders dat zich meldt veel groter is dan gedacht. Als het zo doorgaat, kan het zo nog tien jaar duren voordat alle gedupeerden dit achter zich kunnen laten. De teller staat nu op 42.000 ouders, iedere week komen daar nog 500 tot 1000 nieuwe gevallen bij.
Geld is het probleem niet, ruim 4 miljard euro is er voor dit en volgend jaar vrijgemaakt door het kabinet, maar de toeslagenafdeling kan al het handwerk niet aan.
De moeizame afhandeling komt vooral door alle niet-specifieke maatregelen, waarschuwen gemeenten. De Catshuisregeling, waarbij alle getroffen ouders 30.000 euro compensatie is toegezegd, is een hele algemene regeling die ertoe leidde dat meer mensen zich ervoor aangemeld hebben.
Medewerkers van de toeslagenafdeling die al die schade moet afhandelen zijn nu vooral druk met dossiers beoordelen die vallen onder de Catshuisregeling. Ze kunnen het werk niet aan.
Stagnatie door nieuwe toeloop
"Wij hebben zorgen dat we de mensen die we in beeld hebben en die heel zwaar getroffen zijn daardoor niet kunnen helpen", zegt Rutger Groot Wassink namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). De Amsterdamse wethouder van Sociale Zaken zegt dat gemeenten grote zorgen hebben over de nieuwe regelingen die door het kabinet worden bedacht, zoals een vergoeding voor alle ex-partners en kinderen. "Daardoor komt er weer een toeloop van mensen die de uitvoering verder bemoeilijkt."
Volgens de planning kunnen eind dit jaar 8300 ouders het hoofdstuk sluiten, hun zaak is dan afgehandeld. 19.000 ouders hebben inmiddels de 30.000 euro ontvangen. Of zij recht hebben op meer wordt op een later moment beoordeeld.
Waar draait de toeslagenaffaire om? NOS op 3 vat het kort samen:
Staatssecretaris Van Huffelen wil dat er opnieuw wordt bekeken hoe de afhandeling moet worden aangepakt. Hoe een versnelde afhandeling eruit moet komen te zien, weet zij ook niet. Van Huffelen vraagt de Tweede Kamer om mee te denken over een oplossing, donderdag is er een debat over de voortgang.
Gedupeerde ouders denken mee
Hoe nu verder? Joël Heiner en Lynn Woodrow, twee gedupeerde ouders, hebben hun eigen ideeën over hoe het sneller kan. Deze week presenteerden ze hun plannen op het ministerie.
Zij stellen voor om de gedupeerden in meerdere categorieën te verdelen en om gemeenten in te schakelen voor hulp. Wat het zou opleveren? "Snelheid, omdat de gemeenten dichtbij de mensen staan. "
Het leven van Heiner en Woodrow werd de afgelopen jaren gedomineerd door een onterechte schuld van respectievelijk 80.000 en 30.000 euro. Nu voelen zij zich geroepen om vooruit te kijken. "Wij weten wat de ouders meemaken en nodig hebben", zegt Woodrow.
42.000 in plaats van 9000 zaken
Dat de afwikkeling nu zo stroperig verloopt komt volgens Heiner omdat het systeem vorig jaar bedacht is. "Toen werd er gedacht aan zo'n 9000 gedupeerden. Nu gaat het over 42.000 gevallen. Het systeem past niet voor het aantal ouders dat erdoorheen moet."
Hulp van gemeenten zou een oplossing kunnen bieden. Maar dan hebben die wel meer bevoegdheden nodig. Zo moeten de gemeenten toegang krijgen tot de juiste gegevens.
"De toets of iemand echt gecompenseerd moet worden, rechthebbend is, moet snel worden gedaan", zegt Groot Wassink. "Gemeenten willen groot helpen, maar dan hebben wij wel de juiste informatie nodig van de Belastingdienst. Dat loopt nu heel stroef."