Bijleveld doet 'stinkende best' voor Afghaanse tolken, Kamer blijft kritisch
De Tweede Kamer vraagt demissionair minister Bijleveld van Defensie meer te doen om Afghanen die als tolk hebben gewerkt voor Nederlandse militairen zo snel mogelijk naar Nederland te halen. Ze lopen gevaar nu de NAVO-troepen in navolging van de Amerikanen sinds 1 mei gefaseerd uit het land vertrekken en de Taliban weer meer invloed krijgt.
De Kamer vindt dat de procedures veel te traag verlopen, maar Bijleveld zei in een debat dat ze al van alles heeft gedaan om het proces te versnellen. "Ik doe mijn stinkende best. De urgentie is bij mij ook groot, al bestaat hier soms de indruk dat dat niet zo is."
Gisteren schreef de minister aan de Kamer dat er van de 273 tolken die voor Nederland gewerkt hebben, inmiddels 94 toestemming hebben om naar ons land te komen. Daarvan zijn er 68 met hun familie aangekomen.
Kafka
Volgens veel Kamerleden verdrinken de tolken in de bureaucratie. Ze moeten lange vragenlijsten invullen en er worden documenten gevraagd die in een land als Afghanistan niet makkelijk te krijgen zijn. "Het is soms Kafka op de ambassade in Kabul", verzuchtte VVD'er Jeroen van Wijngaarden.
Maar volgens Bijleveld zijn de vereisten voor een reis naar Nederland al tot een minimum beperkt. De enige voorwaarde is dat iemand daadwerkelijk geïdentificeerd kan worden als tolk. Wel stelt de Afghaanse overheid een aantal eisen voordat iemand kan uitreizen, zoals een Engelse vertaling van documenten, gemaakt door een beëdigd vertaler en goedgekeurd door het Afghaanse ministerie van Buitenlandse Zaken.
Om die vertraging te beperken, wil Bijleveld op verzoek van de Kamer een vertaler stationeren op de ambassade in Kabul. Ze gaat dat overleggen met haar collega Kaag van Buitenlandse Zaken, zegde ze toe. Ook gaat ze met haar Britse collega praten over wat de aanpak van het VK is om tolken zo snel mogelijk naar dat land te krijgen.
Actief benaderen
Een deel van de Kamer wil dat Defensie de tolken actief gaat benaderen om naar Nederland te komen. "Ik verwacht dat we op dezelfde manier omgaan met deze tolken als met Nederlandse militairen", zei D66-Kamerlid Salima Belhaj. "Die laat je ook niet achter."
Maar volgens Bijleveld is dat niet altijd mogelijk. "We weten niet altijd waar ze wonen. Het is soms ook al 10 jaar geleden dat ze voor ons gewerkt hebben."
Gisteren liet de minister weten dat 101 aanvragen om naar Nederland te reizen afgewezen zijn. Het gaat volgens haar om mensen die niet kunnen aantonen dat ze als tolk voor de Nederlanders hebben gewerkt. Ze zijn niet afgewezen omdat ze niet de juiste papier konden krijgen. "Dan worden ze geholpen om die te vinden", antwoordde Bijleveld op vragen van GroenLinks.
Alle partijen in de Tweede Kamer vinden dat ons land een speciale verantwoordelijkheid heeft voor de Afghaanse tolken, al wil de PVV dat ze asiel krijgen in de buurlanden van Afghanistan en niet in Nederland. Het CDA vindt het belangrijk dat voorkomen wordt dat Taliban-strijders via deze procedure naar ons land komen. "Dan staat de Kamer ook weer op zijn achterste benen", zei Kamerlid Derk Boswijk.