'Meldingen over malafide uitzendbureaus leiden zelden tot resultaat'

Met meldingen over misstanden in de uitzendbranche wordt lang niet altijd iets gedaan, concludeert het KRO-NCRV-programma Pointer op basis van cijfers over 2018 en 2019. Van de bijna 4100 meldingen die in die periode zijn binnengekomen bij de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid leidden er slechts 477 tot een onderzoek.

Daarvan zijn 154 onderzoeken stopgezet zonder resultaat. In 48 van de 477 onderzochte gevallen werd een overtreding aangetroffen. En 178 onderzoeken lopen nog. De meldingen van misstanden gaan onder meer over arbeidsuitbuiting, schijnconstructies en illegale tewerkstelling van migranten.

99 procent buiten beeld

Volgens Nicolette Kieft van de Inspectie is handhaving in de uitzendsector heel lastig, doordat uitzendbureaus in hoog tempo komen en gaan. Sinds 1998 hoeven ze geen vergunning meer aan te vragen, waarna het aantal bureaus snel is toegenomen. Er zijn nu zo'n 14.000 bedrijven actief in de sector, terwijl dat er in 1998 nog ongeveer 4000 waren.

De Inspectie gaat ervan uit dat ze slechts 1 procent van alle uitzendbureaus bereikt. "Je ziet dat het nu heel eenvoudig om een uitzendbureau op te richten", zegt Kieft. "Dan is het dweilen met de kraan open. Bedrijven die we beboet hebben gaan failliet of zijn niet meer traceerbaar, er wordt snel een nieuw bedrijf opgericht of personeel wordt heen en weer geschoven tussen verschillende bedrijven."

Misstanden

De uitzendsector ligt onder een vergrootglas, nadat de afgelopen jaren meerdere misstanden aan het licht kwamen. Vaak hebben die te maken met arbeidsmigranten, die in sommige gevallen ook voor hun huisvesting afhankelijk zijn van uitzendbureaus.

Vorig jaar deed een commissie onder leiding van oud-SP-leider Roemer onderzoek naar de woon- en werkomstandigheden van arbeidsmigranten. Belangrijke aanleiding voor het instellen van de commissie was het hoge aantal coronabesmettingen in die groep.

Meer arbeidsinspecteurs

Roemer concludeerde dat arbeidsmigranten in Nederland heel kwetsbaar zijn, doordat uitzendbureaus soms niet alleen hun werk regelen maar ook hun huisvesting en zorgverzekering. Volgens hem zouden de bureaus voortaan een certificaat moeten aanvragen en moeten de eigenaren in bezit zijn van een Verklaring Omtrent Gedrag. Ook adviseerde de commissie dat er meer arbeidsinspecteurs moeten worden aangenomen om de uitzendbureaus te controleren.

Roemer benadrukte overigens dat er ook uitzendbureaus die het wel goed doen. Over het Pointer-onderzoek zegt hij nu dat de Inspectie adequaat moet kunnen optreden. "Uitzendbureaus die er een zooitje van maken, moeten gewoon van de markt gehaald worden."