Streep door 'Mietendeckel'; moeten 1,5 miljoen Berlijners huur terugbetalen?
Het Duitse constitutionele hof heeft een baanbrekende maatregel van de stad Berlijn om huurstijgingen tegen te gaan, het huurplafond, als onwettig bestempeld. Het hof oordeelt dat de bevriezing van de huurprijzen niet is geoorloofd, omdat het een kwestie is die nationaal al geregeld is en daarom strijdig is met de grondwet.
Het oordeel van het hof betekent een financiële klap voor naar schatting 1,5 miljoen Berlijnse huurders die nu toch hogere huren moeten gaan betalen en mogelijk achterstallige huur moeten betalen.
In februari vorig jaar werden de huurprijzen in Berlijn bevroren op het niveau van de huurprijs van juni het jaar daarvoor. Tegelijkertijd konden huurders met een eenvoudige check hun te hoge huur laten corrigeren. Voor veel Berlijners betekende dit een huurverlaging van honderden euro's.
Het linkse bestuur van de Duitse hoofdstad wilde hiermee de sterke stijging van de huurprijzen tegengaan. Tussen 2013 en 2019 gingen de prijzen voor huurwoningen in Berlijn met 27 procent omhoog.
Terugwerkende kracht
De wet had veel fans in Berlijn, maar volgens de opperrechters in Karlsruhe is de maatregel niet te rijmen met de nationale huurwetgeving. In 2015 werd de zogenoemde Mietpreisbremse, de huurprijzenrem, landelijk ingevoerd. Hiermee wordt onder meer geregeld dat de huur bij nieuwe contracten niet meer dan 10 procent omhoog mag gaan. In de grondwet staat dat als er al maatregelen zijn op federaal niveau, de deelstaten daar niet zelf een andere wet over mogen aannemen.
De verhuurders mogen nu per direct de huur weer verhogen én ook nog met terugwerkende kracht de te weinig betaalde huur terugvragen. De koepel van vakbonden waarschuwt: "Zeker nu in tijden van corona kan je dat van veel huurders gewoon niet vragen", aldus Stefan Körzel.
Na het bekend worden van het besluit gingen Berlijners de straat op om te protesteren:
Het Berlijnse vastgoedbedrijf Vonovia heeft laten weten van terugbetalingen af te zien, maar tot nu toe is dat bedrijf het enige. De grootste verhuurder in de Duitse hoofdstad, Deutsche Wohnen, wil de huur wel terugvorderen. Maar Deutsche Wohnen verzekert wel dat "geen enkele huurder hierom uit zijn woning gezet zal worden". Het zou gaan om gemiddeld 430 euro per woning. Deutsche Wohnen verhuurt 115.000 woningen.
De zaak was aangespannen door meer dan 200 parlementsleden van de CDU en de liberale FDP. Zij vinden dat het Berlijnse huurplafond te veel inbreuk maakt op het eigendomsrecht en op rechten om overeenkomsten voor huur en verhuur aan te gaan. Ook wijzen ze erop dat het plafond investeerders wegjaagt.
Na de invoering van het huurplafond nam het aanbod van woningen af. "In plaats van socialistische experimenten hebben we juist een bouw-boost nodig", zegt FDP-lid Daniel Föst tegen lokale media. De rechters van het constitutioneel hof hebben zich niet inhoudelijk over het huurplafond uitgesproken.
