Eerste schepen varen om, maar wat bij Suez ligt 'kan niet een-twee-drie keren'

Nu het Suezkanaal al dagen geblokkeerd is, kiezen de eerste rederijen met containerschepen ervoor om om Afrika heen te varen. Een snelle oplossing voor de in het kanaal vastgelopen 'Ever Given' is onzeker.

"Overal waar we de switch konden maken, hebben we dat gedaan", zei Rob van den Eijnden van de grote Zuid-Koreaanse reder HMM vanmorgen in het NOS Radio 1 Journaal. Hij ziet hetzelfde bij andere rederijen gebeuren.

Alleen schepen die nog op de Indische of Atlantische Oceaan varen en die nog niet in de rij staan bij het Suezkanaal, kunnen nog makkelijk voor een andere route kiezen. Om Kaap de Goede Hoop heen varen, betekent een omweg van zo'n 3000 zeemijl. Grote containerschepen doen daar een kleine week over.

"Hoe de bergingsactie gaat lopen en het tijdspad dat daarbij hoort, is een grote onzekerheid voor reders", zegt Hans van Rooij. Hij is oud-directeur van Smit Salvage, de dochter van baggeraar Boskalis die is ingehuurd om het vastgelopen schip los te trekken.

Vanwege die onzekerheid denkt Van Rooij dat reders al snel kiezen voor die omweg met de bijbehorende extra kosten. Maar dat geldt niet voor schepen die noodgedwongen in de buurt van het Suezkanaal voor anker liggen.

Voor die schepen zit er nu niets anders op dan te wachten. "Wat daar ligt, is een groot probleem. Ze kunnen ook niet een-twee-drie keren", zegt hij. "Daarvoor is te weinig ruimte."

Heel grote zeesleper

Volgens een woordvoerder van Boskalis zijn er sinds gisteren weinig nieuwe ontwikkelingen. Het plan van aanpak is gedeeld met de eigenaar en de autoriteiten en daarover wordt overlegd. Vandaag is zand weggehaald waardoor het schip makkelijker weg te slepen zou moeten zijn.

"Spullen die we nodig denken te hebben gaan ondertussen wel die kant op", zegt de woordvoerder. "Het meest concrete voorbeeld is een heel grote zeesleper. Een schip met heel veel vermogen dat aan de zuidkant moet komen te liggen." Die zeesleper komt dit weekend aan.

Maandag en dinsdag zijn er een aantal "hoogwatermomenten", bevestigt de woordvoerder. "Dat is een goed moment om naartoe te werken." Het geeft sleepboten een steuntje in de rug.

Ook Van Rooij ziet mogelijkheden tijdens hoogwater. "Mocht dat niet lukken, dan denk ik dat we naar een aantal weken gaan kijken."

Problemen bij winkels?

Mocht de blokkade inderdaad een kwestie van weken in plaats van dagen worden, dan komen er problemen in de voorraad van winkels. Daar waarschuwen grote winkelketens voor. Een vertraging van een aantal dagen is volgens de meeste wel te overzien.

Ongeveer de helft van de producten die Action verkoopt, wordt geproduceerd in Azië. In een reactie laat de winkelketen weten dat de gevolgen voor lange termijn afhankelijk zijn van de duur van de verstopping. Voor de komende weken is in ieder geval alles nog op voorraad. "Maar dit zal alle bedrijven die gebruikmaken van vervoer via zee raken", zegt een woordvoerder.

Ook Blokker laat weten genoeg voorraad te hebben om het enige tijd te kunnen uitzitten. In een reactie zegt het bedrijf dat er wel een aantal producten op de schepen ligt en dat het dus de situatie goed in de gaten houdt.

HEMA heeft ook een aantal containers met spullen in de rij, maar de voorraad van het bedrijf is voorlopig nog niet op. "De winkels zijn nog steeds gesloten, dus we kunnen het daardoor nog een tijdje opvangen." Daarnaast is HEMA sinds corona bezig met een herverdeling van productie. "Er komt nog steeds veel uit Azië, maar lang niet meer alles."