Onbegrip bij Herstel NL nu Rutte weinig ruimte voor versoepeling ziet

Dat premier Rutte op dit moment weinig ruimte ziet om de coronamaatregelen na 2 maart te versoepelen leidt tot onbegrip bij Evelien Peeters van Herstel NL. Dat is een groep die vindt dat de huidige maatregelen niet proportioneel zijn. Gisteren kwam de groep met een plan voor verregaande versoepelingen.

In de ogen van Herstel NL, een groep die bestaat uit medici, wetenschappers, economen en ondernemers, hebben te veel mensen hinder van de huidige maatregelen. "We zien dat de maatregelen tot veel schade aan de volksgezondheid leiden. Mensen vereenzamen, de economie lijdt eronder en jongeren worden depressief", zei internist-endocrinoloog Peeters in het NPO Radio 1-programma Nieuws en Co.

Alles open na 1 maart

Daarom presenteerde de groep gisteren dus een plan om Nederland weer open te gooien. Uiteindelijk wil de groep dat de lockdown wordt opgeheven over anderhalve week, wanneer de huidige maatregelen officieel aflopen. Zo moeten winkels, horeca, het onderwijs en de cultuursector weer open. "Het is niet verantwoord de vrijheid om te leven, te leren en te ondernemen, alleen maar door de grillen van een coronavirus te laten bepalen", staat in het plan.

Dat moet dan in de ogen van Herstel NL met op maat gemaakt beleid gebeuren. Zo wil de groep dat kwetsbaren beter beschermd worden. "Laat die groep op een betere manier thuiswerken", zegt hoogleraar toegepaste economie en mede-initiatiefnemer Barbara Baarsma. "Dat kan bijvoorbeeld door een andere invulling van de werkzaamheden bij de huidige werkgever." Als voorbeeld stelt ze om een oudere agent niet de straat op te sturen, maar bureauwerk te laten doen.

Maar kwetsbaren zouden volgens haar ook beter gefaciliteerd kunnen worden met taxivervoer of maaltijdservices. Ook wil de groep dat er 'veilige zones' komen waar de regels heel strikt zijn. "Je zou kunnen denken aan speciale openingstijden in supermarkten of in theaters en horeca", zegt Baarsma.

Maatwerk voor kwetsbaren

De kritiek op dat plan is onder meer dat er verschillende groepen ontstaan in de maatschappij en dat de kwetsbaren tweederangsburgers worden. "Onzin", zegt Baarsma. "We willen ze juist beter beschermen. We moeten juist ongelijke gevallen ongelijk behandelen. Maatwerk dus. Nu behandelen we ongelijk volgens een gelijk patroon. Dat zorgt voor te veel nevenschade. Schade op de lange termijn."

De groep verwijt het kabinet niet naar de langetermijngevolgen te kijken. Dat Rutte nu pessimistisch is over versoepelingen vindt Peeters opvallend. "We zijn maanden verder, we weten nu zoveel meer dan in het begin. Ook van de effecten van de maatregelen. En het lijkt alleen maar strenger te worden."

Ze zegt dat experts binnen Herstel NL "herhaald het kabinet hebben gevraagd de mogelijkheden van risicogestuurd beleid door te rekenen", net als de effecten daarvan. "Dat is niet opgepakt. Ik heb nu het gevoel dat ze alleen maar kijken naar het vaccineren en niet naar andere manieren om immuniteit op te bouwen."

Kritiek op de plannen

In de Tweede Kamer vinden veel partijen het goed dat er wordt nagedacht over manieren om uit de lockdown te komen. Maar het ongelijk behandelen van groepen die meer of minder risico lopen vindt een ruime meerderheid een slecht plan.

PVV-leider Wilders noemt het onwenselijk. "Ik snap dat ze die vrijheid willen, daar steun ik ze ook in. Maar om tegen een paar miljoen 60-plussers te zeggen: blijf thuis of kom alleen in bepaalde gebieden, dat is niet mijn samenleving." Volgens hem is dat ook niet nodig. "Het vrijwillig vaccineren van mensen, daar moet de turbo op gezet worden. Dat vind ik een veel prettiger manier."

GroenLinks-leider Klaver zegt dat hij sommige onderdelen uit het plan heel goed vindt, zoals meer testen en het openen van scholen en universiteiten. "Ik hoop dat dit open wordt ontvangen. Het is goed om hierover te discussiëren. Maar het scheiden van de samenleving in twee groepen, daar zie ik grote problemen. Ik denk dat het heel moeilijk is om te doen en ook niet helemaal wenselijk."

De VVD laat weten net zo ongeduldig te zijn als Herstel NL, maar wil wel dat het kabinet kijkt of er elementen in het plan zitten die het "kan gebruiken om de corona-aanpak verder te verbeteren."

Derde golf

Thierry Baudet omarmt het plan wel volledig. Hij spreekt van "de welbekende corona-aanpak van Forum voor Democratie in het gewaad van Herstel NL". De steun van mensen als Bas Jacobs, Barbara Baarsma en Coen Teulings noemt hij "heel mooi".

Niet alleen politici uiten kritiek op de plannen van Herstel NL. Arts-epidemioloog in het LUMC Frits Rosendaal voelt er niets voor. "Alles loslaten per 1 maart is een uitermate slecht idee." Hij vindt dat de focus op snelle vaccinatie moet liggen. "Als we nu alles loslaten, gooien we het kind met het badwater weg. Het is gewoon te vroeg", zegt hij. Hij vreest voor een derde golf die mogelijk nog groter wordt dan eerdere golven.